Πριν από τα drone ήταν ο Άλφρεντ Μπάκχαμ. Είχε 9 αεροπορικά δυστυχήματα στον Α’ Παγκόσμιο, ζούσε με τραχειοτομία και άνοιξε το δρόμο για την αεροφωτογραφία

Κατά την διάρκεια Α’ Παγκοσμίου, όσοι υπηρετούσαν στη Βασιλική Πολεμική Αεροπορία είχαν 20% πιθανότητες να επιζήσουν στην πρώτη τους θητεία και 10% στη δεύτερη. Ο Άλφρεντ Μπάκχαμ, επιβεβαίωσε το στατιστικό, καθώς υπήρξε επιβάτης σε εννέα μοιραίες πτήσεις. Όχι ως πτέραρχος, αλλά ως φωτογράφος.

Ο Άλφρεντ Μπάκχαμ γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1879. Οι γονείς του, αν και όχι εύποροι, ήταν αρκετά μορφωμένοι. Έτσι, ο Άλφρεντ είχε από μικρός πολλά ερεθίσματα. Αυτό που τον κέρδισε ήταν η τέχνη.

Η κλίση του στη ζωγραφική ήταν εμφανής και μέχρι να τελειώσει το σχολείο, ήταν πεπεισμένος ότι ήθελε να γίνει ζωγράφος. Είχε ξεκινήσει μάλιστα να κάνει μαθήματα σε μία ακαδημία, όταν μία επίσκεψή του στο Εθνικό Μουσείο, αναπάντεχα του «έκοψε τα φτερά».

Την περίοδο εκείνη φιλοξενούσε μία έκθεση με έργα του διάσημου ζωγράφου Ουίλιαμ Τέρνερ, ο οποίος ήταν ακριβώς στο στυλ του Μπάκχαμ: ιμπρεσιονιστής, τοπία και νεκρή φύση.

Αντί να αντλήσει έμπνευση από το καλλιτεχνικό του ίνδαλμα, ο νεαρός ζωγράφος απογοητεύτηκε πλήρως γιατί συνειδητοποίησε ότι ποτέ δε θα φτάσει το επίπεδο του Τέρνερ. Γύρισε στο σπίτι του, μάζεψε τους πίνακές του και τους έκαψε.

«Ήταν η λαμπρότερη φωτιά που έχω δει στη ζωή μου».

Από το πινέλο στην αεροφωτογραφία

Ο Άλφρεντ μαγευόταν από τα τοπία, όμως πίστευε ότι δεν είχε την υπομονή και το ταλέντο να τα αποδώσει στον καμβά. Διέθετε «καλό μάτι», αλλά όχι «καλό χέρι». Έτσι, στράφηκε στην τέχνη που ευνοούσε το δυνατό του σημείο: τη φωτογραφία.

Ξεκίνησε επίσημα την καριέρα του ως φωτογράφος το 1905, σε ηλικία 26 ετών. Γρήγορα αντιλήφθηκε ότι είχε κάνει την σωστή επιλογή. Μέσα στα επόμενα χρόνια, απέσπασε 33 βραβεία για τη δουλειά του, εξελέγη μέλος της Βασιλικής Φωτογραφικής Εταιρείας και διορίστηκε ως διδάκτωρ φωτογραφίας στο Κοινοτικό Πολυτεχνείο του Λονδίνου.

Η προσωπική του ζωή κυλούσε εξίσου ομαλά. Μέχρι τα 35 του, είχε παντρευτεί, είχε κτίσει το δικό του σπίτι στο Λονδίνο και περίμενε τον ερχομό της πρώτης του κόρης. Ωστόσο, ο Άλφρεντ αισθανόταν ότι ακόμα κάτι του έλειπε. Θα το έβρισκε εντελώς αναπάντεχα την επόμενη χρονιά, όταν εν μέσω Α’ Παγκοσμίου κλήθηκε από την Βασιλική Ναυτική Αεροπορία.

Αποστολή του ήταν να επανδρώσει τον εναέριο βρετανικό στόλο. Όχι ως χειριστής, αλλά ως φωτογράφος. Οι αναγνωριστικές λήψεις του, ήταν ζωτικής σημασίας για τον εντοπισμό του αντιπάλου και τη στρατηγική ανάλυση των θέσεών του.

Ήταν ένα έργο εξαιρετικά περίπλοκο και απαιτητικό. Τα αεροσκάφη εκείνη την εποχή δεν ήταν τα ασφαλή μέσα μεταφοράς που γνωρίζουμε σήμερα. Ειδικά τα πολεμικά έκαναν απότομους ελιγμούς και διέτρεχαν διαρκώς τον κίνδυνο να γίνουν στόχος των αντίπαλων πυρών.

Ο «αέρας» θεωρούταν από τα πιο επικίνδυνα και καθοριστικά πεδία μάχης στον Α’ Παγκόσμιο. Μπορεί τα πληρώματα να μην είχαν άμεση επαφή με τον εχθρό, όμως η οποιαδήποτε λάθος κίνηση τους οδηγούσε σε βέβαιο θάνατο. Υπολογίζεται ότι όσοι υπηρετούσαν στη Βασιλική Πολεμική Αεροπορία είχαν 20% πιθανότητες να επιζήσουν κατά την διάρκεια της πρώτης τους θητείας και 10% της δεύτερης.

