“Εγώ πυροβολώ καλύτερα”. Η Ολλανδή αντιστασιακή που χλεύασε τον Γερμανό εκτελεστή της. Τα κατορθώματά της

Η ατρόμητη Ολλανδή φοιτήτρια, Χάνι Σαφτ υπήρξε εξέχουσα μορφή της Ολλανδικής Αντίστασης στη Γερμανική Κατοχή.

Συμμετείχε σε δολοφονίες Γερμανών και Ολλανδών ναζί, έκανε σαμποτάζ, βοήθησε Εβραίους να γλιτώσουν από τα στρατόπεδα εξόντωσης και πλήρωσε τη δράση της με τη ζωή της. Δεν πρόλαβε να δει τη χώρα της απελευθερωμένη, αλλά οι συμπατριώτες της, την τιμούν μέχρι σήμερα.

Από τα μαθητικά της χρόνια, η Σαφτ συζητούσε με την οικογένειά της για την πολιτική και την κοινωνική δικαιοσύνη. Ο πατέρας της έπαιξε καθοριστικό ρόλο καθώς ήταν ένθερμος υποστηρικτής του Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος Ολλανδίας.

Όταν ήταν επτά ετών, η μεγαλύτερη αδερφή της, Άνι πέθανε από διφθερίτιδα, με αποτέλεσμα οι γονείς της να γίνουν υπερπροστατευτικοί μαζί της.

Στο σχολείο, η Σαφτ δεχόταν bullying για τις φακίδες και τα κόκκινα μαλλιά της. Όμως, τίποτε δεν την εμπόδισε να σφυρηλατήσει ένα γενναίο και ασυμβίβαστο χαρακτήρα.

Οι πρώτες αντιστασιακές ενέργειες

Ήδη από το Σεπτέμβριο του 1939, όταν οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Πολωνία, η Σαφτ ένιωθε την ανάγκη να βοηθήσει. Μέσω του Ερυθρού Σταυρού, άρχισε να στέλνει πακέτα με τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης σε φυλακισμένους Πολωνούς στρατιώτες.

Το Μάιο του 1940, ενώ διένυε το δεύτερο έτος των σπουδών της στη νομική του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ, οι Γερμανοί κατέλαβαν την Ολλανδία. Οι αντισημιτικοί νόμοι την εξόργισαν.

Τα αντιναζιστικά αισθήματά της ενισχύονταν ακόμη περισσότερο από το γεγονός ότι οι δύο καλύτεροι φίλοι της στο πανεπιστήμιο, η Sonja Frenk και ο Philine Polak, ήταν Εβραίοι.

Δεν μπορούσε να μείνει με τα χέρια σταυρωμένα. Μια μέρα, πήγε σε ένα δημόσιο κολυμβητήριο και έκλεψε δύο ταυτότητες για να τις δώσει στους Εβραίους συμφοιτητές της. Το ίδιο έπραξε και για άλλους Ολλανδοεβραίους που προσπαθούσαν απεγνωσμένα να γλιτώσουν από τους Ναζί.

Το 1943, οι φοιτητές του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ υποχρεώθηκαν να υπογράψουν δήλωση πίστης στις κατοχικές δυνάμεις. Η Σαφτ ήταν ανάμεσα στο 80% των φοιτητών που αρνήθηκαν. Η φοίτησή της διακόπηκε.

Η Ολλανδή αντιστασιακή επέστρεψε στην πόλη Χάαρλεμ, όπου ήταν το πατρικό της. Μαζί της πήρε και τους δύο αγαπημένους της φίλους, παρέχοντάς τους στέγη και προστασία.

Η ενασχόληση με τα όπλα

Η Σαφτ αποφάσισε πως ήταν η ώρα να εμπλακεί περισσότερο στην αντίσταση. Έτσι, το 1943, εντάχθηκε στο “Συμβούλιο Αντίστασης” (RVV), μια οργάνωση που είχε στενούς δεσμούς με το Κομμουνιστικό Κόμμα Ολλανδίας.

