Τα χρηστήρια πινάκια της Δωδώνης διεκδικούν διεθνή αναγνώριση. Κατέγραφαν τα ερωτήματα των προσκυνητών του μαντείου

Τα χρηστήρια πινάκια της Δωδώνης «τα σημαντικότερα γραπτά τεκμήρια της ανθρωπότητας»  πρόκειται για τμήματα από εύθραυστα, λεπτά φύλλα μολύβδου, πάνω στα οποία χαράσσονταν τα ερωτήματα των προσκυνητών του μαντείου, αλλά και η χρησμοδότηση που λάμβαναν.

Τα πολύτιμα ευρήματα φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων.

Συνολικά έχουν εντοπιστεί και δημοσιευτεί 4.216 επιγραφές, που χρονολογούνται με βάση τη γραφή, από τα τέλη του 6ου αι. π.Χ. έως τα μέσα του 2ου αι. π.Χ.

Το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού υπέβαλε στο πρόγραμμα της UNESCO «Μνήμη του Κόσμου» (International Memory of the World Register) πρόταση υποψηφιότητας για τα χρηστήρια πινάκια-«ελάσματα» , από το Ιερό και τοΜαντείο του Δία και της Διώνης στη Δωδώνη.

Ο φάκελος της υποψηφιότητας, τον οποίο συνέταξε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων και επιμελήθηκε η Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, προωθήθηκε σε συνεργασία με την Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την UNESCO και φέρει την υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας και του Δήμου Δωδώνης, αλλά και της επιστημονικής κοινότητας.

Tα χρηστήρια πινάκια της Δωδώνης υποψήφια για εγγραφή στο πρόγραμμα τηςUNESCO «Μνήμη του Κόσμου»

Η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:

Τα χρηστήρια πινάκια περιλαμβάνουν πληροφορίες, σχεδόν για κάθε πτυχή της κλασικής και ελληνιστικής Ελλάδας. Έτσι, αναδεικνύονται ζητήματα κοινωνικά, όπως η απελευθέρωση δούλων, η αντιμετώπιση της φτώχειας, η μετανάστευση, αλλά και εμπορικά ή οικονομικά, όπως οι παραγωγές μαλλιού και σιτηρών, η εξέλιξη συναλλαγών, η δυνατότητα εξόφλησης χρεών, καθώς και ζητήματα από τον κόσμο των συναισθημάτων, όπως η πορεία του γάμου, η δυνατότητα τεκνοποιίας, η αντιμετώπιση της χηρείας ή της απιστίας.

Μια ακόμα ιδιαιτερότητα του συνόλου των ενεπίγραφων πινακίων της Δωδώνης, συνίσταται στο γεγονός πως η μεγάλη πλειονότητα του είναι γραμμένη από απλούς ανθρώπους. Από αυτή την αδιαμεσολάβητη φωνή γινόμαστε μάρτυρες για τα άγχη, τις αγωνίες και τα καθημερινά προβλήματα του αρχαίου ελληνικού κόσμου, που ελάχιστα διαφέρουν από τα αντίστοιχα σημερινά.

Εφόσον η Διεθνής Συμβουλευτική Επιτροπή του Προγράμματος προκρίνει την εγγραφή των πινακίων της Δωδώνης στον αντίστοιχο Κατάλογο, θα πρόκειται για την δεύτερη ελληνική εγγραφή.

Η πρώτη ελληνική αφορά στον Πάπυρο του Δερβενίου, το οποίο αποτελεί το αρχαιότερο σωζόμενο βιβλίο της Ευρώπης, χρονολογούμενο στον 4ο αι. π.Χ., ενώ το περιεχόμενό του φέρεται να αφορά σε παλαιότερο κείμενο του 5ου αι. π.Χ.

Άποψη του βουλευτηρίου στη Δωδώνη.

Το μαντείο της Δωδώνης

Το ιερό μαντείο της Δωδώνης (χρηστήριον Δωδώνης) ήταν ίσως το παλαιότερο και σημαντικότερο μαντείο της πρώιμης αρχαιότητας, ενεργό πιθανώς από τη δεύτερη χιλιετία π.Χ., αλλά σύντομα έγινε δεύτερο σε σημασία ιερό μετά το μαντείο των Δελφών. Στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ, ο βασιλιάς Πύρρος μετέτρεψε τη Δωδώνη σε θρησκευτική πρωτεύουσα της περιοχής του, οικοδομώντας μια σειρά από σημαντικά κτίρια γύρω από το μαντείο όπως ο ναός της Διώνης.

Αν και σταδιακά έχανε την αίγλη του, ειδικά μετά την πρώτη καταστροφή που υπέστη το 219 π.Χ. από τους Αιτωλούς, οι οποίοι με επικεφαλής το Δωρίμαχο τον Τριχωνέα κατέκαψαν το ιερό (Πολύβιος, Ιστορίαι Δ’,67,3), αυτό ανακατασκευάστηκε και είχε ικανοποιητική επισκεψιμότητα έως την άνοδο του Χριστιανισμού.

Το 392 μ.Χ. επί αυτοκράτορα Θεοδόσιου, το μαντείο σίγησε, ο ναός έκλεισε, όπως και όλοι οι ειδωλολατρικοί ναοί, και κόπηκε η μοναδική ιερή βελανιδιά που είχε απομείνει κοντά στο βωμό.

Σύμφωνα με τον Απολλώνιο το Ρόδιο, από τις ιερές βελανιδιές της Δωδώνης είχε κατασκευαστεί η καρίνα της Αργούς, οι μαντικές ικανότητες της οποίας βοήθησαν τους Αργοναύτες στο επίπονο ταξίδι τους προς την απόκτηση του Χρυσόμαλλου Δέρατος.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