Πώς οι Μικρασιάτες πρόσφυγες διαμόρφωσαν τον σύγχρονο Πειραιά. Η εργατιά, το ρεμπέτικο και ο “Ματωμένος Αύγουστος”. Νέα εκπομπή

Η ιστορία του Πειραιά στον 20^ο αιώνα στη «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο, σε επανάληψη τη Δευτέρα 11 Ιουλίου στις 21.00 από το COSMOTE HISTORY.  

Η εκπομπή ερευνά πως διαμορφώθηκε η κοινωνία του Πειραιά μετά την άφιξη των προσφύγων το 1922. Μέσα από μαρτυρίες Μικρασιατών περιγράφεται πώς δημιουργήθηκαν από το μηδέν νέες συνοικίες, όπως η Δραπετσώνα, η Νίκαια και το Κερατσίνι.

Οι πρόσφυγες αναδιαμόρφωσαν την πόλη και αναζωογόνησαν τη βιομηχανία, η οποία γνώρισε νέα άνθιση εξαιτίας του άφθονου και φθηνού εργατικού δυναμικού.

Μαζί με τη βιομηχανία αναπτύχθηκε και ο συνδικαλισμός. Η έρευνα φωτίζει τις μεγάλες εργατικές κινητοποιήσεις και τη μεγάλη απεργία του 1923 στο Πασαλιμάνι, όταν στρατός και αστυνομία κλήθηκαν να παρέμβουν και έγινε χρήση όπλων.

Ο «Ματωμένος Αύγουστος», όπως ονομάστηκε, είχε 11 νεκρούς απεργούς και εκατοντάδες τραυματίες και συλλήψεις.

Η εκπομπή παρουσιάζει την «απαγορευμένη» ιστορία των Βούρλων, των διαβόητων πορνείων στη Δραπετσώνα, που λειτουργούσαν με την άδεια του κράτους και φυλάσσονταν από τη χωροφυλακή. Η έρευνα παρουσιάζει ιστορίες γυναικών που έζησαν και εργάστηκαν εκεί, αλλά και τις αντιδράσεις των κατοίκων της περιοχής, που τις περιφρονούσαν.

Γύρω απ’ τα Βούρλα αναπτύχθηκε και ο υπόκοσμος του Πειραιά, με τους περίφημους τεκέδες, όπου πρωτοακούστηκαν οι μελωδίες του Πειραϊκού ρεμπέτικου.

Η Μηχανή του Χρόνου παρουσιάζει ακόμα και τη «Μεγάλη Απόδραση» των 27 πολιτικών κρατουμένων από τις φυλακές των Βούρλων που λειτούργησαν εκεί από το 1941, δηλαδή στις ίδιες εγκαταστάσεις όπου οι πόρνες εκδίδονταν προπολεμικά. Η απόδραση έγινε με διάνοιξη τούνελ.

Ξεχωριστό κεφάλαιο της εκπομπής αποτελούν οι αλλεπάλληλοι βομβαρδισμοί του Πειραιά στην κατοχή και το καταστροφικό χτύπημα των συμμάχων λίγο πριν από τη λήξη του πολέμου. Μέσα από μαρτυρίες καταγράφονται οι δραματικές ώρες που έζησαν οι άμαχοι. Ο Πειραιάς τότε θρήνησε χιλιάδες θύματα.

Μέσα από εικόνες και σπάνια ντοκουμέντα παρουσιάζεται η μεταμόρφωση της πόλης, που έχασε μέσα σε μια δεκαετία όμορφες μονοκατοικίες και γραφικές γειτονιές. Μαζικά αντικαταστάθηκαν από χιλιάδες πολυκατοικίες, ενώ επί δικτατορίας κατεδαφίστηκαν εμβληματικά κτίρια, όπως το περίφημο Ρολόι.

Στην εκπομπή μιλούν:

Στέλιος Βαμβακάρης – Γιος Μάρκου Βαμβακάρη

Στέφανος Μίλεσης – Πρόεδρος Φιλολογικής Στέγης Πειραιά

Νότης Ανανιάδης – Δημοσιογράφος, ερευνητής

Βασίλης Πισιμίσης – Ερευνητής, συλλέκτης

Δημήτρης Σταθακόπουλος – Δικηγόρος Πειραιά

Ευαγγελία Μπαφούνη – Ιστορικός

Ελένη Κυραμαργιού – Ιστορικός

Δημοσθένης Μπούκης – Ερευνητής

Κυριάκος Νισκόπουλος – Πρόεδρος Συλλόγου Σμυρναίων Νίκαιας και Πειραιά

Ευάγγελος Τζανής – Πρόεδρος Συλλόγου Απογόνων Μικρασιατών Προσφύγων 1922 Μικρολίμανο

Αναστάσιος Κεσανόπουλος – Αντιπρόεδρος Συλλόγου Απογόνων Μικρασιατών Προσφύγων 1922 Μικρολίμανο

Μαρία Καραφαντή – Απόγονος Μικρασιατών Προσφύγων, Κάτοικος Μικρολίμανου

Άρης Σκληβανιώτης – Μάρτυρας του βομβαρδισμού του Πειραιά

Γιάννης Γιαννιτσιώτης – Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Πανεπιστημίου Αιγαίου

Λήδα Παπαστεφανάκη – Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Δημήτρης Κρασονικολάκης – Αντιπρόεδρος Φιλολογικής Στέγης Πειραιά

Γιώργος Σταϊνχάουερ – Αρχαιολόγος, Επίτιμος Έφορος Αρχαιοτήτων

Νίκος Γιαννόπουλος – Ιστορικός

Γιώργος Λεκάκης – Δημοσιογράφος

Δείτε το τρέιλερ: