Στο αρχαίο Ιράκ έφτιαξαν το πρώτο τηλεσκόπιο και στην γειτονική Περσία την πρώτη μπαταρία. Μυστηριώδεις κατασκευές και θεωρίες που ανατρέπουν όσα ξέραμε για τον αρχαίο κόσμο

1. Το αρχαιότερο τηλεσκόπιο ήταν των Ασσυρίων;

Ο μεγεθυντικός φακός του Νιμρούντ ήταν ένα οβάλ κομμάτι ορυκτού κρυστάλλου, 3.000 ετών, που βρέθηκε το 1850 από τον Τζον Λέιαρντ στο Ασσυριακό παλάτι του Νιμρούντ στο σημερινό Ιράκ.

Ο φακός περιμετρικά είχε λειανθεί με κάποιον τροχό. Είχε τη δυνατότητα να τριπλασιάζει το μέγεθος των αντικειμένων και σε συνδυασμό με άλλον φακό μπορούσε να επιτύχει μεγαλύτερη μεγέθυνση. Στην επιφάνεια του φακού υπήρχαν 12 μικρές κοιλότητες που περιείχαν νάφθα, ένα ενδιάμεσο δηλαδή προϊόν διύλισης πετρελαίου και κάποιο άλλο ρευστό υλικό που παγιδεύτηκε στον ακατέργαστο κρύσταλλο.

Οι επιστήμονες δεν έχουν καταλήξει όσον αφορά στη χρησιμότητά του στην αρχαιότητα. Ενδέχεται να χρησιμοποιήθηκε ως μεγεθυντικός φακός ή για το άναμμα φωτιάς ή ως διακοσμητικό.

Ο Ιταλός καθηγητής Τζιοβάνι Πετινάτο υποστηρίζει ότι ο φακός αυτός ήταν κομμάτι ενός τηλεσκοπίου που οι Ασσύριοι χρησιμοποιούσαν, εκδοχή που εξηγεί το γεγονός ότι οι Ασσύριοι ήταν τόσο καλοί γνωστές της αστρονομίας.

Με την πιο συμβατική του εκδοχή, το τηλεσκόπιο εφευρέθηκε από έναν Ολλανδό, τον Χάνς Λίπερσευ το 1608 μ.Χ και ο Γαλιλαίος ήταν ο πρώτος που το έστρεψε προς τον ουρανό για να μελετήσει τα άστρα.

Όμως και ο ίδιος ο Γαλιλαίος ανέφερε ότι οι αρχαίοι γνώριζαν τα τηλεσκόπια πολύ πριν από αυτόν. Ενώ οι φακοί υπήρχαν και πριν το φακό του Νιμρούντ, ο Πετινάτο πιστεύει ότι αυτός ήταν ο πρώτος φακός που χρησιμοποιήθηκε ως φακός τηλεσκοπίου.

Πηγές:

The Nimrud Lens / The Layard Lens – The British Museum 

2.  Η μπαταρία της Βαγδάτης

Η μπαταρία της Βαγδάτης που βρέθηκε στην περιοχή Parthia (Πάρθια) της Περσίας, είναι ένα πήλινο δοχείο με ενσωματωμένο έναν χάλκινο κύλινδρο στο κέντρο του οποίου αιωρείται χωρίς να αγγίζει τον πάτο μια ράβδος σιδήρου.

Και ο κύλινδρος και η ράβδος συγκρατούνται στη θέση τους με ένα βύσμα.

Τέτοια αντικείμενα ανακαλύφθηκαν πολλά κατά τη διάρκεια των ανασκαφών του 1936 στο χωριό Khujut Rabu κοντά στη Βαγδάτη.

Το χωριό θεωρείται ότι είναι περίπου 2000 ετών και χτίστηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου των Πάρθων (250 π. Χ ως 224 μ.Χ). Αν και δεν είναι γνωστό ποια ακριβώς ήταν η χρήση της συσκευής, η μπαταρία Βαγδάτης πήρε το όνομά της από την επικρατούσα θεωρία που διατυπώθηκε το 1938. Τότε ο Γερμανός αρχαιολόγος Κόνινγκ, που πραγματοποίησε τις ανασκαφές, εξέτασε το εύρημα και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η συσκευή αυτή ήταν μια αρχαία ηλεκτρική μπαταρία.

Μετά τον Β´ παγκόσμιο πολέμο ο Γουίλαρντ Γκρέη ένας Αμερικανός που εργαζόταν σε ένα τμήμα Υψηλών Τάσεων στο Πίτσφηλντ, αφού κατασκεύασε πειραματικά αντίγραφο της μπαταρίας και την γέμισε με ηλεκτρολύτη, διαπίστωσε ότι η συσκευή μπορούσε να παράγει 2 βολτ ηλεκτρικής ενέργειας.

Το ερώτημα παραμένει αν όντως επρόκειτο για μπαταρία τότε τι ακριβώς εξυπηρετούσε;

Πηγές: