Στις προπολεμικές φωτογραφίες που μας προσφέρουν πολλά τεκμήρια, διακρίνουμε την περιοχή που περνούσε ο Ιλισός κοντά στον λόφο του Αρδηττού και βορειότερα το Στάδιο και το Παγκράτι.
Εκεί διακρίνουμε μικρές νησίδες που αναπτύσσονταν κατά μήκος του ποταμού με βλάστηση οι οποίες είχαν πολλά βατράχια.
Με το πέρασμα του χρόνου η περιοχή ονομάστηκε “Βατραχονήσι” ακολουθώντας μια παλαιότερη παράδοση από τα χρόνια του Γεωργίου Α’ που έδιναν αυτό το όνομα σε σημεία της παραποτάμιας περιοχής με έντονη παρουσία αμφιβίων. Ένα τέτοιο σημείο ήταν κοντά στο σημερινό Εθνικό Γυμναστήριο.
Τα χρόνια πέρασαν και οι ονομασίες “μετακινήθηκαν”
Οι Αθηναίοι των αρχών του 20 αιώνα αποκαλούσαν βατραχονήσι την περιοχή στο Παγκράτι, όπου σήμερα είναι η πλατεία Προσκόπων ή αλλιώς πλατεία Μάνου Χατζιδάκι, λόγω του καφενείου που σύχναζε ο κορυφαίος συνθέτης. Η αεροφωτογραφία αποτυπώνει μια αγνώριστη χωροταξικά περιοχή, όπου βλέπουμε το Στάδιο και τον Εθνικό Κήπο. Ανάμεσά τους περνά ο Ιλισός. Βόρεια διακρίνεται ο Αλασσώνας ποταμός στη σημερινή Σπύρου Μερκούρη δίπλα από το άλσος Παγκρατίου, ο οποίος καταλήγει στον Ιλισό.
Το “καφέ τσουράπι”
Η περιοχή άρχισε να συγκροτείται οικιστικά από τα τέλη του 19ου αιώνα. Το παρατσούκλι “καφέ τσουράπι” οφείλεται στην παρουσία ενός καφενείου στα χρόνια της πρώτης οθωνικής περιόδου, που είχε το ίδιο όνομα και ήταν στέκι των “αντιμοναρχικών”.
To καφενείο πήρε το όνομα του, επειδή η σύζυγος του καφετζή είχε επωμιστεί το καθήκον να παρακολουθεί με προσοχή για τυχόν έφοδο της αστυνομίας.
Για αντιπερισπασμό, έπλεκε ένα τσουράπι, δηλαδή μια κάλτσα. Αργότερα επικράτησε η έκφραση τσουράπω, που σημαίνει άξεστη ή χωριάτισσα ως προς τη νοοτροπία.
Στο Βατραχονήσι, υπήρχαν δυο γέφυρες για να εξυπηρετούν τους κατοίκους. Μια μαρμάρινη στην πλευρά του Σταδίου, αλλά και μια ξύλινη με σιδερένιο κιγκλίδωμα μετά το δρόμο του Αγίου Σπυρίδωνος Παγκρατίου. Τότε υπήρχε ακόμα το περίφημο πανόραμα Θων, όπως βλέπουμε στην κάρτ ποστάλ της εποχής. Εξυπηρετούσε ψυχαγωγικούς σκοπούς και είχε πάρει το όνομά του από τον αυλικό και επιχειρηματία Νικόλαο Θων.
To Βατραχονήσι με τα καφέ σαντάν
Τόσο στη συγκεκριμένη περιοχή όσο και στις γύρω, την εποχή του Όθωνα, υπήρχαν στην αρχή καφενεία και αργότερα, γύρω στο 1870, ανοικτά καφωδεία (καφέ-σαντάν), που φιλοξενούσαν ξένες καλλιτέχνιδες του καν-καν και άλλα παρόμοια ευρωπαϊκά θεάματα.
Έπειτα εμφανίστηκαν κοσμικά κέντρα, που προορίζονταν για τις ανώτερες κοινωνικές τάξεις, όπως η μπυραρία «Μετς», δημιούργημα του ζυθοποιού Κάρολου Φιξ, που κτίστηκε το 1883 στην πλαγιά του Αρδηττού και έδωσε το όνομά της στην ευρύτερη περιοχή.
Πηγές: “ΑΘΗΝΑ ζαφειρόπετρα” ΠΑΝΟΣ Ν. ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΣ Εκδόσεις «Mpress» & Αthens Open Museum. Φωτογραφίες αντλήθηκαν από την ομάδα “Η Αθήνα μέσα στο χρόνο”
Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ποια είναι η περιοχή με το καφενεδάκι δίπλα στη γέφυρα που χάθηκε μετά τα έργα «εξωραϊσμού της πρωτευούσης»; Την έλεγαν και «παντρεμενάδικα» γιατί εκεί σύχναζαν πολλά ζευγάρια (βίντεο)
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr