“Grow Your Own”. Πρόβατα στον Λευκό Οίκο, απαγόρευση λουκάνικων, μπύρας, βότκας και άλλα μέτρα εν καιρώ πολέμου

Τα κράτη που ενεπλάκησαν στους δύο Παγκοσμίους Πολέμους επιστράτευσαν όλες τους τις δυνάμεις, ανθρώπινες και υλικές, για να υποστηρίξουν την πολεμική προσπάθεια.

Σε πολλές περιπτώσεις, υιοθέτησαν πρωτότυπα έως και ασυνήθιστα μέτρα συντήρησης και εξοικονόμησης πόρων.

Πρόβατα στο Λευκό Οίκο

Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι περαστικοί της Λεωφόρου 1600 της Πενσυλβάνια αντίκριζαν ένα παράξενο θέαμα στο γκαζόν του Λευκού Οίκου: ένα κοπάδι 48 προβάτων.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Γούντροου Γουίλσον αγόρασε τα ζώα ως μέρος ενός σχεδίου εξοικονόμησης ανθρώπινου δυναμικού. Τα συμπαθή τετράποδα έβοσκαν, λειτουργώντας σαν περιπλανώμενες μηχανές γκαζόν, πράγμα που επέτρεπε στους κηπουρούς να καταταγούν στις ένοπλες δυνάμεις.

Πέραν αυτού, ο Γουίλσον ζήτησε το κούρεμα του κοπαδιού μια φορά το χρόνο, ώστε το μαλλί να δημοπρατηθεί και να συγκεντρωθούν χρήματα για τον Ερυθρό Σταυρό. Συνολικά, τα έσοδα από τις δημοπρασίες έφτασαν τα 52.823 δολάρια.

To 1920, τα πρόβατα του Γουίλσον πωλήθηκαν, αλλά μέχρι τότε έγιναν διάσημα στο ευρύ κοινό που έσπευδε να τα δει.

Απαγόρευση λουκάνικων στη Γερμανία

Τα αερόπλοια, γνωστά ως ζέπελιν, εισήχθησαν ως βασικό όπλο της Γερμανίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Όμως, η κατασκευή τους προϋπέθετε μια γενναία θυσία από την πλευρά των πολιτών: να στερηθούν τα αγαπημένα τους λουκάνικα.

Ο λόγος ήταν πως τα έντερα των αγελάδων ήταν απαραίτητα για να κατασκευαστούν οι ασκοί συγκράτησης υδρογόνου. Ένα ζέπελιν απαιτούσε έντερα από 250.000 αγελάδες.

Έτσι, η Γερμανία πήρε την απόφαση να σταματήσει την παραγωγή λουκάνικων. Η απαγόρευση εφαρμόστηκε και στις περιοχές που βρίσκονταν υπό τον έλεγχό της: την Αυστρία, την Πολωνία και τη βόρεια Γαλλία.

Οι κρεοπώλες, επίσης, υποχρεούνταν να παραδώσουν όλα τα έντερα αγελάδας, στην κυβέρνηση.

Οι επιδρομές των ζέπελιν θεωρήθηκαν ως ένας τρόπος για να πληγεί το ηθικό των Βρετανών, αλλά δεν προκάλεσαν ποτέ τόσες πολλές απώλειες ώστε να αλλάξει η έκβαση του πολέμου. Αντίθετα οι καταρρίψεις τους, επέφεραν τρομερό ψυχολογικό πλήγμα στους επιτιθέμενους που καίγονταν ζωντανοί.

Απαγόρευση αλκοόλ στις ΗΠΑ

Τον Απρίλιο του 1917, όταν οι ΗΠΑ εισήλθαν στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οικονομολόγος του Πανεπιστημίου του Γέιλ, Ίρβινγκ Φίσερ, υποστήριξε μια καινοτόμα μέθοδο συντήρησης.

Το κριθάρι που χρησιμοποιείτο για την παρασκευή μπύρας θα ήταν προτιμότερο να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για να παρασκευαστεί ψωμί για τα αμερικανικά στρατεύματα.

Εξάλλου, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ισχυρίζονταν ότι το αλκοόλ ήταν μια πολυτέλεια που αφαιρούσε πολύτιμους πόρους και μείωνε την αποδοτικότητα στα εργοστάσια εν καιρώ πολέμου.

Η πρόταση του Ίρβινγκ δεν άργησε να γίνει αποδεκτή. Η πώληση αλκοόλ γύρω από στρατιωτικές βάσεις απαγορεύτηκε και η διάθεση κριθαριού στις ζυθοποιίες περιορίστηκε δραστικά.

