Το λεωφορείο του ΚΤΕΛ που έπεσε σε γκρεμό και συγκλόνισε την Ελλάδα του ’50. Η μαρτυρία της γυναίκας που σώθηκε

Δεκαετία του 1950, ένα παλιό λεωφορείο κινείται στην άκρη ενός γκρεμού στην Ήπειρο. Προσπαθεί να φτάσει στα αποκομμένα ορεινά χωριά των Τζουμέρκων, διασχίζοντας κακοτράχαλους χωματόδρομους με νεροφαγώματα και κατολισθήσεις.

Την ειδική αυτή διαδρομή έκαναν όλα τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ κινούμενα σε ανηφορικούςδρόμους, οι οποίοι συχνά γίνονταν απροσπέλαστοι από τα νερά, τα χώματα και τις καθιζήσεις. Τον χειμώνα του 1958 όμως, το ταξίδι δεν ολοκληρώθηκε για 28 ανθρώπους, όταν το λεωφορείο στο οποίο επέβαιναν έπεσε στο γκρεμό.

Ήταν 22 Δεκεμβρίου 1958 στις επτά το πρωί, όταν ένα λεωφορείο των ΚΤΕΛ Ιωαννίνων με 22 επιβάτες ξεκίνησε με προορισμό τους Χουλιαράδες.

Ανάμεσα τους επιβαίνοντες ήταν οικογένειες, παιδιά και νέες γυναίκες, που πήγαιναν στα χωριά τους για τις γιορτές των Χριστουγέννων.

Όταν το λεωφορείο έφτασε στο χωριό Χαροκόπι τρεις επιβάτες κατέβηκαν. Τότε 11 άντρες που επέστρεφαν από έναν γάμο ζήτησαν από τον οδηγό να τους μεταφέρει στο χωριό τους.  Αρχικά ο οδηγός του λεωφορείου αρνήθηκε γιατί το λεωφορείο είχε μόνο 24 θέσεις, αλλά μετά από πιέσεις, τους επέτρεψε να επιβιβαστούν.

Ο επίμονος επιβάτης

Το λεωφορείο συνέχισε τη διαδρομή του με τριάντα πλέον επιβάτες. Σε μια στροφή ένας άνθρωπος πετάχτηκε στο δρόμο και έκανε νόημα στον οδηγό να σταματήσει για  να επιβιβαστεί, αλλά αυτός συνέχισε την πορεία του, καθώς το λεωφορείο ήταν υπερπλήρες.

Ο άνθρωπος επέμεινε και τρέχοντας εμφανίστηκε ξανά μπροστά του και του έκανε σινιάλο. Ο οδηγός και πάλι δεν σταμάτησε. Την τρίτη φορά που εμφανίστηκε στον δρόμο του, τον λυπήθηκε και άνοιξε τις πόρτες και τον επιβίβασε.

Το δυστύχημα

Στις 8:45 το πρωί το λεωφορείο πλησίαζε τον προορισμό του. Βρισκόταν τρία χιλιόμετρα από το Τσίμποβο, στη τοποθεσία «Κέδρος».

Ο οδηγός σταμάτησε το λεωφορείο για να στρίψει σε μια επικίνδυνη στροφή και ζήτησε από τον 20χρονο εισπράκτορα να κατέβει για να του δώσει οδηγίες.

Ο εισπράκτορας πήρε μερικές πέτρες για να τις τοποθετήσει στους πίσω τροχούς του λεωφορείου καθώς ο δρόμος ήταν ανηφορικός. Πριν προλάβει να τις τοποθετήσει, το λεωφορείο έγειρε προς τα πίσω.

Η μαρτυρία της κοπέλας που πήδηξε από το λεωφορείο

Εκείνη τη στιγμή μια εικοσάχρονη κοπέλα, η Σταυρούλα Κωνσταντινίδη – Βράνου, που καθόταν στη μπροστινή θέση, πετάχτηκε έξω στον δρόμο.  Η μαρτυρία της στην Μαίρη Τζώρα (Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων) είναι συγκλονιστική:

“Ο δρόμος ήταν στενός, όλο στροφές, ανηφορικός. Ήταν ένας χαλικόδρομος, από την κακοκαιρία είχαν πέσει πέτρες, βράχια, είχε λάσπη. Σε μία στροφή ο οδηγός σταμάτησε, για να κάνει μανούβρα και να συνεχίσει. Ο εισπράκτορας άνοιξε την πόρτα και κατέβηκε για να βάλει πέτρα στην πίσω ρόδα του λεωφορείου. Άφησε την πόρτα ανοιχτή. Εκείνη η ανοιχτή πόρτα με έσωσε”.

