Ρωμέικα. Εργαλείο του Κέμπριτζ επιχειρεί να διασώσει τα ελληνικά που μιλούν σε απομακρυσμένα χωριά του Πόντου

Τα Ρωμέικα έχουν χαρακτηριστεί ως «ζωντανή γέφυρα» με την αρχαιότητα. Αποτελούν υπό εξαφάνιση μορφή της ελληνικής γλώσσας, την οποία μιλούν μόνο μερικές χιλιάδες άνθρωποι σε απομακρυσμένα ορεινά χωριά του Πόντου.

Δεν έχει γραπτή μορφή, αλλά διασώζεται μέσω της προφορικής γλώσσας στα ορεινά χωριά της Τραπεζούντας. Οι μελετητές θεωρούν ότι τα Ρωμέικα παρουσιάζουν περισσότερα κοινά με τη γλώσσα του Ομήρου παρά με τα νέα ελληνικά.

Επειδή όσοι μιλούν τη διάλεκτο είναι στην πλειοψηφία άνθρωποι μεγάλης ηλικίας, απειλείται με εξαφάνιση. Για αυτό το λόγο, ακαδημαϊκός του  Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ δημιούργησε ένα εργαλείο crowdsourcing «τελευταίας ευκαιρίας», για να καταγράψει τις μοναδικές γλωσσικές δομές της πριν εξαφανιστούν για πάντα.

Το «Crowdsourcing Romeyka» ζητά από ομιλητές της διαλέκτου να ανεβάσουν μια ηχογράφηση που να μιλούν ρωμέικα. Η Ιωάννα Σιταρίδου, καθηγήτρια ισπανικής και ιστορικής γλωσσολογίας, υποστήριξε ότι  «υπάρχει μια πολύ σημαντική διασπορά που χωρίζεται από τη θρησκεία και την εθνική ταυτότητα [από τις κοινότητες στην Τουρκία], αλλά εξακολουθεί να μοιράζεται τόσα πολλά».

Επιπλέον, ανέφερε ότι τα ρωμέικα έχουν ρίζες όχι από τη νέα ελληνική, αλλά από την ελληνιστική που ομιλούνταν στους π.Χ. αιώνες

«Προφανώς αγαπώ όλες τις γλώσσες και θα ήθελα να τις δω διατηρημένες. Αλλά δεν είμαι από αυτούς τους ανθρώπους που πιστεύουν ότι οι γλώσσες πρέπει να διατηρηθούν με κάθε κόστος. Και στο τέλος της ημέρας, δεν είναι ακριβώς κάτω από μένα. Αν οι ομιλητές αποφασίσουν να το μεταδώσουν, θαυμάσιο. Εάν τα ηχεία επιλέξουν να μην το μεταδώσουν, είναι δική τους επιλογή. Αυτό που είναι πολύ σημαντικό για αυτές τις [μειονοτικές] γλώσσες και για αυτές τις κοινότητες ομιλίας είναι να διατηρήσουν για τον εαυτό τους την αίσθηση ότι ανήκουν και ποιοι είναι. Γιατί τους συνδέει με το παρελθόν τους, όπως κι αν δεις το παρελθόν σου. Όταν οι ομιλητές μπορούν να μιλούν τις μητρικές τους γλώσσες, νιώθουν ότι τους βλέπουν και έτσι αισθάνονται πιο συνδεδεμένοι με την υπόλοιπη κοινωνία. Από την άλλη πλευρά, το να μη μιλάς τις γλώσσες κληρονομιάς ή τις μειονοτικές γλώσσες δημιουργεί κάποια μορφή τραύματος που … υπονομεύει την ενσωμάτωση», είεπ η Σιταρίδου.

Πηγή πληροφοριών: LIFO 

Πηγή αρχικής εικόνας: Cambridge University/Youtube