“Σώστε την Πλάκα ή κλείστε την!” Όταν η περιοχή θεωρούνταν άνδρο της αμαρτίας. Οι καταστηματάρχες κρατούσαν γκλομπ και οι κάτοικοι εγκατέλειπαν τα σπίτια τους

Στη δεκαετία του ΄70, η Αθήνα είχε αρχίσει ήδη να παίρνει τη μορφή που έχει σήμερα.

Ψηλά κτίρια, πολυκατοικίες, μαγαζιά και κέντρα διασκέδασης ξεπετάγονταν στους δρόμους της πόλης.

Ο πληθυσμός αυξανόταν συνεχώς και έτσι η ανάγκη για νέες υποδομές μεγάλωνε.

Όμως, μια από τις πιο γνωστές συνοικίες της Αθήνας είχε μείνει έξω από το κάδρο της ανοικοδόμησης και ταυτόχρονα, παρουσίαζε σημάδια παρακμής. 

Δημοσιεύματα της εποχής παρουσίαζαν την ιστορική Πλάκα, ως το άνδρο της αμαρτίας και της ακολασίας.

Οι δημοσιογράφοι παρομοίαζαν την Πλάκα με το Σόχο, την εναλλακτική γειτονιά του Λονδίνου. Το Σόχο ξεκίνησε ως συνοικία διασκέδασης και έπειτα έγινε στέκι ιερόδουλων, μέχρι που το ΄50 περιορίστηκαν οι οίκοι ανοχής και μετατράπηκαν σε μαγαζιά για προοδευτικούς καλλιτέχνες.

Οι γραφικοί δρόμοι της Πλάκας είχαν γεμίσει με ντισκοτέκ, μπουάτ, ταβέρνες με φωτεινές επιγραφές και κράχτες που φώναζαν για να προσελκύσουν κόσμο στα μαγαζιά. “Οι άνδρες μπορούσαν να βρουν “συντροφιά” τόσο εύκολα όσο ένα ποτήρι νερό”. Οι κάτοικοι όμως, φαίνεται δεν ήταν έτοιμοι για αυτή τη ζωή.

“Σώστε την Πλάκα!”

“Σώστε την Πλάκα ή κλείστε την”, ήταν ο τίτλος ρεπορτάζ στο περιοδικό Εικόνες το 1975.

Οι κάτοικοι εγκατέλειπαν τα σπίτια τους γιατί προτιμούσαν να ζήσουν κάπου πιο ήσυχα και με μεγαλύτερη ασφάλεια.

“Η Πλάκα είχε 90 βραδινά κέντρα διασκέδασης. Το 50% των κατοίκων είχε φύγει, οι μόνοι που έμεναν εκεί ήταν… όσοι δεν μπορούσαν να φύγουν”, είχε αναφέρει στην Καθημερινή ο Διονύσης Ζήβας, επικεφαλής των επιστημονικών ομάδων που εκπόνησαν τη Μελέτη Παλαιάς Πόλεως Αθηνών και τη Μελέτη Αντιμετώπισης Προβλημάτων Πλάκας.

Όσοι αποφάσισαν να παραμείνουν, ζούσαν με τρόμο.

“Είναι άνθρωποι που πέφτουν το βράδυ να κοιμηθούν και τα ξημερώματα πετάγονται έντρομοι από το κρεβάτι τους, ακούγοντας καβγάδες, βρισιές και τα περιπολικά να ουρλιάζουν κάτω από τα παράθυρά τους. Είναι εκείνοι που έχουν μικρά παιδιά και κορίτσια και τα περιμένουν με αγωνία να γυρίσουν από το σχολείο το απόγευμα, όταν σχολάνε αργά. Στην Πλάκα λένε όταν πέσei η νύκτα, υπάρχει κάθε λογής κίνδυνος. Έπειτα, όλη η οικογένεια κλείνεται στο σπίτι, με μοναδική διασκέδαση την τηλεόραση”, έγραφε το περιοδικό Εικόνες.

Οι φασαρίες, αλλά και ο φόβος του κόσμου, είχαν οδηγήσει τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων στην Πλάκα να πάρουν τον νόμο στα χέρια τους. Είχαν πάντα κρυμμένο ένα γκλομπ για να προστατεύουν τη ζωή τους, όπως έλεγαν.

Στο ρεπορτάζ καταγράφονταν περιστατικά βιαιοπραγιών, όπου το στιλέτο έδινε τη λύση στις διαφωνίες.

Σε μια περίπτωση ένας νεαρός μαχαίρωσε τον σερβιτόρο στο μπράτσο, όταν του ζήτησε να πληρώσει τον λογαριασμό.

“Τα υπόλοιπα είναι γνωστά. Φωνές, φασαρία, καρεκλιές. Στο τέλος έρχεται η αστυνομία και οδηγεί τον παλικαρά στο τμήμα για τα περαιτέρω”.

Μαθήτριες δήλωναν ότι φοβόντουσαν να επιστρέψουν στο σπίτι από το σχολείο. Έκλειναν τα αυτιά τους για να μην ακούν τα πειράγματα των νεαρών στους δρόμους. Ζητούσαν από τους γονείς ή από συμμαθητές τους να τις πάνε μέχρι την εξώπορτα. “Περπατάμε πάντα γρήγορα με τα μάτια χαμηλωμένα”.

Το δημοσίευμα κατέγραφε από τι ακριβώς κινδύνευαν οι κάτοικοι:

“Κακοποιούς. Στην Πλάκα υπάρχει ψωμί για όλους. Διαρρήκτες, ληστές, πορτοφολάδες, θα βρουν οπωσδήποτε θύματα.

Κοινές γυναίκες. Πολλές είναι εκείνες που μονίμως κάνουν “πεζοδρόμιο” έξω από τα κέντρα.

Εμπόρους ναρκωτικών. Διεθνή δίκτυα “λευκού θανάτου” που εξαρθρώνονται καθημερινά, έχουν τυλίξει στα πλοκάμια τους την περιοχή.

Διεστραμμένους. Άτομα με τις πιο ανώμαλες ορέξεις ανηφορίζουν την Πλάκα για να βρουν συντροφιά.

Τουρίστες. Άνδρες και γυναίκες από ξένες χώρες είναι εύκολη λεία για τους “αετονύχηδες””.

Μπορεί το κείμενο να έφτανε στα όρια τρομολαγνίας και να είχε πολλές υπερβολές αλλά σύντομα η κατάσταση στην Πλάκα ηρέμησε. Το 1979 με προεδρικό διάταγμα ανακηρύχθηκε “παραδοσιακό τμήμα της πόλεως των Αθηνών”.

Η Πλάκα πεζοδρομήθηκε. Περισσότερα από 550 κτίρια κρίθηκαν διατηρητέα. Το 1983 έκλεισαν σε μία ημέρα 42 κέντρα διασκέδασης. Η Πλάκα αναγεννήθηκε.

Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: 60s. «Πλάκα ώρα μηδέν, Πεταλούδες, Ναρκωτικά και Φτηνός Έρως». Τα τρομολαγνικά ρεπορτάζ για τον «κίνδυνο από τη Δύση που δεν έχει σφυροδρέπανο, αλλά ναρκωτικά»