“Νίκη ή Θάνατος”. Το σημείωμα του Μουσολίνι που τρομοκράτησε τους Ούγγρους στον τελικό του Μουντιάλ της Γαλλίας. Έχασαν τον αγώνα για να μην πεθάνουν οι Ιταλοί

Απόσπασμα από: Από τον Αϊνστάιν στον Πελέ, η ιστορία του Μουντιάλ του Θεολόγου Αλεξανδράτου, εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ

Τα μαύρα σύννεφα του πολέμου δεν πλησίαζαν απλώς απειλητικά πάνω από την Ευρώπη. Έκρυβαν ήδη τον ήλιο. Το Μουντιάλ του 1938 ήταν η τελευταία αθλητική διεθνής διοργάνωση για τα επόμενα 12 χρόνια.

Η Γηραιά Ήπειρος, αλλά και όλος ο υπόλοιπος κόσμος έβλεπαν το κακό να έρχεται χωρίς να μπορούν να το αποτρέψουν.

Στη Γερμανία προετοιμάζονταν να ξεκινήσουν την παγκόσμια σύρραξη και στην Ισπανία, με την άδεια του Φράνκο, τα Στούκας έκαναν “προθέρμανση” ισοπεδώνοντας την Γκερνίκα, πόλη που αποτελούσε την έδρα της αυτόνομης κυβέρνησης των Βάσκων.

Προκριματικά και το εφιαλτικό βράδυ της Εθνικής Ελλάδος 

Η απόφαση της ΦΙΦΑ να ορίσει τη διοργάνωση εκ νέου σε ευρωπαϊκό έδαφος δεν άρεσε καθόλου στους Νοτιοαμερικανούς.

Θεωρούσαν ότι η φιλοξενία της τελικής φάσης θα γινόταν με το σύστημα μία-μία και το γεγονός ότι για δεύτερη φορά σερί μία ευρωπαϊκή χώρα πήρε το χρίσμα, οδήγησε την Αργεντινή και την Ουρουγουάη σε αποχώρηση.

Το ίδιο έκανε και η Ισπανία αλλά, για πιο σοβαρούς λόγους.

Ο Εμφύλιος Πόλεμος που ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1939 δεν άφηνε πολλά περιθώρια για ποδόσφαιρο.

Στα ευρωπαϊκά προκριματικά η Εθνική Ελλάδος έζησε εφιαλτικές στιγμές και γνώρισε τη βαρύτερη ήττα στην ιστορίας της. Αφού απέκλεισε αρχικά την Παλαιστίνη, κληρώθηκε με αντίπαλο την πανίσχυρη Ουγγαρία.

Την 25η Μαρτίου του 1938 η Ελλάδα συνετρίβη με 11-1 και όσοι έζησαν εκείνες τις στιγμές δεν τις ξέχασαν ποτέ.

Στα προκριματικά πήρε μέρος για πρώτη φορά και μία βρετανική ομάδα,η Ιρλανδία, ενώ όταν έγινε γνωστό πως δεν θα συμμετάσχει η Αυστρία, η ΦΙΦΑ πρόσφερε τη θέση στην Αγγλία, αλλά χωρίς αντίκρισμα.

Από τη Λατινική Αμερική συμμετείχαν στην τελική φάση Βραζιλία και Κούβα, αφού όλες οι άλλες χώρες αποσύρθηκαν από τα προκριματικά είτε λόγω απόφασης της ΦΙΦΑ είτε λόγω του κόστους.

Από την Ασία, οι Ολλανδικές Αντίλλες σημείωσαν τη μοναδική συμμετοχή τους, αφού η αντίπαλος Ιαπωνία είχε δουλειές με τον πόλεμο και καθόλου χρόνο για μπάλα.

Οι πρωτιές του συγκλονιστικού τρίτου Παγκοσμίου Κυπέλλου

Στην τελική φάση είχαν προκριθεί χωρίς αγώνες η διοργανώτρια Γαλλία και η προηγούμενη κάτοχος, Ιταλία. Ήταν η πρώτη φορά που εφαρμόστηκε κάτι τέτοιο.

Ήταν επίσης το τελευταίο τουρνουά που διεξήχθη με σύστημα νοκ άουτ.

Από την επόμενη διοργάνωση, η οποία εξαιτίας του πολέμου άργησε 12 χρόνια, οι αγώνες της τελικής φάσης γίνονταν σε ομίλους.

Η Γερμανία έχει υψηλές βλέψεις στη διοργάνωση, αφού μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου οι Ναζί είχαν αντιληφθεί τη δύναμη του ποδοσφαίρου στις μάζες.

