Πόσα γιαταγάνια έσπασε ο Νικηταράς στη μάχη στα Δερβενάκια. Το δράμα των Ελλήνων αιχμαλώτων που έσερναν μαζί τους οι Οθωμανοί

απόσπασμα από το βιβλίο του ιστορικού Σαράντου Καργάκου, «Ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση τοῦ 1821», α΄ τόμος, σ. 674. (Διατηρήθηκε η αρχική πολυτονική γραφή)

Δερβενάκια, 26 Ἰουλίου 1822. Ἡ μάχη στόν Ἅγιο Σώστη. Ὁ Νικηταρᾶς τούτη τή φορά δέν ἀρκέστηκε στούς πυροβολισμούς τῶν πρώτων στιγμῶν τῆς µάχης ἀλλά, ἀφοῦ διαπίστωσε τήν ἀναταραχή καί τήν ἀνατροπή, τήν παραζάλη καί τόν πανικό τοῦ ἀντιπάλου, ὅρμησε ἔξω ἀπό τό ταμπούρι του καί ἄρχισε νά μάχεται µέ τό γιαταγάνι.

Τρία γιαταγάνια εἶχε σπάσει καί τό τέταρτο, βουτηγµένο στά αἵματα, κόλλησε στό µέρος τῆς λαβῆς πάνω στήν παλάμη του, πού εἶχε πρηστεῖ ἀπό τό πολύ κτύπημα.

Δίνοντας ὁ ἴδιος κουράγιο στόν ἑαυτό του κάποια στιγµή φώναξε: -«Κουράγιο Νικήτα! Τούρκους σφάζεις». Τότε τοῦ ἀποδόθηκε καί τό παρωνύμιο «Τουρκοφάγος».

Βέβαια ὅλα αὐτά σέ κάποιους λεπτόµισχους ἱστορικούς «ἀνθούς» φαίνονται φρικιαστικά. Ἀλλ᾽ οἱ µάχες δέν γίνονται µέ «κομφετί». Ἄς διαβάσουν τή µάχη τοῦ Στάλινγκραντ, ὅσοι ἀπό αὐτούς θαρροῦν πώς εἶναι «προοδευτικοί» καί τότε θά δοῦν πῶς πολέμησαν οἱ Σοβιετικοί.

Ἡ µάχη κράτησε ἀπό τίς 6 τό ἀπόγευμα ὥς ἀργά τή νύκτα.

Μέσα στό σκοτάδι οἱ πλέον ἐπιτήδειοι στίς κλέφτικες συνήθειες ἀγωνιστές, τρέχοντας ἀπό βράχο σέ βράχο σκότωναν τούς ξεµοναχιασµένους καί κρυμμένους Τουρκαλβανούς. Τή φρικτή εἰκόνα τοῦ τοπίου µετά τή µάχη δίνει ὁ Φωτάκος.

Οἱ Τοῦρκοι κατά τήν κάθοδό τους στό Μοριά εἶχαν σκλαβώσει καί πολλούς Ἕλληνες καί τούς ἔσερναν µαζί τους. Τώρα κι αὐτοί εἶχαν τυλιχτεῖ µέσα στό κουβάρι τῆς σφαγῆς.

«Ὅλους τότε τούς σκλάβους των τούς ἄφησαν εἰς τήν ἀπώλειαν, κι ὅπου ευρέθη ὁ καθένας τήν νύκτα µέσα εἰς τόν λόγγον ἔμεινε καί δέν ἤξευρε ποῦ νά ὑπάγη, ἔκλαιε τόν πόνο του καί ἐφώναζε τούς γνωρίµους του, ἄλλος Τούρκικα, ἄλλος Ἀρβανίτικα καί ἄλλος Ἑλληνικά, καί µόνον φωνές ἀγροικοῦντο ἀπό µακρυά καί βαθειά:

– Ὠρέ Χασάνη, ὠρέ Ἀχμέτ, ὠρέ Θανάση, ὠρέ Κωνσταντῆ· γιάµ Γκέκα.

γιάµ Σκόνδρα, γιάµ Χριστιάν· κ᾿ ἐγώ εἶμαι Γκέκας, κ᾿ἐγώ εἶμαι Σκόνδρας

( =ἀπό τήν περιοχή τῆς Σκόδρας), κ᾿ ἐγώ εἶμαι Χριστιανός, κ᾿ἐγώ εἶμαι γυναίκα, κ᾿ἐγώ εἶμαι σκλάβος».

Ὁ Ἐφέσιος φιλόσοφος Ἡράκλειτος ἀναφερόμενος στίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων λέγει:

«Ζῆν ἡμᾶς τῶν ἐκείνων θάνατον καί ζῆν ἐκείνας τόν ἡμέτερον θάνατον» ( =Ἐμεῖς ζοῦμε τόν θάνατο τῶν ψυχῶν τῶν ἄλλων καί οἱ ἄλλες ψυχές ζοῦν τόν δικό µας θάνατο).

Ὁ θάνατος ἑνώνει τούς ἀνθρώπους ἀνεξάρτητα ἀπό καταγωγή, γλῶσσα καὶ θρησκεία. Ἡ παραπάνω περιγραφή τοῦ Φωτάκου τό ἐπιβεβαιώνει.

Πηγή: Σαράντος Ἰ. Καργάκος, «Ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση τοῦ 1821», α΄ τόμος, σ. 674

Διαβάστε ακόμα: Η αριστοτεχνική παγίδα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια και η τρομερή καταστροφή του Δράμαλη. Δείτε από ψηλά το πεδίο της μάχης (βίντεo drone).