Εκεί απέκτησε το ψευδώνυμο Hannie, μια και το πραγματικό της όνομα ήταν Jannetje Johanna. Ανέλαβε αμέσως δράση. Έγινε αγγελιαφόρος και συμμετείχε σε δολιοφθορές εναντίον Γερμανών και Ολλανδών ναζιστών.

Όμως, η Σαφτ ήθελε να πιάσει όπλο στα χέρια της. Κρίθηκε κατάλληλη, αφού πρώτα πέρασε ένα τεστ με άσφαιρο πιστόλι. Επίσης, έμαθε να μιλάει γερμανικά για να προσεγγίζει πιο εύκολα τους Γερμανούς στρατιώτες.

Γνωρίστηκε και συνεργάστηκε με τις αδερφές Φρέντι και Τρους Οβερστίνγκεν, επίσης θρυλικές μορφές του ολλανδικού αντιστασιακού αγώνα που έμειναν γνωστές για την ικανότητά τους να παρασύρουν με το αθώο βλέμμα τους Γερμανούς στα δάση και να τους εκτελούν.

Την 1η Μαρτίου 1945, η Σαφτ δολοφόνησε μαζί με την Τρους Οβερστίνγκεν τον Βίλεμ Ζίρκζεε, αστυνομικό και μέλος του Εθνικοσοσιαλιστικού Κινήματος Ολλανδίας (NSB).

Όταν η Σαφτ συμμετείχε σε μία άλλη απόπειρα δολοφονίας, αναγνωρίστηκε από μάρτυρες ως “το κορίτσι με τα κόκκινα μαλλιά”. Έκτοτε, βρέθηκε ψηλά στη λίστα των καταζητούμενων.

“Οι μαχητές της αντίστασης δεν δολοφονούν παιδιά”

Η Σαφτ και οι αδερφές Οβερστίνγκεν δεν είχαν ενδοιασμούς  να πυροβολήσουν Γερμανούς και εγχώριους συνεργάτες. Όμως, δεν εκτέλεσαν όλες τις αποστολές που τους ανατέθηκαν.

Όταν το Συμβούλιο Αντίστασης τους είπε να απαγάγουν τα παιδιά ενός Γερμανού αξιωματούχου, αρνήθηκαν. Αν το σχέδιο αποτύγχανε, τα παιδιά θα σκοτώνονταν. Όπως είπε η Σαφτ στις δύο συνεργάτιδές της, “δεν είμαστε Χιτλερικές. Οι μαχητές της αντίστασης δεν δολοφονούν παιδιά“.

Η δολοφονία που την συγκλόνισε

Στις 21 Ιουνίου 1944, η Σαφτ συνεργάστηκε με τον Γιαν Μπόνεκαμπ, κομμουνιστή και μέλος του Συμβουλίου Αντίστασης, με στόχο να δολοφονήσουν τον Ολλανδό αστυνομικό και συνεργάτη των Ναζί, Βίλεμ Ράγκουτ.

Όταν τον εντόπισαν και τον περικύκλωσαν στην πόλη Ζάανταμ, η Σαφτ έριξε την πρώτη βολή, πετυχαίνοντας τον Ράγκουτ στην πλάτη. Ο Μπόνεκαμπ πλησίασε για να του δώσει τη χαριστική βολή, αλλά ο Ράγκουτ πρόλαβε να τον πυροβολήσει στην κοιλιά πριν πεθάνει.

Ο Μπόνεκαμπ, που τραυματίστηκε θανάσιμα, συνελήφθη λίγο αργότερα και μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο. Λίγο πριν ξεψυχήσει, ο Μπόνεκαμπ πρόδωσε άθελά του την Σαφτ.

Οι Ολλανδοί που συνεργάζονταν με τους κατακτητές, έστειλαν δύο νοσοκόμες που προσποιήθηκαν ότι ήταν μέλη της Αντίστασης και απέσπασαν το όνομα της Σαφτ.