Οι Ιταλοί πήραν το χρυσό μετάλλιο και αυτό είχε μεγάλη απήχηση στον κόσμο. Οι “ατζούρι” του σπουδαίου Βιτόριο Πότσο κατακτούσαν τα πάντα και ήταν εκ των φαβορί και στη Γαλλία.

Παρά την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, η τελική φάση ήταν συγκλονιστική με σπουδαία ματς που είχαν σασπένς και σταρ της εποχής.

Από τα επτά ματς του πρώτου γύρου, τα τέσσερα πήγαν στην παράταση και στα δύο από αυτά χρειάστηκε επαναληπτικός ώστε να προκριθεί μία ομάδα.

Το παιχνίδι Βραζιλίας- Πολωνίας στο Στρασβούργο ήταν το δεύτερο πιο παραγωγικό και συναρπαστικό στην ιστορία.

Με σκορ 6-5 κέρδισαν οι Νοτιοαμερικανοί στην παράταση σε ένα ματς που εξελίχθηκε σε “two man show”.

Του Πολωνού Ερνστ Βιλιμόφσκι, ο οποίος έγινε ο πρώτος που πέτυχε καρέ σε ματς της τελικής φάσης και του βραζιλιάνου Λεονίντας.

Το σπαρτιατικό του ονόματος παρέπεμπε σε ηρωισμό, αλλά ο πανύψηλος 4 ήταν γνωστός για τις ακροβατικές του δεξιότητες. Για αυτό είχε και το παρατσούκλι ο “άνθρωπος λάστιχο”.

Ο Λεονίντας πέτυχε τρία γκολ σε εκείνο το συναρπαστικό ματς και επτά συνολικά στη διοργάνωση.

Άλλοι τρεις γκολτζήδες πέτυχαν χατ-τρικ στη διοργάνωση και ήδη είχαν αρχίσει να ξεχωρίζουν κάποια αστέρια.

Η Ουγγαρία, με κεκτημένη ταχύτητα από το φεστιβάλ των γκολ κόντρα στην Ελλάδα σκόραρε και μισή ντουζίνα ενάντια στις Ολλανδικές Αντίλλες, οι παίκτες των οποίων έπαιζαν ποδόσφαιρο ξυπόλυτοι και ο αρχηγός τους μάλιστα ήταν διοπτροφόρος.

Τα απρόοπτα της διοργάνωσης

Η Κούβα απέκλεισε τη Ρουμανία σε επαναληπτικό και η προκάλεσε την οργή του Καρόλου Β’, ο οποίος είχε γίνει δικτάτορας της χώρας.

Αυτό όμως δεν ήταν τίποτα μπροστά στην οργή του Χίτλερ για τους δικούς του ποδοσφαιριστές.

Η Γερμανία, η οποία είχε τη σημαία με τη σβάστικα και αυτό προξενούσε φρενίτιδα μίσους, αναδείχτηκε ισόπαλη 1-1 με τη Ελβετία και παρότι προηγήθηκε με 2-0 στον επαναληπτικό, ηττήθηκε με 4-2.

Η ήττα των Γερμανών πανηγυρίστηκε έξαλλα, όχι μόνο στο Παρίσι, όπου έγινε το ματς, αλλά σε ολόκληρη τη Γαλλία.

Το πρωινό του αγώνα, μάλιστα, είχε γίνει μεγάλη διαδήλωση ενάντια στον ναζισμό στην πρωτεύουσα της Γαλλίας.

Η ισχυρή Ιταλία και οι φήμες για “λάδωμα” του Βραζιλιάνου σούπερ σταρ

Μετά τον αποκλεισμό της Γερμανίας, έμεινε μόνο η Ιταλία ως εχθρός όλων.

Η “σκουάντρα ατζούρα” αποδοκιμαζόταν σε όλα τα γήπεδα και αυτό πείσμωσε τον Πότσο και τους παίκτες του.

Περίπου 58.000 θεατές συνωστίστηκαν στο “Σταντ Ολιμπίκ ντε Κολόμπ”, με την ελπίδα η Γαλλία να νικήσει τη μισητή Ιταλία.

Δύο γκολ του Ιταλού Πιόλα στο δεύτερο ημίχρονο ήταν αυτά αποτελειώσαν την ελπίδα.

Η Ιταλία, μάλιστα, αγωνίστηκε για πρώτη φορά στην ιστορία του ποδοσφαίρου της με μαύρες φανέλες, προς τιμήν του Μουσολίνι.

Η ήττα των Γάλλων σήμαινε επίσης πως, σε αντίθεση με τα δύο πρώτα Παγκόσμια Κύπελλα, ο τίτλος δεν επρόκειτο να πάει στη διοργανώτρια.

Στο Μπορντό η Βραζιλία αντιμετώπιζε τη φιλόδοξη Τσεχοσλοβακία.

