“Η Ωραία Κοιμωμένη της Κίνας”. Πέθανε πριν από 2.000 χρόνια, αλλά το δέρμα της παρέμεινε ελαστικό και τα μαλλιά άθικτα! Ακόμα και οι κλειδώσεις μπορούσαν να λυγίσουν

Το 1971 εργάτες άρχισαν να σκάβουν στις πλαγιές του λόφου Mawangdui κοντά στην πόλη της Κίνας, Τσανγκσά. Είχαν εντολή να φτιάξουν ένα ευρύχωρο καταφύγιο που θα χρησίμευε σε περίπτωση αεροπορικής επιδρομής, στο οποίο θα κατέφευγαν οι ασθενείς και το προσωπικό ενός νοσοκομείου που βρισκόταν κοντά.

Κατά τη διάρκεια των εκσκαφών σκόνταψαν προς έκπληξή τους πάνω σε έναν τύμβο. Η κατασκευή του καταφυγίου διακόπηκε. Αρχαιολόγοι ανέλαβαν να δουν τι κρυβόταν κάτω από το χώμα και χιλιάδες πέτρες. Ο τάφος ήταν τεράστιος και έτσι η ανασκαφή διήρκεσε σχεδόν έναν χρόνο. Χρειάστηκε η βοήθεια περισσοτέρων από 1.500 εθελοντών.

Όπως διαπίστωσαν, ο τύμβος ανήκε στον Λι Τσανγκ, τον Μαρκήσιο του Ντάι, ο οποίος κυβέρνησε την περιοχή κατά τη διάρκεια της δυναστείας Χαν, η οποία χρονολογείται από το 206 π.Χ.

Ο τάφος περιείχε περίπου 1.000 πολύτιμα αντικείμενα, όπως χρυσά και ασημένια ειδώλια μουσικών, νεκρών και ζώων, είδη οικιακής χρήσης, κοσμήματα και μια ολόκληρη συλλογή με περισσότερα από 100 ρούχα από εξαιρετικό αρχαίο μετάξι.

Η “Ωραία Κοιμωμένη της Κίνας”

Μέσα στον τεράστιο τάφο είχαν ταφεί ο Λι Τσανγκ, ένας νεαρός άνδρας, ο οποίος πιθανότατα ήταν ο γιος του και η σύζυγός του. Τα απομεινάρια των δυο ανδρών είχαν αποσυντεθεί με το πέρασμα του χρόνου. Όμως, αυτό που τους εντυπωσίασε ήταν ο τάφος της συζύγου, της Σιν Τσουί.

Όταν την έβγαλαν στην επιφάνεια διαπίστωσαν ότι το σώμα της είχε διατηρηθεί σε εξαιρετική κατάσταση, παρόλο που είχαν περάσει σχεδόν δυο χιλιάδες χρόνια από τον θάνατό της. Το δέρμα της ήταν ακόμη απαλό και ελαστικό. Μπορούσαν να διακριθούν ακόμη τα δακτυλικά της αποτυπώματα.

Οι μύες και οι κλειδώσεις της ήταν σε τόσο καλή κατάσταση που μπορούσαν ακόμη να λυγίσουν. Τα μαλλιά της ήταν άθικτα και είχαν διατηρηθεί οι τρίχες στα ρουθούνια, τα φρύδια και οι βλεφαρίδες της!

Εξαιτίας της εξαιρετικής κατάστασης του σώματός της, οι επιστήμονες κατάφεραν να κάνουν αυτοψία και συμπέραναν ότι πέθανε περί το 163 π.Χ. σε ηλικία 50 ετών.

Όλα τα όργανά της ήταν σε καλή κατάσταση και στις φλέβες της υπήρχαν ακόμη υπολείμματα αίματος τύπου Α. Οι ερευνητές εντόπισαν θρομβώσεις, γεγονός που αποκάλυψε την πραγματική αιτία του θανάτου της. Είχε πάθει καρδιακή προσβολή. Διαπιστώθηκε ότι είχε επίσης πέτρες στη χοληδόχο κύστη, υψηλή χοληστερίνη, υψηλή αρτηριακή πίεση, αρτηριοσκλήρυνση και έπασχε από ηπατική νόσο.

