Πώς βγήκε η φράση «κάθε κατεργάρης στον πάγκο του»; Είχε κυριολεκτική σημασία

Η φράση «κάθε κατεργάρης στον πάγκο του», που σήμερα χρησιμοποιείται για να περιγράψει την επιστροφή στη ρουτίνα και την επαναφορά στην τάξη, είχε κυριολεκτική σημασία.

Κατεργάρηδες ονομάζονταν οι εργάτες που δούλευαν καταναγκαστικά, συνήθως εκτίοντας κάποια ποινή, στα κωπηλατικά ιστιοφόρα πλοία, δηλαδή τα κάτεργα.

Ανεξάρτητα από το αν χρησιμοποιούνταν για εμπορικούς ή πολεμικούς σκοπούς, τα πλοία αυτά είχαν μία ή περισσότερες σειρές κουπιών.

Οι κωπηλάτες κάθονταν σε ξύλινους πάγκους, αλλά όταν φυσούσε αέρας και το πλοίο μπορούσε να κινηθεί με το πανί, πολλοί απομακρύνονταν από το πόστο τους.

Όταν ο αέρας σταματούσε, ακουγόταν από τους ανώτερους η εντολή: «κάθε κατεργάρης στον πάγκο του», που είχε κυριολεκτική σημασία.

Επειδή οι κατεργάρηδες ήταν συνήθως κατάδικοι, η λέξη μεμονωμένη, αρχικά είχε αρνητική σημασία και υποδήλωνε τον πονηρό άνθρωπο, τον απατεώνα.

Περνώντας ο καιρός, η λέξη χρησιμοποιήθηκε πειραχτικά με θετική σημασία και υποδήλωνε τον ικανό άνθρωπο, που τα καταφέρνει καλά με τις υποθέσεις του.

Με όποια σημασία και αν χρησιμοποιείται η λέξη, ολόκληρη η φράση «κάθε κατεργάρης στον πάγκο του», σήμερα έχει αρνητική σημασία και χρησιμοποιείται συνήθως όταν τελειώνουν οι διακοπές και πρέπει όλοι να επιστρέψουν στις υποχρεώσεις τους.

Η φράση έχει χρησιμοποιηθεί και σαν τίτλος ελληνικής ταινίας του Καραγιάννη- Καρατζόπουλου, με πρωταγωνιστές τους Γιώργο Πάντζα, Ξένια Καλογεροπούλου και Νίκο Σταυρίδη.

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Πώς βγήκε η φράση «Τα ίδια Παντελάκη μου, τα ίδια Παντελή μου;» Τι σχέση έχει με την Ενετοκρατία στην Κρήτη