Οι Λατίνοι είχαν ήδη αποκτήσει θαυμαστές λόγω της υψηλής τεχνικής τους και παρότι έμειναν με δέκα παίκτες από το ξεκίνημα πήγαν το ματς στην παράταση 1-1, όπου είχαν νέα αποβολή.

Και πάλι κράτησαν. Ήταν το πιο σκληρό ματς του τουρνουά με τους Τσέχους να χάνουν τον γκολκίπερ Πλάνιτσκα με σπασμένα πλευρά και τον κανονιέρη Νέγιεντλι με κάταγμα στο πόδι.

Δύο μέρες αργότερα, χωρίς αποβολές αυτή τη φορά οι Βραζιλιάνοι κέρδισαν με 2-1 και πήραν το εισιτήριο για την τετράδα. Το άστρο του Λεονίντας είχε ήδη ανατείλει και όλοι μιλούσαν για τον ψηλόλιγνο βραζιλιάνο που έκανε ότι ήθελε με την μπάλα.

Οι Ιταλοί λένε φήμες της εποχής, έταξαν μεταγραφή στον Λεονίντας με τον όρο να μην παίξει στον ημιτελικό.

Άλλες γλώσσες διέδωσαν ότι οι Βραζιλιάνοι αμείφθηκαν αδρά για την απουσία του καλύτερου παίκτη της εποχής από το ματς της Μασσαλίας.

Η επίσημη εκδοχή ήταν ότι έμεινε εκτός για να ξεκουραστεί ενόψει του τελικού.

Του μικρού, αφού η Βραζιλία χωρίς τον ηγέτη της, χρησιμοποιώντας συνολικά 20 παίκτες και χωρίς πολλή όρεξη έχασε με 2-1 από την Ιταλία.

Στον άλλον ημιτελικό οι παίκτες της Σουηδίας ήθελαν τη νίκη ως δώρο για τα 80 γενέθλια του βασιλιά Γουσταύου.

Ξεκίνησαν καλά με γκολ στο πρώτο λεπτό αλλά στη συνέχεια ξέσπασε μαγυάρικη καταιγίδα. Πέντε φορές σκόραραν οι Ούγγροι που έδειχναν ικανοί να πάρουν το τρόπαιο από τους κατόχους του στον τελικό.

“Νίκη ή Θάνατος”

Οι Ιταλοί παρακινήθηκαν από το τηλεγράφημα που τους έστειλε πριν από το ματς ο Μουσολίνι: “vincere o morire” έγραφε, δηλαδή “νίκη ή θάνατος”.

Οι Ούγγροι παίκτες που το έμαθαν τρομοκρατήθηκαν για τους συναδέλφους τους και μάλιστα ο γκολκίπερ των ηττημένων Άνταλ Σαμπό, λίγο πολύ δήλωσε ότι επίτηδες έχασαν.

“Μπορεί να δέχτηκα 4 γκολ, αλλά τουλάχιστον έσωσα τις ζωές τους”, είπε ο Σαμπό.

Το αν θα το έκανε πράξη ο Ντούτσε σε περίπτωση ήττας θα παραμείνει για πάντα μυστήριο.

Μετά τη νίκη τους, οι ιταλοί παίκτες και ο προπονητής τους παρατάχθηκαν μπροστά στην εξέδρα των επισήμων και χαιρέτησαν φασιστικά προς τιμήν του του δικτάτορα της χώρας.

Στην Ιταλία διοργανώθηκε υποδοχή ηρώων.

Ήταν η τελευταία μεγάλη αθλητική εκδήλωση.

Στην Ελλάδα έγινε απόπειρα κατά του Ιωάννη Μεταξά στα Χανιά, χωρίς επιτυχία.

Στην Αγγλία, ο Τσόρτσιλ προχωρούσε άμεσα σε συμμαχία με τη Γαλλία, τις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση, ώστε να σταματήσει ο γερμανικός επεκτατισμός.

Όλοι ήξεραν ότι ήταν θέμα χρόνου η εισβολή των Ναζί στην Τσεχοσλοβακία, ειδικά από τη στιγμή που ο Χέρμαν Γκέρινγκ σε ομιλία του στην Νυρεμβέργη χαρακτήριζε τους Τσέχους ως “μίζερο λαό πυγμαίων που αποτελούν ντροπή για το ανθρώπινο γένος”.

Διαβάστε στη “ΜτΧ”:Κλωτσιές, μπουνιές, βρισιές και φτυσίματα. Ο πιο βίαιος αγώνας στην ιστορία του ποδοσφαίρου ήταν ανάμεσα σε Χιλή και Ιταλία στο Μουντιάλ του ’62. Όλα ξεκίνησαν όταν οι Ιταλοί προσέβαλαν τις γυναίκες του Σαντιάγκο (βίντεο)