του συνεργάτη μας ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού
Στις 27 Απριλίου 1941 στη διάρκεια της γερμανικής εισβολής της Ελλάδας, μία γερμανική δύναμη αποβιβάστηκε στη Λήμνο και την κατέλαβε. Οι Γερμανοί είχαν αναχωρήσει από το Πόρτο Λάγος και την Καβάλα με κατασχεμένα πλοιάρια και πριν τη Λήμνο είχαν καταλάβει τη Σαμοθράκη.
Καθώς είχε ήδη υπάρξει η συνθηκολόγηση του ελληνικού στρατού, οι Γερμανοί συνάντησαν περιορισμένη αντίσταση από τους λίγους Έλληνες και Βρετανούς στρατιώτες στη Λήμνο. Οι περισσότεροι από τους υπερασπιστές του νησιού συνελήφθησαν αιχμάλωτοι και ελάχιστοι διέφυγαν μ’ ένα πλοιάριο στην Ίμβρο.
Στην πρώτη σελίδα στο λεύκωμα του Γερμανού αξιωματικού για το μνημείο στη Λήμνο, εκτός από φωτογραφίες υπάρχει και απόκομμα γερμανικής εφημερίδας με την είδηση της βύθιση του πλοιαρίου στη Λήμνο και το θάνατο τεσσάρων Γερμανών στρατιωτικών. Αρχείο Κωνσταντίνου Λαγού.
Η κατάληψη της Λήμνου θεωρήθηκε μεγάλη επιτυχία για τους Γερμανούς. Αυτό δεν οφειλόταν μόνο στη στρατηγική θέση του νησιού, πολύ κοντά στα Στενά των Δαρδανελίων, αλλά και στο γεγονός ότι στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι Σύμμαχοι είχαν στη Λήμνο τη μεγαλύτερη αεροναυτική βάση τους στο Αιγαίο.
Έτσι, η Λήμνος ήταν μία από τις λίγες περιοχές στην Ελλάδα που οι Γερμανοί κράτησαν υπό τη διοίκησή τους και δεν παραχώρησαν στους Ιταλούς ή τους Βούλγαρους. Έτσι για τα επόμενα τρία χρόνια, μέχρι και την απελευθέρωση το 1944, υπήρχε ισχυρή παρουσία γερμανικών δυνάμεων στο νησί.
Φωτογραφία από τον τάφο των τεσσάρων Γερμανών στη Λήμνο. ©Αρχείο Κωνσταντίνου Λαγού.
Στις 20 Μαΐου 1941, περίπου ένα μήνα μετά την κατάληψη της Λήμνου, οι Γερμανοί έστειλαν από την Καβάλα ενισχύσεις και εφόδια. Ένα από τα πλοιάρια που μετέφεραν τους Γερμανούς, με το όνομα «Αγία Παρασκευή», βυθίστηκε κοντά στην πρωτεύουσα του νησιού, τη Μύρινα (ή Κάστρο), από ένα βρετανικό υποβρύχιο.
Τέσσερις Γερμανοί έχασαν τη ζωή τους σε αυτή την επίθεση. Οι σωροί τους ετάφησαν σ’ ένα ομαδικό τάφο στο νεκροταφείο της Μύρινας.
Στιγμιότυπο από την τελετή των αποκαλυπτηρίων του γερμανικού μνημείου στη Μύρινα της Λήμνου. Σε πρώτο πλάνο γερμανική στρατιωτική μπάντα που παιανίζει. ©Αρχείο Κωνσταντίνου Λαγού.
Η απώλεια αυτή έδωσε την ευκαιρία στους Γερμανούς τον Ιούνιο του 1941 να αναγείρουν ένα επιβλητικό μνημείο στο καλύτερο σημείο της Μύρινας, το Ρωμέικο Γιαλό, στη θέση «Μετεωρολογικός Σταθμός». Επίσημα, αυτό ήταν για να τιμήσει τους νεκρούς Γερμανούς της «Αγίας Παρασκευής», αφού υπήρχε μαρμάρινη πλάκα πάνω στο μνημείο με τα ονόματά τους.
Όμως, στη διάρκεια της Κατοχής, οι Γερμανοί πραγματοποιούσαν όλες τις επίσημες εκδηλώσεις στο μνημείο αυτό. Επίσης, οι στρατιωτικές τους παρελάσεις είχαν σχεδιαστεί να περνούν κοντά από το χώρο του. Ήταν ξεκάθαρο ότι επρόκειτο για ένα μνημείο που είχε σαν στόχο να μνημονεύει στις επόμενες γενιές την κατάληψη της Λήμνου στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ως τέτοιο τα εξέλαβαν και οι ντόπιοι και έτσι το κατέστρεψαν μόλις έφυγαν οι Γερμανοί. Σήμερα στο σημείο που είχε ανεγερθεί το μνημείο αυτό διατηρείται μόνο η τσιμεντένια βάση του.
Γερμανικό άγημα αποδίδει τιμές μπροστά στο μνημείο. ©Αρχείο Κωνσταντίνου Λαγού.
Η τελετή των αποκαλυπτηρίων του γερμανικού μνημείου στη Μύρινα της Λήμνου, τον Ιούνιο του 1941, ήταν η πρώτη επίσημη εκδήλωση όπου ο γερμανικός στρατός κατοχής έκανε επίδειξη της ισχύος του στη Λήμνο μετά την κατάληψή της. Αυτό φαίνεται και σε μια σειρά φωτογραφιών που αποτελούσαν μέρος ενός λευκώματος φωτογραφιών ενός Γερμανού αξιωματικού που βρισκόταν στη Λήμνο το 1941.
Οι φωτογραφίες αυτές ήταν αδημοσίευτες και αποδεικνύουν τη σημασία που προσέδωσαν οι Γερμανοί στο μνημείο αυτό όχι μόνο ως τιμή για τους νεκρούς τους αλλά και σαν σύμβολο της νίκης τους.
Μετά το τέλος των αποκαλυπτηρίων του μνημείου, οι γερμανικές δυνάμεις παρέλασαν στο Ρωμέικο Γιαλό της Μύρινας, μπροστά από το διοικητή τους που χαιρετούσε όρθιος μέσα στο αυτοκίνητό του. ©Αρχείο Κωνσταντίνου Λαγού.
Οι φωτογραφίες προέρχονται από το Αρχείο Κωνσταντίνου Λαγού.
Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ο ναύαρχος Κουντουριώτης αποφεύγει την παγίδα των Τούρκων και ταπεινώνει το «Μπαρμπαρόσα». Η θρυλική ναυμαχία της Λήμνου και η κυριαρχία του ελληνικού στόλου
Ειδήσεις σήμερα:
- Κατά 42% αυξημένες οι φωτιές το 2024. Τι κατέγραψε η ετήσια έκθεση των ΜΕΤΕΟ και WWF Ελλάς
- Δύο ορφανές τίγρεις της Σιβηρίας επανενώθηκαν μετά από ταξίδι 200 χλμ. στα ρωσικά δάση. Η ιστορία του Μπόρις και της Σβετλάγια
- Μαθητής Γυμνασίου στη Λάρισα πήγε στο σχολείο με πιστόλι. Συνελήφθη μαζί με τον πατέρα του στον οποίο ανήκει
- Πρόστιμα συνολικού ύψους 5,5 εκατ. ευρώ σε 8 πολυεθνικές στο πλαίσιο ελέγχου. Πάνω από 190 παραβάσεις
Ακολουθήστε τη mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr
ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