“Οι νεκροί ήταν όλοι όρθιοι, καρφωμένοι με τις λόγχες στα βράχια”. Η άγνωστη μάχη του έπους του ’40 στο ύψωμα 1532

 Τη νύχτα της 2ας προς 3ης Δεκεμβρίου 1940 το 31ο Σύνταγμα Πεζικού προωθείται από το χωριό Πρενίστα για να επιτεθεί και να καταλάβει το ύψωμα 1532, που φράσει το δρόμο προς το ζωτικής σημασίας όρος Κάμια.

Το πρωί της 3ης Δεκεμβρίου 1940 και μετά από σύντομη προπαρασκευή του ελληνικού πυροβολικού, το 31ο Σύνταγμα διέρχεται τη Γραμμή Εξορμήσεως και εξορμά δια της λόγχης για να καταλάβει το ύψωμα.

Η αντίσταση των Ιταλών είναι λυσσώδης και το ισχυρά οργανωμένο αμυντικά ύψωμα είναι πολύ δύσκολο να πέσει. Ο έφεδρος εκ μονίμων Αντισυνταγματάρχης Σωτήριος Μπασιάκος από την Τρίπολη, που διοικεί τη γραμμή μάχης, το αντιλαμβάνεται.

Παρά την ηλικία του τίθεται επικεφαλής διλοχίας από τον 9ο και τον 11ο Λόχο και σκαρφαλώνει στις δυτικές κλιτύες του υψώματος, που δεν καλύπτονται από τα πυρά των Ιταλών. Αφού φτάνει σε ψηλότερο σημείο από τις απόκρημνες θέσεις των Ιταλών, κατεβαίνει με τους άνδρες της διλοχίας με σκοινιά και πέφτει στα νώτα των Ιταλών που θέριζαν μέχρι εκείνη τη στιγμή τους Έλληνες.

Ο Αντισυνταγματάρχης Μπασιάκος και η διλοχία του βρίσκονται με την πλάτη στα βράχια και μέτωπο προς τους κατά πολύ υπέρτερους Ιταλούς που στρέφουν τα όπλα εναντίον τους. Ουδεμία ελπίδα σωτηρίας δεν υπάρχει για τη διλοχία, παρά μόνο η απέλπιδα μάχη ή η παράδοση. Στον πολύ στενό αυτό χώρο, συνάπτεται ομηρική λογχομαχία…

Στις 2 το μεσημέρι το ύψωμα 1532 βρίσκεται στα χέρια των Ελλήνων, 13 Ιταλοί Αξιωματικοί και 400 οπλίτες συλλαμβάνονται αιχμάλωτοι, ενώ άφθονο πολεμικό υλικό περιέρχεται στα χέρια των νικητών. Ο διοικητής του 31ου Συντάγματος ανεβαίνει ο ίδιος στο σημείο που έγινε η λογχομαχία της διλοχίας, για να δει με τα μάτια του το τρομερό θέαμα που του ανέφεραν οι Λοχαγοί του.

Γράφει συγκλονισμένος ο Συνταγματάρχης στο πολεμικό ημερολόγιο του Συντάγματος:

«Επί του αιωνίου αυτού βράχου, μαρτυρούντος την Ελληνικήν ανδρείαν, ευρέθησαν πολλοί Έλληνες στρατιώται λογχισμένοι μετά των Ιταλών και παραμένοντες όρθιοι».

Οι νεκροί ήταν όλοι όρθιοι, καρφωμένοι με τις λόγχες στα βράχια.

Οι απώλειες του ελληνικού Συντάγματος ανήλθαν σε 6 αξιωματικούς και 50 οπλίτες νεκρούς, 17 αξιωματικούς και 350 οπλίτες τραυματίες, καθώς και 36 οπλίτες αγνοούμενους.

Κείμενο: Γιώργος Πραχαλιάς, απόστρατος αξιωματικός ΕΣ, ιστορικός ερευνητής

Αρχική φωτογραφία από την έκθεση μοντελισμού της IPMS Hellas (International Plastic Modellers Society) 2018 . Λήψη -επεξεργασία Μηχανή του Χρόνου