Η κινηματογραφική σκηνή που ακολούθησε ήταν δραματική, αλλά αληθινή:

“Ξαφνικά το λεωφορείο άρχισε να βουλιάζει και να φεύγει προς τα πίσω. Όπως γύριζε ανάποδα εμένα με πέταξε από την ανοιχτή πόρτα έξω. Τρομαγμένη δεν ήξερα τι συμβαίνει. Βρισκόμουν πάνω σε μία πέτρα. Εκεί έπεσα. Είδα το λεωφορείο να έχει πάρει τούμπα, οι ρόδες ήταν επάνω, ώσπου χάθηκε στο γκρεμό”.

“Άκουσα φωνές και βογγητά. Ο εισπράκτορας σαστισμένος έτρεξε κάτω στη χαράδρα. Κοίταξα. Κανένας, πουθενά…”

Σε ελάχιστα δευτερόλεπτα το λεωφορείο γλίστρησε στον γκρεμό και έκανε βουτιά από ύψος 300 μέτρων. Ό,τι απέμεινε από τον σκελετό του λεωφορείου, κατέληξε στα νερά του ποταμού Άραχθου.

Ο εισπράκτορας όταν είδε τους επιβάτες να φωνάζουν και να εκτινάσσονται στα βράχια, έπαθε νευρικό κλονισμό και κατέρρευσε.

Μόλις έγινε γνωστά τα νέα για το δυστύχημα του λεωφορείου , οι κάτοικοι από τα γειτονικά χωριά πήγαν στο σημείο. Άλλοι για να βοηθήσουν και άλλοι να μάθουν αν υπήρχαν στο λεωφορείο δικοί τους άνθρωποι. Χρειάστηκαν να περιμένουν αρκετές ώρες μέχρις ότου εντοπιστούν και περισυλλεγούν τα πτώματα, το οποία ήταν ακρωτηριασμένα και αποκεφαλισμένα από τη σφοδρή πτώση στη χαράδρα.

Ο τραγικός απολογισμός ήταν 28 νεκροί που σκοτώθηκαν ακαριαία και μια ακόμα κοπέλα που πέθανε την επόμενη ημέρα στο νοσοκομείο. Συνολικά μόνο πέντε άτομα κατάφεραν να σωθούν.

Η διακοπή των δρομολογίων

Ο χειμώνας του 1958 ήταν δύσκολος για τα χωριά των Τζουμέρκα. Το ΚΤΕΛ Ιωαννίνων, μετά το τραγικό συμβάν, διέκοψε τα δρομολόγια των λεωφορείων στην περιοχή για το επόμενο διάστημα.

Πιθανόν το αυτοκίνητο είχε πρόβλημα στα φρένα και πολλοί είπαν ότι ο οδηγός το είχε αναφέρει. Την κρίσιμη στιγμή δεν μπόρεσαν να κρατήσουν το λεωφορείο στη θέση του. Την περίοδο εκείνη, οι οδηγοί εκτός από τα προβλήματα στο οδικό δίκτυο, είχαν να αντιμετωπίσουν τις συχνές βλάβες στα απαρχαιωμένα οχήματα που έπρεπε να κουμαντάρουν.

Σήμερα ο δρόμος που έγινε το τραγικό δυστύχημα δεν θυμίζει τον κατσικόδρομο της δεκαετίας του 1950. Στο σημείο που έπεσε το λεωφορείο, δίπλα από το γκρεμό, έχει στηθεί ένα γλυπτό 4,50 μέτρων από ανοξείδωτο μέταλλο, το οποίο είναι τσαλακωμένο για να θυμίζει την κατάληξη του λεωφορείου.

• Αρχική φωτογραφία: Ανδρέας Οικονόμου
• Αντλήθηκαν πληροφορίες από ΑΠΕ ΜΠΕ