Η κακή κατάσταση της υγείας της αποδόθηκε στο υπερβολικό βάρος και στην καθιστική της ζωή. Ένας δίσκος της σπονδυλικής της στήλης ήταν συμπιεσμένος, κάτι που πιθανότατα της προκαλούσε έντονο πόνο και έτσι είχε μειώσει τη σωματική της δραστηριότητα.

Μέσα στην κοιλιά και στο έντερό της βρέθηκαν 138 σπόροι πεπονιού. Σύμφωνα με τους ειδικούς, χρειαζόταν πάνω από μια ώρα για να τους χωνέψει, επομένως αυτό ήταν το τελευταίο της γεύμα, το οποίο έφαγε λίγη ώρα πριν πάθει καρδιακή προσβολή.

Ως σύζυγος του μαρκήσιου, μπορούσε να απολαύσει φαγητά που δεν μπορούσαν να αποκτήσουν οι κοινοί άνθρωποι, όπως διάφορα είδη οστρακοειδών, κρέας ελαφιού, αρνί και φρούτα από άλλες χώρες.

Παράλληλα, οι αρχαιολόγοι διαπίστωσαν από τα πράγματα που βρήκαν μέσα στον τάφο της ότι ήταν μια γυναίκα που απολάμβανε τον πλούτο και τις ανέσεις της ζωής. Γι’ αυτό πολλοί την χαρακτηρίζουν “η ντίβα-μούμια”, αλλά και η “ωραία κοιμωμένη της Κίνας”.

Λάτρευε τη μουσική και είχε μια ολόκληρη ομάδα από μουσικούς-υπηρέτες που έπαιζαν τραγούδια με διάφορα όργανα όποτε εκείνη το ζητούσε. Πιθανότατα έπαιζε και εκείνη guqin, ένα αρχαίο κινεζικό όργανο με επτά χορδές που έχει συσχετιστεί με τη σοφία, τη διάνοια και την ευημερία.

Κατά την ανασκαφή, το σώμα της ήρθε σε επαφή με το οξυγόνο της ατμόσφαιρας, με αποτέλεσμα να αρχίσει να αλλοιώνεται. Η σημερινή της εικόνα δεν έχει σχέση με την καλή κατάσταση στην οποία είχε βρεθεί το 1971. Παρ’ όλα αυτά, θεωρείται μια από τις καλύτερα διατηρημένες μούμιες στον κόσμο και είναι ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα της Κίνας.

Το μυστικό της διατήρησής της

Το σώμα της ήταν θαμμένο 12 μέτρα κάτω από τη γη. Βρέθηκε τυλιγμένο σε 20 κομμάτια από μετάξι, το οποίο ήταν σφραγισμένο μέσα σε τέσσερα περίτεχνα φέρετρα, τα οποία είχαν τοποθετηθεί το ένα μέσα στο άλλο. Στο πάτωμα βρήκαν μια παχιά στρώση από μια λευκή πάστα.

Τα φέρετρα ήταν στο κέντρο μιας κρύπτης που είχε κατασκευαστεί από ξύλα κυπαρισσιού και πηλό, η οποία έμοιαζε με θόλο. Περίπου πέντε τόνοι από κάρβουνο είχαν τοποθετηθεί γύρω από την κρύπτη, ενώ στην κορυφή είχαν ρίξει πηλό περίπου ενός μέτρου. Τίποτα δεν μπορούσε να βγει ή να μπει μέσα στο φέρετρο που βρισκόταν το σώμα της. Ακόμη και βακτήρια που άρχισαν να δημιουργούνται λόγω αποσύνθεσης του σώματος “εγκλωβίζονταν” μέσα στο φέρετρο και σύντομα πέθαιναν εξαιτίας έλλειψης οξυγόνου. Τα υπόγεια ύδατα δεν μπορούσαν να περάσουν όλα αυτά τα στρώματα.

