Πώς το Κοράνι σχετίζεται με τα μαθηματικά και η γυναίκα που διακρίθηκε στους υπολογισμούς μέσω του Ιερού Κειμένου

Το Κοράνι, αλ Κουράν στα αραβικά, δεν αποτελεί μόνο το ιερό βιβλίο του Ισλάμ. Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι ανέδειξε προσωπικότητες σε θέματα νομικής, θρησκείας, δικονομίας και μαθηματικών.

Η άγνωστη ιστορία του Κορανιού

Σύμφωνα με την ισλαμική παράδοση, το ιερό κείμενο μεταδόθηκε στον Μωάμεθ από τον αρχάγγελο Γαβριήλ μέσα σε 23 χρόνια, από το 632 μ.Χ. μέχρι το θάνατό του, το 632 μ.Χ.. Ο προφήτης δεν ήξερε γραφή και ανάγνωση. Απήγγελε στους ακόλουθούς του ό,τι του αποκάλυπτε ο Θεός. Εκείνοι το κατέγραφαν σε ό,τι υλικό έβρισκαν κοντά τους, συνήθως σε φοινικόφυλλα, δέρματα και οστά ζώων.

Όταν πέθανε ο Μωάμεθ, οι ηγεμόνες των μουσουλμάνων ίδρυσαν το Χαλιφάτο Ρασιντούν, το οποίο είχε φτάσει έως τη Βόρεια Αφρική, την Αραβική Χερσόνησο και τα υψίπεδα του Ιράν. Χαλίφης ορίστηκε ο Αμπού Μπακρ, πεθερός του προφήτη, ο οποίος άρχισε εκστρατεία για τη διάδοση του Ισλάμ.

Κατά τη διάρκεια, διαπίστωσε ότι έπρεπε να υπάρχει γραπτό κείμενο, για την εξάπλωση της θρησκείας. Ο Χαλίφης ζήτησε από τον Ζαγίντ Ιμπν Θααμπίτ, έναν από τους τέσσερις ακόλουθους του Μωάμεθ, να καταγράψει τα λόγια του προφήτη σε βιβλίο.

Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργήθηκε το Κοράνι, το οποίο αποτελείται από 114 κεφάλαια (σούρα), τα οποία έχουν 6.236 στίχους (άγιατ).

Στα ελληνικά μεταφράστηκε από τον Γεράσιμο Πεντάκη και εκδόθηκε το 1886.

Τα μαθηματικά και η Σουτέιτα αλ Μαχάμαλι

Στο Κοράνι εμπεριέχονται μαθηματικοί υπολογισμοί, οι οποίοι τονίζουν τη σημασία των αριθμητικών πράξεων στη ζωή των πιστών.

Υπολογισμοί του σεληνιακού ημερολογίου με βάση τους οποίους ρυθμίζεται η νηστεία του ραμαζανιού, υπολογισμοί των κινήσεων του ήλιου με βάση τους οποίους ρυθμίζονται οι πέντε καθημερινές προσευχές, μετρήσεις επιφανειών για τη διαίρεση της κληρονομημένης γης και υπολογισμοί κατανομής της κληρονομιάς με βάση τους βαθμούς συγγένειας θανόντων και κληρονόμων είναι πράξεις που καλούνται να κάνουν οι ισλαμιστές.

Η Σουτέιτα αλ Μαχάμαλι είχε μεγαλώσει σε σπίτι δικαστών και διανοουμένων. Στο δεύτερο μισό του 10ου αιώνα, σπούδασε αραβική λογοτεχνία, νομολογία, ερμηνεία ιερών κειμένων και μαθηματικά στη Βαγδάτη. Έμεινε γνωστή γιατί μπορούσε να λύσει με ευκολία αριθμητικούς υπολογισμούς και κυρίως όσους αφορούσαν κληρονομικά ζητήματα, με βάση το Κοράνι.

Υπήρξε εξέχουσα, αν και συχνά παραμελημένη, μορφή της ιστορίας των μαθηματικών κατά τη Χρυσή Εποχή του Ισλάμ (9ος-13ος αιώνας). Ξεχώρισε για την ικανότητά της να επιλύει εξισώσεις και να χρησιμοποιεί αλγεβρικές τεχνικές, οι οποίες είχαν αρχικά εισαχθεί από τον Αλ Χουαρίζμι.

Η αλ Μαχάμαλι ανέπτυξε και γενικές μεθόδους για την αντιμετώπιση διαφόρων μαθηματικών ζητημάτων. Αυτό την κατατάσσει ανάμεσα στους πρωτοπόρους μαθηματικούς που συνέχισαν τη σπουδαία παράδοση των Αράβων αλγεβριστών. Είναι αξιοσημείωτο ότι η δράση της προηγήθηκε από την ανάδειξη γυναικών μαθηματικών στην Ευρώπη.

Η εποχή της συνδέεται με την ακμή του Οίκου της Σοφίας στη Βαγδάτη, ενός σημαντικού κέντρου γνώσης και έρευνας, που διακρίθηκε για τις μεταφράσεις και τη διάδοση αρχαίων ελληνικών και περσικών κειμένων. Ο Οίκος της Σοφίας αποτέλεσε πυρήνα επιστημονικής και πολιτιστικής άνθησης, δημιουργώντας το πλαίσιο μέσα στο οποίο έδρασε η Σουτέιτα.

Με πληροφορίες από «Γυναίκες μαθητικοί στο περιθώριο της ιστορίας». Δημήτρης Χασάπης. Εκδόσεις: Μεταίχμιο

Αρχική εικόνα: Wikipedia