“Θα τερματίσω ακόμη και μπουσουλώντας”. Η επεισοδιακή πρώτη συμμετοχή γυναίκας στο Μαραθώνιο της Βοστώνης

Στον 71o Μαραθώνιο της Βοστώνης, στις 19 Απριλίου 1967, μία γυναικεία μορφή ξεχώριζε ανάμεσα σε εκατοντάδες άνδρες.

Ήταν η 20χρονη Αμερικανογερμανίδα φοιτήτρια, Κάθριν Σουίτσερ, η οποία έβαλε στόχο της ζωής της να αποδείξει ότι οι γυναίκες ήταν ικανές να τρέξουν σε μαραθώνιο.

Και το κατάφερε. Έγινε η πρώτη γυναίκα που αγωνίστηκε επίσημα στο μαραθώνιο της πρωτεύουσας της Μασαχουσέτης.

Ένα χρόνο πριν, είχε τρέξει στον ίδιο μαραθώνιο η Ρομπέρτα Γκιμπ και πέρασε τη γραμμή του τερματισμού. Ωστόσο, η συμμετοχή της δεν καταγράφηκε ως η πρώτη γυναικεία, διότι δεν ήταν επίσημα εγγεγραμμένη.

Η Σουίτσερ ολοκλήρωσε τα 42 χιλιόμετρα του μαραθωνίου σε 4 ώρες και 20 λεπτά. Ωστόσο, αυτό που έμεινε στην ιστορία δεν ήταν ο τερματισμός της, αλλά η κούρσα της, η οποία υπήρξε επεισοδιακή.

“Τρέχω 10 μίλια κάθε βράδυ!”

Ο κανονισμός του Μαραθωνίου της Βοστώνης δεν έκανε σαφή αναφορά στο φύλο ως λόγο αποκλεισμού από τη διοργάνωση. Ωστόσο, εκείνη την εποχή ήταν εδραιωμένη η αντίληψη ότι οι γυναίκες δεν διέθεταν την αντοχή των ανδρών, για να πάρουν μέρος σε μαραθώνιο.

Η Σουίτσερ είχε αντίθετη γνώμη. “Τρέχω 10 μίλια κάθε βράδυ!“, είχε πει στον προπονητή της, Άρνι Μπριγκς, για να κάμψει τις επιφυλάξεις του και να του δείξει πόσο πολύ ήθελε να τρέξει. Ο Μπριγκς της απάντησε:

“Αν οποιαδήποτε γυναίκα μπορούσε να το κάνει, αυτή θα ήσουν εσύ, αλλά θα πρέπει να μου το αποδείξεις. Αν τρέξεις την απόσταση στην προπόνηση, θα είμαι ο πρώτος που θα σε πάει στη Βοστώνη“.

Τρεις εβδομάδες πριν από το μαραθώνιο, η Σουίτσερ έτρεξε με τον κόουτς της την απόσταση των 42 χιλιομέτρων και τον έπεισε.

Συμπλήρωσε τη φόρμα συμμετοχής με τα αρχικά της (“K. V. Switzer”), με αποτέλεσμα το φύλο της να μην γίνει αντιληπτό από τους διοργανωτές.

Την ημέρα του αγώνα, φορούσε μακρυμάνικο φούτερ και παντελόνι, διότι είχε πολύ κρύο και έριχνε χιονόνερο. Ο αριθμός της ήταν το 261.

Πριν τον αγώνα, μίλησε με τους γονείς της στο τηλέφωνο και εκείνοι της συμπαραστάθηκαν: “Mπορείς να το κάνεις. Είσαι δυνατή, γυμνασμένη και θα τα πας περίφημα“, ήταν τα λόγια του πατέρα της.

“Εξαφανίσου από την κούρσα και δώσε μου αυτούς τους αριθμούς!”

Η Σουίτσερ έτρεχε μαζί με τον προπονητή της και το φίλο της και αθλητή του αμερικανικού ποδοσφαίρου, Τόμας Μίλερ. Τα πρώτα χιλιόμετρα κυλούσαν ομαλά και, σύμφωνα με την Σουίτσερ, οι υπόλοιποι άνδρες είπαν με ενθουσιασμό: “Ω, είναι μια κοπέλα!“.