Μέσα στο φέρετρό της είχαν ρίξει ένα άγνωστο υγρό, το οποίο μέχρι σήμερα δεν έχει διαπιστωθεί τι ακριβώς ήταν. Ήταν μέτρια όξινο και εντοπίστηκε ποσότητα μαγνησίου μέσα σε αυτό.

Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα η νεκρή Σιν Τσουί να βρίσκεται για χιλιάδες χρόνια σε ένα δροσερό, πολύ υγρό, σχεδόν στείρο περιβάλλον.

Παρόλο που οι επιστήμονες έχουν αποδώσει την καλή μουμιοποίησή της στην περίτεχνη ταφή της, δεν έχουν μπορέσει να επαναλάβουν επιτυχώς τη διαδικασία με σύγχρονα μέσα.

Μερικά χιλιόμετρα μακριά από τον τάφο της Σιν Τσούι βρέθηκαν και άλλες καλά διατηρημένες μούμιες, οι οποίες όμως είχαν τοποθετηθεί σε διαφορετικά υγρά. Έτσι, αυτό που την κράτησε για σχεδόν δυο χιλιάδες χρόνια σε αυτή την κατάσταση παραμένει ένα μυστήριο.

Τα έθιμα της ταφής

Τα τέσσερα φέρετρα ήταν βαμμένα με διαφορετικά χρώματα και σχέδια, που συμβόλιζαν κάτι διαφορετικό. Το ένα ήταν μαύρο και συμβόλιζε τον θάνατο και τον κάτω κόσμο. Το δεύτερο ήταν κόκκινο που θεωρείται το χρώμα της αθανασίας και πάνω του έχουν σχεδιαστεί σύμβολα που δείχνουν την αιώνια ευτυχία. Όλα τα σχέδια που ζωγραφίστηκαν στο φέρετρο είχαν ως θέμα τον θάνατο, την αναγέννηση, τη μεταθανάτια ζωή και την αθανασία.

Ανάμεσα στα σχέδια ήταν και κιτρινόμαυρα φτερά. Οι άνθρωποι τότε πίστευαν ότι οι νεκροί για να μεταφερθούν στους ουρανούς και να γίνουν αθάνατοι περνούσαν από μια φάση, κατά την οποία το σώμα τους έβγαζε φτερά.

Στη Δυναστεία Χαν οι περίπλοκες ταφές ήταν κοινή πρακτική. Πίστευαν ότι υπήρχε ένας άλλος κόσμος για τους νεκρούς, στον οποίο χρειάζονταν ακριβώς ό,τι χρειάζεται και ένας ζωντανός. Γι’ αυτό εκτός από τα ρούχα και τα κοσμήματα της Σιν Τσούι, βρέθηκαν πιάτα και μαγειρικά σκεύη σε άψογη κατάσταση, αλλά και υπολείμματα από τρόφιμα, όπως σιτάρι, φακές, ρίζες λωτού, φράουλες, αχλάδια, δαμάσκηνα, χοιρινό κρέας, κρέας ελαφιού, βοδινό, αρνί, λαγός, σκύλο, χήνα, πάπια, κοτόπουλο, φασιανό,  σπουργίτι, γερανό, ψάρια, αυγά και μια κουκουβάγια.

Παράλληλα, οι πλούσιοι και περίτεχνοι τάφοι ήταν ένας τρόπος να δείξουν την ευσέβειά τους προς τους νεκρούς.

Σήμερα η μούμια της Σιν Τσούι βρίσκεται στο Επαρχιακό Μουσείο Χουνάν στην πόλη Τσανγκσά, στην Κίνα.

Πηγή αρχικής εικόνας: Wikimediamtx Commons

Διαβάστε στην “ΜτΧ”: Η ωραία κοιμωμένη της Σικελίας. Μούμια δίχρονου κοριτσιού από το 1920, ανοιγοκλείνει τα μάτια της!