Αυτό συνέβαινε εν μέρει και λόγω του ότι οι πιλότοι δεν ήταν εξοικειωμένοι με τα μηχανήματα που καλούνταν να χειριστούν. Οι τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα του στρατιωτικού εξοπλισμού ήταν ραγδαίες και, εν μέσω ενός παγκοσμίου πολέμου, δεν υπήρχε χρόνος για σωστή και ολοκληρωμένη εκπαίδευση νέων πληρωμάτων ή επιμόρφωση των παλιών. Όσοι ήξεραν να πετάνε, έπρεπε να επανδρώσουν τα αεροσκάφη.

Οι “ακροβατικές” αεροφωτογραφίες 

Ο Άλφρεντ Μπάκχαμ γνώριζε καλά τους κινδύνους της αεροπορίας. Μετά την πρώτη του πτήση, διαπίστωσε ιδίοις όμμασι τα προβλήματα. Στον πολύ περιορισμένο χώρο του αεροπλάνου, εκείνος έπρεπε να χειριστεί μία κάμερα – θηρίο της εποχής, να ελίσσεται περίτεχνα έξω από τα παράθυρα προσπαθώντας να μη χάσει την ισορροπία του και φυσικά να βρίσκει τη σωστή γωνία λήψης. Ωστόσο, ο αέρας τον μάγεψε.

Σταδιακά, οι φωτογραφίες του άρχισαν να αποκτούν αμιγώς αισθητικό χαρακτήρα. Συνέχισε ασφαλώς να εκπληρώνει τα αναγνωριστικά του καθήκοντα με επιτυχία, όμως πλέον τον ενδιέφερε περισσότερο η καλλιτεχνική απαθανάτιση του ουρανού. Τα σύννεφα, οι αχτίδες φωτός και η γη από ψηλά, συνέθεταν έναν τέλειο καμβά, πρωτόγνωρο για το μάτι της εποχής που δεν ήταν συνηθισμένο σε τέτοιες εικόνες. Άλλωστε τη δεκαετία του 1910, ελάχιστοι άνθρωποι είχαν την ευκαιρία να ταξιδέψουν με αεροπλάνο.

Τα εννέα αεροπορικά ατυχήματα και ο τραυματισμός

Ο Μπάκχαμ πετούσε ασταμάτητα, από το 1918 μέχρι και τα τέλη του 1919. Επιβεβαιώνοντας τα στατιστικά που ήθελαν την Πολεμική Αεροπορία να είναι από τα πιο επικίνδυνα σώματα, ο θαρραλέος φωτογράφος είχε 9 αεροπορικά δυστυχήματα μέσα σε 1,5 χρόνο. Το ένατο ήταν και το μοιραίο. Μέχρι τότε, ο Μπάκχαμ είχε σταθεί τυχερός, βγαίνοντας αλώβητος από τα περισσότερα.

Τα τραύματά του ήταν πολύ σοβαρά και χρειάστηκε να υποβληθεί σε σειρά επεμβάσεων για να ζήσει. Μία εξ αυτών ήταν η τραχειοτομή. Ο Άλφρεντ έχασε τη φωνή του και για το υπόλοιπο της ζωής του ανέπνεε από έναν σωλήνα που κατέληγε σε μία τρύπα στο λαιμό του.

Η αναπηρία του δεν τον πτόησε. Βγήκε εκτός στρατιωτικής υπηρεσίας, όμως μέχρι τότε οι φωτογραφίες του τον είχαν κάνει διάσημο παγκοσμίως. Ξεκίνησε να πετά με κανονικά αεροπλάνα και να φωτογραφίζει από ψηλά πόλεις που του ανέθεταν, στην Νότια Αμερική, την Αφρική, τη Βόρεια Ευρώπη.

Η πανοραμική λήψη του Εδιμβούργου είναι μία από τις πιο αξιοσημείωτες και διάσημες δουλειές του. Λέγεται ότι την τράβηξε γέρνοντας έξω από την πόρτα του αεροπλάνου, με ένα κασκόλ δεμένο στο πόδι του για να τον συγκρατεί.

Η ζώνη δεν τον βόλευε, οπότε δεν τη χρησιμοποιούσε ποτέ. Το κασκόλ ήταν το αγαπημένο του μέτρο ασφαλείας και είχε γίνει το σήμα κατατεθέν του.

Παρά τις δυσκολίες που του προκαλούσε η αναπηρία του, ο Άλφρεντ Μπάκχαμ εργαζόταν ως εναέριος φωτογράφος μέχρι το τέλος της ζωής του. Πέθανε το 1956 σε ηλικία 77 ετών. Σήμερα, οι φωτογραφίες του εκτίθενται σε Εθνικές Γκαλερί και Πινακοθήκες σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο. Θεωρείται ως ο πρωτοπόρος της εναέριας φωτογραφίας.

αρχική φωτογραφία: YouTube

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Ο πιλότος των Αραβοϊσραηλινών πολέμων που κατέρριψε 17 εχθρικά αεροσκάφη. Γιατί ο Γιόρα Επστάιν θεωρείται ο καλύτερος πιλότος μαχητικών μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο