Πώς βγήκαν εξαιτίας φρικτών βασανιστηρίων οι φράσεις, “πλάκωμα στο ξύλο”, “ο κόσμος το χει τούμπανο”, “κουρέμενο γίδι” και “το έκανε βούκινο”

Το «πλάκωμα στο ξύλο» σήμερα  έχει μεταφορική σημασία, ωστόσο έχει προέλθει από την πραγματική ζωή.

Στα βυζαντινά χρόνια, όσοι έκλεβαν, μεθούσαν, απατούσαν και πρόδιδαν τιμωρούνταν με διαπόμπευση.

Η δημόσια διαπόμπευση συνοδευόταν με  μαστίγωση,  κουρά,  ρινότμηση και  άλλα σκληρά βασανιστήρια.

Μια ηπιότερη ποινή ήταν το σημάδεμα με πυρωμένο σίδερο.

Οι κλέφτες ειδικότερα σφραγίζονταν στο μέτωπο με πυρακτωμένη σφραγίδα, αν είχαν συλληφθεί για πρώτη φορά.

Σε περίπτωση υποτροπής, η συνήθης κατάληξη ήταν ο ακρωτηριασμός.

Η κουρά, δηλαδή το κούρεμα ήταν μεγάλη προσβολή για τον ένοχο. Ο τιμωρημένος γινόταν σαν «κουρέμενο γίδι» ή «κουρόγιδο» που αργότερα μετατράπηκε σε κορό(γ)ιδο και μετά σε «κορόιδο». Εκτός από την ρινότμηση, το κόψιμο της μύτης, υπήρχε και το κόψιμο των αυτιών. Σήμερα μάλιστα υπάρχει και η απειλή «θα σου κόψω τ’ αυτιά».

Η διαπόμπευση ήταν μια διαδικασία εξευτελιστική για τον τιμωρούμενο, αλλά το κοινό την απολάμβανε ως δημόσιο θέαμα.

Η καμπάνα της εκκλησίας καλούσε τον κόσμο να συγκεντρωθεί. Η πρόσκληση  γινόταν με το βούκινο, το χάλκινο πνευστό, που χρησιμοποιούσε ο στρατός για τις αναγγελίες. Από αυτή τη χρήση βγήκε η φράση «τον έκανε βούκινο».

Στο κάλεσμα έπαιζαν και τύμπανο, από όπου προέκυψε το «Ο κόσμος το ‘χει (ακούσει από το ) τούμπανο». Ο όχλος φώναζε, προσέβαλε και εξευτέλιζε με κάθε τρόπο τον ένοχο στους δρόμους και στις  πλατείες.

Η πομπή ξεκινούσε με την περιφορά του τιμωρουμένου πάνω σε γάιδαρο.

Στη συνέχεια τον έδεναν στο έδαφος. Πάνω του τοποθετούσαν μια βαριά σανίδα, στην οποία προσέθεταν πλάκες.

Από αυτήν την αναπαράσταση προκύπτει το «πλάκωμα στο ξύλο». Δεν υπάρχουν αναφορές περί ξύλου, μόνο η χρήση των όρων «δαρμού τυπτόμενοι».

Το βασανιστήριο ολοκληρωνόταν, όταν ο καταδικασμένος ασφυκτιούσε τόσο που ομολογούσε ή μετανοούσε ή πέθαινε.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας: Flickr

Διαβάστε στη “ΜτΧ”:«Θα σε χορέψω στο ταψί». Πώς βγήκε η φράση από μια βάναυση πρακτική, που ξεκίνησε για όσους απατούσαν τον σύζυγό τους. Γιατί στην Ελλάδα αυτό το βασανιστήριο εφαρμόστηκε στα ζώα