Που βρίσκονται οι «Μυκήνες» της δυτικής Πελοποννήσου. Ο λόφος με τους θολωτούς τάφους και το άγνωστο ανάκτορο

Ο λόφος της Περιστεριάς βρίσκεται κοντά στην Κυπαρισσία, στη Δυτική Πελοπόννησο. Στη διάρκεια της πρώιμης μυκηναϊκής περιόδου (17ος-16ος αι. π.Χ.) αποτελούσε το πλουσιότερο οικιστικό κέντρο της περιοχής.

Ήρθε στο «φως» κατά τις δεκαετίες του ’60 και του ’70, μετά από ανασκαφές του Σπυρίδωνα Μαρινάτου και του Γεώργιου Κορρέ. Έχει χαρακτηριστεί ως «Μυκήνες της δυτικής Πελοποννήσου».

Ο λόφος της Περιστεριάς κατοικήθηκε μέχρι το τέλος της μυκηναϊκής περιόδου (1680-1180 π.Χ.) και κατείχε τα «ηνία» της Μεσσηνίας, πριν από την ανάπτυξη του Ανακτόρου του Νέστορος. Ακόμη, έχουν ανακαλυφθεί ευρήματα πρώιμων ρωμαϊκών χρόνων της εποχής του Νέρωνα (54-68 μ.Χ.).

Μέχρι τον 15ο αιώνα π.Χ., ο λόφος ενισχυόταν με την κατασκευή τείχους στο νότιο τμήμα του. Κατά την ίδια περίοδο παρατηρείται αύξηση της κατοίκησης και η διαμόρφωση ενός ισχυρού διοικητικού κέντρου.

Την περιοχή διοικούσαν ισχυρές προσωπικότητες

H  δύναμη και το κύρος τους αποδεικνύονται από τα πολλά περίτεχνα κτερίσματα που έχουν βρεθεί, κατασκευασμένα από χρυσό και άλλα πολύτιμα ή ημιπολύτιμα υλικά, κυρίως μέσα στους θολωτούς τάφους του λόφου.

Τα θέματα, τα υλικά και η τεχνογνωσία που υπάρχουν στα ευρήματα φανερώνουν την εκτεταμένη χρήση χρυσού και άλλων εισαγόμενων υλικών, τα οποία προέρχονταν από το ανταλλακτικό εμπόριο. Παράλληλα, πιστοποιούν τις επαφές της Περιστεριάς με την Κρήτη, καθώς και με άλλα μυκηναϊκά κέντρα της ηπειρωτικής Ελλάδας, της Μεσογείου και της Ευρώπης.

Περίπου το 1400-1300 π.Χ., η περιοχή χάνει την πολιτική της σημασία και μετατρέπεται σε μικρή πόλη, που πιθανότατα δεν ενσωματώθηκε ομαλά στο δίκτυο επιρροής του Ανακτόρου του Νέστορα. Τη θέση της φαίνεται να πήρε ένα άλλο μυκηναϊκό κέντρο στην περιοχή «Ελληνικό» της Μουριατάδας.

Υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο λόφος κατοικήθηκε κατά τους ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους.

Τα σπουδαιότερα αρχαιολογικά ευρήματα που έχουν αποκαλυφθεί είναι τρεις θολωτοί τάφοι εντός του αρχαιολογικού χώρου και ένας ακόμα στα νότια του λόφου, τμήμα ανακτόρου και πολλές κατοικίες.

Το Υπουργείο Πολιτισμού προχωρά σε εργασίες, προϋπολογισμού 500.000 ευρώ, προκειμένου να αναδειχθεί και να αποκατασταθεί ο αρχαιολογικός χώρος. Στις εργασίες περιλαμβάνονται επεμβάσεις στερέωσης των μυκηναϊκών θολωτών τάφων και των αρχιτεκτονικών καταλοίπων, αλλά και βελτίωσης των υποδομών εξυπηρέτησης των επισκεπτών και συντήρησης των θολωτών τάφων δια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας.

Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη δήλωσε:

«Η Περιστεριά αποτελεί έναν σημαντικό αρχαιολογικό χώρο-τεκμήριο της ιστορίας και της προϊστορίας της Μεσσηνίας. Η αποκατάσταση και ανάδειξη των μυκηναϊκών θολωτών τάφων, των κυρίως αρχαιολογικών καταλοίπων του χώρου, αποτελεί βασική προτεραιότητα της επέμβασης, με σκοπό την επίλυση των αισθητικών και των δομικών προβλημάτων, παράλληλα με τη βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών, προς τους επισκέπτες του χώρου.»

«Το έργο περιλαμβάνει τη μελέτη αποκατάστασης των ταφικών μνημείων, πρόταση χωροθέτησης των κτισμάτων υποστηρικτικών λειτουργιών, πρόταση διαμόρφωσης της πορείας των επισκεπτών και ανάδειξης των τριών ταφικών μνημείων. Στόχος των επεμβάσεων είναι η προστασία των καταλοίπων και η βελτίωση της αναγνωρισιμότητάς τους, όπου καθίστανται δυσδιάκριτα. Με την αναβάθμιση της εισόδου και των υποδομών του αρχαιολογικού χώρου αυτά τα, εν πολλοίς άγνωστα μυκηναϊκά μνημεία εισάγουν δυναμικά τον αρχαιολογικό χώρο της Περιστεριάς στον πολιτιστικό χάρτη της Μεσσηνίας», πρόσθεσε.

Έξω από τον αρχαιολογικό χώρο της Περιστεριάς ξεκινά ένα γραφικό μονοπάτι που διασχίζει περιοχή με πυκνή βλάστηση. Επιπλέον, υπάρχει το Αρκαδικό ποτάμι, το οποίο πηγάζει από το ορεινό χωριό Σελλά και εκβάλλει στον Κυπαρισσιακό Κόλπο.

Μετά από περίπου μισή ώρα πεζοπορίας, το μονοπάτι καταλήγει σε μια πηγή με τρεχούμενο νερό και μια παραδοσιακή πέτρινη βρύση. Εκεί ο επισκέπτης μπορεί να ξεκουραστεί και να απολαύσει την ηρεμία του τοπίου πριν εξερευνήσει το σπήλαιο με τους εντυπωσιακούς σταλακτίτες. Πρόκειται για μια σύντομη και ευχάριστη πεζοπορική διαδρομή, κατάλληλη για αρχάριους με καλή φυσική κατάσταση, χάρη στον χαμηλό βαθμό δυσκολίας της.

Πηγή αρχικής εικόνας: Υπουργείου Πολιτισμού