“Το κορίτσι με τα τατουάζ”. Ο συγγραφέας πέθανε πριν την παγκόσμια επιτυχία της τριλογίας. Οι πολεμικές του εμπειρίες

Ο Στιγκ Λάρσον  ήταν σουηδός δημοσιογράφος και συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων. Έγινε γνωστός μετά τον πρόωρο θάνατό του, από την τριλογία «Millennium», που αποτέλεσε παγκόσμιο εκδοτικό φαινόμενο.

Ο Καρλ Στιγκ-Έρλαντ Λάρσον γεννήθηκε στις 15 Αυγούστου 1954 στο Σκελεφτεχάμν της βόρειας Σουηδίας.

H οικογένεια μετακόμισε  στη Στοκχόλμη, ωστόσο,  επειδή είχαν οικονομικές δυσκολίες άφησαν τον δωδεκάμηνο γιο τους με τους παπούδες.

Μέχρι την ηλικία των εννέα ετών, ο Λάρσον ζούσε μαζί τους σε ένα μικρό ξύλινο σπίτι στην ύπαιθρο, κοντά στο χωριό Bjursele.

Πήγε στο σχολείο του χωριού και τους παγωμένους χειμώνες, έκανε σκι για να πάει και να επιστρέψει από το σχολείο στη Βόρεια Σουηδία. Βίωμα, που πάντα θυμόταν με γλυκιά νοσταλγία.

Άρχισε να ασχολείται με το γράψιμο από 12 ετών, όταν οι γονείς του τού δώρισαν στα γενέθλια μία γραφομηχανή. Από τα εφηβικά του χρόνια εξέδιδε διάφορα έντυπα, με θέματα κυρίως επιστημονικής φαντασίας.

Το ίδρυμα Expo

Μία αρρώστια όμως τον ανάγκασε να επιστρέψει στη Σουηδία, όπου εργάστηκε ως σχεδιαστής γραφικών στο πρακτορείο ειδήσεων ΤΤ, το μεγαλύτερο της χώρας.

Οι πολιτικές πεποιθήσεις του Λάρσον, καθώς και οι δημοσιογραφικές του εμπειρίες τον οδήγησαν να δημιουργήσει το ίδρυμα Expo, το 1995 με σκοπό «την καταπολέμηση της ακροδεξιάς και του ρατσισμού στα σχολεία». Έγινε επίσης  ο εκδότης του ομώνυμου περιοδικού ενώ παράλληλα, εργαζόταν ως δημοσιογράφος σε άλλα έντυπα, δημοσιεύοντας έρευνες για τον ακροδεξιό εξτρεμισμό.

To περιοδικό που εξέδιδε περιείχε θέματα μεταξύ άλλων θέματα για τη βία και τον ρατσισμό, όπως και το Μιλένιουμ στα βιβλία του. Πηγή φωτογραφίας: youtube

Ο λογοτεχνικός θριαμβος της τριλογίας «Millennium»

Και τα τρία βιβλία της τριλογίας «Millennium» έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο. Το φθινόπωρο του 2009 προβλήθηκαν διαδοχικά, σε μία Σουηδο-Δανική παραγωγή, ενώ δύο χρόνια αργότερα το πρώτο μέρος της τριλογίας μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη και από τον γνωστό αμερικανό σκηνοθέτη Ντέιβιντ Φίντσερ, με πρωταγωνιστές τον Ντάνιελ Κρέγκ και τη Ρούνι Μάρα.

Οι επιρροές και τα βιώματα

Μέσα από τα γραπτά του, καθώς και σε συνεντεύξεις, ο Λάρσον είχε δηλώσει ότι ένας σημαντικός αριθμός από τις επιρροές ήταν Αμερικανοί και Βρετανοί συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας. 

Μία από τις ισχυρότερες επιρροές προερχόταν από τη χώρα του. Ήταν  η συγγραφέας παιδικών βιβλίων, Λίντγκρεν, που είχε γράψει την Πίπη τη Φακιδομύτη. Ο Λάρσον είχε πει ότι ένας από τους κύριους επαναλαμβανόμενους χαρακτήρες του στη σειρά Μιλένιουμ, η Λίσμπετ Σαλάντερ, είναι στην πραγματικότητα διαμορφωμένος ως μια ενήλικη Πίπη τη Φακιδομύτη, όπως εκείνος την είχε φανταστεί.

Επίσης όπως υποστηρίζεται, πηγή  έμπνευσης για την ηρωίδα του Λίσμπετ Σαλαντερ αποτέλεσαν μια ανηψιά του, καθώς και δύο κορίτσια που εργάζονταν στο περιοδικό που εξέδιδε που είχαν τατουάζ και ντύνονταν όπως, αργότερα, η ηρωίδα της τριλογίας.