Σύντομα, το μέτρο ξεπέρασε τα αμερικανικά σύνορα. Στη Βρετανία, το ωράριο στις παμπ μειώθηκε και στη Ρωσία, ο Τσάρος Νικόλαος Β’ απαγόρευσε εντελώς τη παραγωγή και πώληση βότκας.

“Κήποι νίκης” σε Βρετανία και ΗΠΑ

Τόσο στον Α’ όσο, κυρίως, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα κράτη επέβαλαν περιορισμούς σε είδη όπως το κρέας, η ζάχαρη, το βούτυρο και τα τρόφιμα σε κονσέρβα. Παράλληλα, πολλοί αγρότες στρατολογήθηκαν και οι φάρμες μετατράπηκαν σε πεδία μάχης.

Στη Βρετανία και τις ΗΠΑ, οι πολίτες ενθαρρύνθηκαν να φυτέψουν τους λεγόμενους “κήπους της νίκης”, δηλαδή να καλλιεργήσουν τα δικά τους φρούτα και λαχανικά, ώστε να αντιμετωπίσουν το ενδεχόμενο έλλειψης τροφίμων. Οι προπαγανδιστικές αφίσες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εκστρατεία πειθούς των κυβερνήσεων.

Το κίνημα “Grow Your Own” έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές. Στους ερασιτέχνες κηπουρούς δόθηκαν φυλλάδια με οδηγίες για το πώς, πότε και πού να σπείρουν, προτάσεις για καλύτερες καλλιέργειες και συμβουλές για την πρόληψη ασθενειών από έντομα.

Το 1942, σχεδόν 15 εκατομμύρια οικογένειες φύτεψαν “κήπους της νίκης”. Μέχρι το 1944, υπολογίζεται ότι 20 εκατομμύρια κήποι παρήγαγαν περίπου 8 εκατομμύρια τόνους τροφής.

Ακόμα και η Πρώτη Κυρία, Ελεανόρ Ρούζβελτ φύτεψε έναν κήπο, μπροστά από τον Λευκό Οίκο.

Μερικά από τα πιο δημοφιλή προϊόντα που καλλιεργήθηκαν ήταν τα φασόλια, τα παντζάρια, το λάχανο, τα καρότα, ο αρακάς και το παστινάκι.

Σύμφωνα, πάντως, με τους ιστορικούς, οι “κήποι της νίκης” χρησίμευαν περισσότερο ως μέσο τόνωσης του ηθικού και του πατριωτικού αισθήματος.

“Στους Αμερικανούς αρέσει να δείχνουν ότι δούλεψαν σκληρά και θα είχαν λιμοκτονήσει, αν δεν είχαν καλλιεργήσει στις αυλές του”, σημειώνει ο Άλαν Γουίνκλερ, ομότιμος καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι.

Νάιλον

Στις αρχές της δεκαετίας του ’40, η κυβέρνηση των ΗΠΑ έθεσε αυστηρούς περιορισμούς στην εμπορική διάθεση του νάιλον, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή σχοινιών, διχτυών, αλεξίπτωτων και ειδών στρατιωτικού εξοπλισμού.

Η συγκεκριμένη απόφαση δυσαρέστησε τις γυναίκες, διότι, εκείνη την εποχή, οι νάιλον κάλτσες πρωτοκυκλοφόρησαν στην αγορά και έκαναν θραύση. Ήταν φθηνές, ανθεκτικές και διαφανείς σε σύγκριση με τις αντίστοιχες βαμβακερές και μεταξωτές.

Θερινή ώρα

Τον Απρίλιο του 1916, η Γερμανία έγινε η πρώτη χώρα που εφάρμοσε τη θερινή ώρα. Ο σκοπός ήταν προφανής: να εξοικονομήσει ρεύμα και να προμηθεύσει περισσότερο κάρβουνο στους στρατιώτες στο μέτωπο.

Αρκετά ακόμη κράτη, συμπεριλαμβανομένων της Αυστραλίας, της Βρετανίας και των ΗΠΑ, υιοθέτησαν το μέτρο κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το ίδιο συνέβη και στον Β’, με τα ρολόγια να διατηρούνται συνεχώς μπροστά κατά μία ώρα. Στην Αμερική, η θερινή ώρα κράτησε από τις 9 Φεβρουαρίου 1942 έως τις 30 Σεπτεμβρίου 1945.

Πηγές εικόνων κεντρικής φωτογραφίας: Youtube και Picryl