Ώσπου ένας από τους κριτές του αγώνα, ο Τζοκ Σεμπλ, αντιλήφθηκε την παρουσία της Σουίτσερ. Έγινε έξαλλος, κατέβηκε από το βανάκι στο οποίο επέβαινε και αμέσως έτρεξε προς το μέρος της.

“Όταν αντιλήφθηκα ότι κάποιος έτρεχε από πίσω μου, κατάλαβα από τον ήχο των δερμάτινων παπουτσιών του ότι δεν ήταν αθλητής“, ανέφερε η μαραθωνοδρόμος.

Ο Σεμπλ καταδίωκε την Σουίτσερ με σκοπό να της σκίσει τον αριθμό από την πλάτη και να την αποβάλει από τον αγώνα. “Εξαφανίσου από την κούρσα και δώσε μου αυτούς τους αριθμούς“, της φώναζε  συνεχώς.

“Πρέπει να τερματίσω, ακόμη και μπουσουλώντας”

“Ο Σεμπλ σχεδόν γρύλιζε. Είχε το πιο άγριο πρόσωπο από οποιονδήποτε άνδρα που συνάντησα στη ζωή μου. Ήταν πραγματικά εκτός ελέγχου και ήμουν κατατρομαγμένη“, είπε η αθλήτρια.

Οι δημοσιογράφοι δεν ήταν περισσότερο φιλικοί απέναντι στη Σουίτσερ. “Τι προσπαθείς να αποδείξεις; Είσαι σουφραζέτα ή ακτιβίστρια;“, της έλεγαν και εκείνη τους απαντούσε: “Όχι, απλώς προσπαθώ να τρέξω“.

Ο άνθρωπος που έβγαλε τη Σουίτσερ από τη δύσκολη θέση ήταν ο Μίλερ. Έσπρωξε με δύναμη τον Σεμπλ στο πλάι και επέτρεψε στη φίλη του να συνεχίσει την κούρσα της.

Οι φωτογραφίες του Σεμπλ να κυνηγάει τη Σουίτσερ διαδόθηκαν σε όλα τα ΜΜΕ και προκάλεσαν αίσθηση. Σήμερα, θεωρούνται σύμβολο του αγώνα των γυναικών για ίσα δικαιώματα σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο.

“Άρνι, φαντάζομαι ότι σου δημιούργησα μπελά, αλλά θα ολοκληρώσω την κούρσα, ακόμη και μπουσουλώντας, γιατί κανένας δεν πιστεύει ότι μπορώ να το κάνω“, είπε η Σουίτσερ στον προπονητή της.

“Είχα συνειδητοποιήσει ότι, αν δεν τερμάτιζα, τότε όλοι θα πίστευαν οριστικά πως οι γυναίκες δεν αξίζουν να βρίσκονται εδώ. Ήταν η κούρσα που άλλαξε τη ζωή μου, όπως και τη ζωή άλλων ανθρώπων“.

Μερικά χρόνια αργότερα, ο Σεμπλ αναθεώρησε τη στάση του για τις γυναίκες αθλήτριες. Η σχέση του με τη Σουίτσερ εξομαλύνθηκε, όταν της έδωσε ένα φιλί στην αφετηρία του Μαραθωνίου της Βοστώνης το 1973.

Έκτοτε, Σουίτσερ και Σεμπλ έγιναν καλοί φίλοι. Όταν ο τελευταίος νοσηλευόταν στο νοσοκομείο με καρκίνο του ήπατος, η Σουίτσερ τον επισκέφθηκε. Πέθανε το Μάρτιο του 1988, σε ηλικία 84 ετών.

Η ιστορία επαναλήφθηκε 50 χρόνια μετά

Τον Απρίλιο του 2017, ακριβώς μισό αιώνα μετά το κατόρθωμά της, η Σουίτσερ ξαναέτρεξε στο Μαραθώνιο της Βοστώνης, σε ηλικία 70 ετών.

Όπως και τότε, φορούσε το αγαπημένο της “261“, το οποίο πλέον έχει αποσυρθεί από τους διοργανωτές προς τιμήν της.

Η Αμερικανογερμανίδα αθλήτρια πέρασε τη γραμμή του τερματισμού σε χρόνο 04:44:31. Παρέλαβε το μετάλλιό της γεμάτη συγκίνηση και χαρά και ο κόσμος την αποθέωσε.