“Πυροβολώ καλύτερα”

Οι Ναζί συνέλαβαν τους γονείς της Σαφτ και τους έστειλαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Vught. Για ένα διάστημα, η Σαφτ αναγκάστηκε να μη συμμετέχει ενεργά στην αντίσταση και οι γονείς της απελευθερώθηκαν.

Επανήλθε, όμως, και αποφάσισε να αλλάξει το όνομά της σε Τζοάνα Έλντερκαμπ. Έβαψε τα μαλλιά της μαύρα και φορούσε ψεύτικα γυαλιά, ώστε να μην την αναγνωρίσουν. Συνέχισε να συμμετέχει σε δολοφονίες και σαμποτάζ και επιφορτίστηκε με τη μεταφορά όπλων και παράνομων εφημερίδων.

Στις 21 Μαρτίου 1945, η Σαφτ συνελήφθη σε ένα σημείο ελέγχου στο Χάαρλεμ. Οι Ναζί την αναγνώρισαν αφού κοίταξαν τις κόκκινες ρίζες των μαλλιών της. Φυλακίστηκε, βασανίστηκε και, στις 17 Απριλίου 1945, εκτελέστηκε σε έναν αμμόλοφο στο Bloemendaal.

Όταν ο εκτελεστής της απέτυχε να την σκοτώσει με την πρώτη βολή, εκείνη τον χλεύασε λέγοντας “πυροβολώ καλύτερα“.

Αυτή η φράση ήταν και η τελευταία της. Μετά τη δεύτερη βολή, το “κορίτσι με τα κόκκινα μαλλιά” ήταν νεκρό, σε ηλικία 24 ετών. Στους αμμολόφους του Bloemendaal, ήταν η μοναδική γυναίκα ανάμεσα στους 422 Ολλανδούς αντιστασιακούς.

Η υστεροφημία ενός “συμβόλου της Αντίστασης”

18 ημέρες μετά τη δολοφονία της Χάνι Σαφτ, η Ολλανδία απελευθερώθηκε από το ναζιστικό όλεθρο. H γενναία Ολλανδή αντιστασιακή δεν πρόλαβε ούτε να δει τη χώρα της ελεύθερη ούτε να πραγματοποιήσει το όνειρό της, να εξειδικευτεί στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ωστόσο, οι τιμές που της αποδόθηκαν ήταν μεγάλες. Στις 27 Νοεμβρίου 1945, πλήθος κόσμου παρευρέθηκε στην κηδεία της.  Η Βασίλισσα της Ολλανδίας, Βιλελμίνα την ανακήρυξε “σύμβολο της Αντίστασης” και της απένειμε τον Ολλανδικό Σταυρό της Αντίστασης.

Επίσης, ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντουάιτ Αϊζενχάουερ την παρασημοφόρησε με το Μετάλλιο της Ελευθερίας.

Στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι εκδηλώσεις μνήμης για την Σαφτ απαγορεύτηκαν, επειδή το Κομμουνιστικό Κόμμα την τιμούσε ως ηρωίδα.

Το 1982, όταν ο αντικομμουνισμός καταλάγιασε, οι τιμές επανήλθαν και η Τρους Οβερστίνγκεν έφτιαξε ένα μνημείο προς τιμήν της με το όνομα “Μια γυναίκα στην Αντίσταση”

Τα σχολεία διδάσκουν τα κατορθώματά της Σαφτ και πολλοί δρόμοι πήραν το όνομά της. Ο γιος της Φρέντι Όβερστινγκεν, θυμήθηκε τη μητέρα του να ξεσπά σε κλάματα, όταν διάβασαν μαζί για τη ζωή και το θάνατο της στο σχολικό του βιβλίο. “Ήταν φίλη μου, αλλά την δολοφόνησαν οι Ναζί” του είπε. Η μνήμη της Χάνι Σαφτ τιμάται κάθε χρόνο, την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου.

Παρακολουθήστε ένα σύντομο βίντεο για τη ζωή και το τέλος της Χάνι Σαφτ:

Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Youtube