Την ηρωίδα του Μιλένιουμ, Λίσμπετ Σαλάντερ ερμήνευσε στην κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου η Σουηδή ηθοποιός Νούμι Ραπάς. Πηγή φωτογραφίας: youtube

Πρόσθετες συνδέσεις με το λογοτεχνικό έργο της Λίντγκρεν υπάρχουν στα μυθιστορήματα του Λάρσον. Για παράδειγμα, ο άλλος κύριος χαρακτήρας, ο Mikael Blomkvist, αναφέρεται συχνά κοροϊδευτικά από τους επικριτές του ως “Kalle Blomkvist”, το όνομα ενός φανταστικού έφηβου ντετέκτιβ που δημιουργήθηκε από την Λίντγκρεν.

Επίσης εκείνοι που τον γνώρισαν έχουν δηλώσει ότι ο κύριος χαρακτήρας της τριλογίας ο Μπλούμκβιστ, είχε κοινά στοιχεία με τον Λάρσον. Και οι δύο ήταν μάχιμοι δημοσιογράφοι, ασχολούνται κυρίως με θέματα που δεν “κολάκευαν”  τη Σουηδία όπως  η βία, ο ρατσισμός και η ακροδεξιά.

Τόσο ο ίδιος όσο και οι ήρωές του, ήταν εργασιομανείς, μανιώδεις καπνιστές, κατανάλωναν ποσότητες καφέ και παραμελούσαν την υγεία τους.

Ο Λάρσον είχε εκμυστηρευτεί στη σύντροφό του ότι όταν ήταν 15 ετών, είδε τρεις από τους φίλους του να βιάζουν  μια νεαρή κοπέλα, κάτι που οδήγησε στην αποστροφή του για τη βία και την κακοποίηση των γυναικών. Η επί χρόνια σύντροφός του Εύα Γκάμπριελσον, έγραψε στο βιβλίο της για τον Λάρσον, ότι αυτό το περιστατικό «τον σημάδεψε για μια ζωή».

H  σύντροφος του Στιγκ Λάρσον, Εύα Γκάμπριελσον. Πηγή φωτογραφίας: youtube

Ο συγγραφέας δεν συγχώρεσε ποτέ τον εαυτό του που απέτυχε να βοηθήσει το κορίτσι, και αυτό ενέπνευσε τα θέματα της σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών στα βιβλία του. Σύμφωνα με την Γκάμπριελσον, η τριλογία του Μιλένιουμ, επέτρεψε στον Λάρσον να εκφράσει απόψεις που ποτέ δεν μπόρεσε να ξεκαθαρίσει ως δημοσιογράφος.

Οι διαμάχη μετά τον θάνατό του

Τον Μάιο του 2008, ανακοινώθηκε ότι μια διαθήκη του 1977, που βρέθηκε αμέσως μετά τον θάνατο του Λάρσον, δήλωνε την επιθυμία του να αφήσει τα περιουσιακά του στοιχεία στο παράρτημα της Umeå του Κομμουνιστικού Εργατικού Συνδέσμου (τώρα Σοσιαλιστικό Κόμμα). Καθώς δεν υπήρχαν μάρτυρες, η διαθήκη κρίθηκε άκυρη, σύμφωνα με τη σουηδική νομοθεσία.

O πατέρας (δεξιά) και ο αδερφός (αριστερά) του Λάρσον που κληρονόμησαν τον συγγραφέα. Πηγή φωτογραφίας: youtube

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα όλη η περιουσία του Λάρσον, συμπεριλαμβανομένων των μελλοντικών δικαιωμάτων από τις πωλήσεις βιβλίων, να πάει στον πατέρα και τον αδελφό του. Η επί δεκαετίες σύντροφός του Εύα Γκάμπριελσον που βρήκε τη διαθήκη, δεν είχε νόμιμο δικαίωμα στην κληρονομιά, καθώς, αν και ήταν αχώριστοι, δεν παντρεύτηκαν ποτέ. Το γεγονός  πυροδότησε μια διαμάχη μεταξύ εκείνης και της οικογένειας του Λάρσον.

Σε ένα άρθρο του Vanity Fair για τη διαμάχη της συντρόφου του Λάρσον με τους συγγενείς του, εκείνη ισχυρίστηκε ότι ο συγγραφέας είχε ελάχιστη επαφή με τον πατέρα και τον αδελφό του. Ζητούσε το δικαίωμα να ελέγχει το έργο του, ώστε να μπορεί να παρουσιαστεί με τον τρόπο που ο συγγραφέας θα ήθελε και δεν την ενδιέφεραν τα χρήματα.

Από την πλευρά τους οι συγγενείς του υποστήριξαν ότι πρότειναν αρκετές φορές στην Γκάμπριελσον να συνεργαστούν, αλλά εκείνη αρνήθηκε.

Πηγή αρχικής φωτογραφίας: youtube