Ήταν η 9η φορά που έτρεξε στη Βοστώνη και η 40ή συνολικά στην καριέρα της. Μία από αυτές ήταν στον Κλασικό Μαραθώνιο της Αθήνας, το 2010, και, όπως έλεγε, ήταν ένα όνειρο ζωής που έγινε πραγματικότητα.

Δείτε στο παρακάτω βίντεο τον τερματισμό της Κάθριν Σουίτσερ στο Μαραθώνιο της Βοστώνης το 2017:

Ο αντίκτυπος της κούρσας της Σούιτσερ

Το κατόρθωμα της Κάθριν Σουίτσερ ενέπνευσε εκατομμύρια γυναίκες στον κόσμο να αψηφήσουν τα στερεότυπα, να πιστέψουν στον εαυτό τους και να τρέξουν σε μαραθωνίους. Αποτέλεσε, επίσης, σημείο καμπής στην ιστορία του γυναικείου αθλητισμού.

Πέντε χρόνια μετά την επεισοδιακή κούρσα της, θεσμοθετήθηκε μαραθώνιος γυναικών στη Βοστώνη. Ήταν, μάλιστα, ο Τζοκ Σεμπλ αυτός που καλωσόρισε τις γυναίκες αθλήτριες λίγο πριν την έναρξη του αγώνα, γεγονός που ξάφνιασε ευχάριστα τη Σουίτσερ.

Η Αμερικανογερμανίδα αθλήτρια έδωσε αγώνα, προκειμένου ο γυναικείος μαραθώνιος να συμπεριληφθεί στη λίστα των ολυμπιακών αθλημάτων, πράγμα που συνέβη το 1984, στην Ολυμπιάδα του Λος Άντζελες.

Το 1974, η Σουίτσερ κέρδισε τον Μαραθώνιο της Νέας Υόρκης, σε χρόνο 03:07:29. Ένα χρόνο μετά, τερμάτισε δεύτερη στο Μαραθώνιο της Βοστώνης, σε 02:51:37.

Ψηφίστηκε από τους αναγνώστες του περιοδικού Runner’s World ως η καλύτερη δρομέας μεγάλων αποστάσεων για τη δεκαετία 1967-1977.

Έτρεχε από μικρή και συνεχίζει

Όπως έχει πει η Σουίτσερ σε συνεντεύξεις της, άρχισε το τρέξιμο στην ηλικία των 12 ετών. Έπαιζε χόκεϊ επί χόρτου και ο πατέρας της την ενθάρρυνε να τρέχει δύο χιλιόμετρα την ημέρα.

Εκείνη τον άκουσε και, χάρη σε αυτή τη συνήθεια, απέκτησε την αντοχή που την κάνει να ξεχωρίζει μέχρι σήμερα. Η ίδια, πάντως, έχει ισχυριστεί πως “δεν ήταν ποτέ τόσο γρήγορη δρομέας“, ώστε να πάρει μέρος σε Ολυμπιακούς Αγώνες.

Έχει πτυχίο στη δημοσιογραφία και την αγγλική λογοτεχνία και μεταπτυχιακό στις δημόσιες σχέσεις. Έχει γράψει τρία βιβλία, ένα εκ των οποίων η αυτοβιογραφία της με τίτλο “Marathon Woman“.

Για πολλά χρόνια, η Σουίτσερ ήταν τηλεοπτική σχολιάστρια μαραθωνίων και εξακολουθεί να σχολιάζει κάθε χρόνο τον Μαραθώνιο της Βοστώνης.

Το 2015, ίδρυσε τη μη κερδοσκοπική οργάνωση “261 Fearless“, που στόχο έχει, μέσα από το τρέξιμο και άλλες δραστηριότητες, να βοηθήσει τις γυναίκες να ξεπεράσουν τα εμπόδια της ζωής και να υιοθετήσουν μία υγιή καθημερινότητα.

Μολονότι βρίσκεται στην “τρίτη ηλικία”, δεν έχει εγκαταλείψει την άθληση. Όπως λέει, άλλωστε, στην ιστοσελίδα της, “το τρέξιμο παραμένει η πιο σημαντική ώρα της ημέρας μου“.

Πηγή εικόνων κεντρικής φωτογραφίας: Youtube