“Οι εραστές” του Βαν Γκογκ. Ο μικροσκοπικός πίνακας που πουλήθηκε 3 φορές. Την τελευταία προς 10 εκατ. στερλίνες

Tον Μάρτιο του 2022, ένας από τους μικρότερους πίνακες του Βίνσεντ Βαν Γκογκ, με ύψος που δεν αγγίζει ούτε τα 35 εκατοστά, πουλήθηκε για δέκα εκατομμύρια στερλίνες σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s στο Λονδίνο. 

Πρόκειται για το έργο με τίτλο “Ένα ζευγάρι ερωτευμένων” (A Pair of Lovers), το οποίο φιλοτέχνησε, τον Μάρτιο του 1888.

Ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ σκίτσαρε τον πλήρη πίνακα σε μια επιστολή του προς τον φίλο του Εμίλ Μπερνάρ. Στο αρχικό έργο, απεικονιζόταν η γέφυρα Langlois, που χτίστηκε τη δεκαετία του 1830 στα νότια περίχωρα της γαλλικής πόλης Αρλ. Ο Βαν Γκογκ συνήθιζε να την εντάσσει σε διάφορα έργα του.

Στο βάθος, στη δεξιά πλευρά, είχε ζωγραφίσει τους πύργους της εκκλησίας και τις καπνοδόχους της πόλης. Στο κέντρο του πίνακα, διακρίνεται ένα ζευγάρι. Η γυναίκα στηρίζεται με το χέρι της στους ώμους του άνδρα, καθώς σκύβει με αγάπη προς το μέρος του. Κάτω αριστερά, ο ήλιος βυθίζεται στον ορίζοντα.

Στην επιστολή, έγραφε, “στην κορυφή αυτού του γράμματος σου στέλνω μία σύνθεση που με απασχολεί.. Ναύτες που επιστρέφουν με τις αγαπημένες τους προς την πόλη ενώ προβάλλει η παράξενη σιλουέτα της γέφυρας απέναντι σε έναν τεράστιο κίτρινο ήλιο”.

Μια μέρα μετά, ο Βαν Γκογκ πήγε να συνεχίσει το έργο του, κοντά στη γέφυρα, αλλά ο καιρός δεν του το επέτρεψε. Η συνεχής κακοκαιρία τον ανάγκασε να κλειστεί στο στούντιό του, προκειμένου να ολοκληρώσει τον πίνακα. Κάτι που ο Βαν Γκογκ απεχθανόταν.

Έγραψε στον αδερφό του:

“Με βροχή και αέρα τις τελευταίες μέρες, δούλεψα από το σπίτι πάνω στο έργο… Στόχος μου ήταν να της δώσω χρώματα σαν βιτρό και ένα σχέδιο με συμπαγή περιγράμματα”.

Η παλέτα που επέλεξε ο Βαν Γκογκ για ζευγάρι πιστεύεται πως δείχνει την αγάπη του για τα συμπληρωματικά χρώματα. Το μπλε σακάκι του άνδρα με το πορτοκαλί μαντίλι της συντρόφου του και τα κόκκινα ρούχα της γυναίκας με το σμαραγδένιο πράσινο του νερού.

Δυσαρεστημένος από την εξέλιξη του έργου, μετά από λίγες μέρες, κατέστρεψε τον πίνακα και κράτησε μόνο το τμήμα με τους δύο εραστές να περπατούν.

Σκέφτηκε μήπως μπορεί να “χτίσει” κάτι γύρω από την εικόνα του ζευγαριού, αλλά μάταια. Αν και ξαναβγήκε με το καβαλέτο του στη γέφυρα, δεν τα κατάφερε.

Τελικά, το μόνο που επέζησε από τη σύλληψη αυτού του έργου ήταν το ζευγάρι.

Το πως κατάφερε να διασωθεί παραμένει ένα μυστήριο μέχρι και σήμερα.

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι σώθηκε από τους φίλους του, Marie και Joseph Ginoux, οι οποίοι διατηρούσαν το Café de la Gare κοντά στο Κίτρινο Σπίτι στην Αρλ, όπου διέμενε ο Βαν Γκογκ.

Ο πρώτος καταγεγραμμένος ιδιοκτήτης του σκίτσου ήταν ο Παριζιάνος θεατρικός συγγραφέας Henri Bernstein, ο οποίος το πούλησε το 1910, ονομάζοντάς το “Eglogue en Provence”.

Εglogue ή eclogue στα αγγλικά είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα ποιμενικό ποίημα. Και αυτό ήταν που προκάλεσε μεγάλη έκπληξη, καθώς οι καμινάδες των εργοστασίων δεν παρέπεμπαν σε τίποτα βουκολικό.

Από τα τέλη του 20ού αιώνα, “οι εραστές του Βαν Γκογκ” είχαν πωληθεί τρεις φορές από τον οίκο Sotheby’s. Με το πέρασμα των χρόνων, η τιμή του έργου εκτοξεύτηκε. Από 280.000 λίρες το 1986 σε 7,1 εκατ. δολάρια το 2013 και 10 εκατομμύρια στερλίνες το 2022.

Πηγή: The Art Newspaper

Αρχική φωτογραφία: Sotheby’s