Πώς ο Τζορτζ Όργουελ πριν γράψει το “1984”, είχε προβλέψει με ακρίβεια τον “μεγάλο αδελφό”. Τι έλεγε το 1944 για τον Χίτλερ, τον Γκάντι, τον Ντε Γκωλ, την Αμερική και την ΕΣΣΔ.

To “1984” έχει χαρακτηριστεί ως μανιφέστο ενάντια στα απολυταρχικά καθεστώτα και μια προφητεία για την πολιτική και την κοινωνία. 

Από την πρώτη μέρα που εκδόθηκε στις 8 Ιουνίου 1949 θεωρήθηκε λογοτεχνικό αριστούργημα. Μεταφράστηκε σε 65 γλώσσες και πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα. Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Τζορτζ Όργουελ το 1944, τρία χρόνια πριν τη συγγραφή και πέντε πριν την έκδοση, έγραψε γράμμα στο οποίο εξηγούσε το θέμα του βιβλίου που επεξεργαζόταν. Είχε ήδη ολοκληρώσει το βιβλίο του «Η Φάρμα των ζώων» που τον έκανε πλούσιο και διάσημο και αναζητούσε τρόπους να διαχειριστεί την αναγνωρισιμότητα του. Το γράμμα απευθύνονταν στον Noel Willmett, ο οποίος τον είχε ρωτήσει τη γνώμη του σχετικά με την άνοδο των ολοκληρωτικών καθεστώτων και τη λατρεία των ηγετών, ξεκαθαρίζοντας ότι σε Αγγλία και ΗΠΑ δεν υπάρχει τέτοια άνθηση.

Στο γράμμα του 1944, γίνονται αναφορές σε στοιχεία που θα δημοσιευθούν λίγα χρόνια αργότερα στο βιβλίο. Γράφει για τη μυστική αστυνομία και την παραχάραξη της ιστορίας, καθώς και για την ελπίδα πως ο «κοινός άνθρωπος», ο προλετάριος, όπως χαρακτηρίζεται στο βιβλίο του  θα αποτελέσει την ελπίδα για την αποφυγή του ολοκληρωτισμού. Χαρακτηριστικά στο “1984” υπάρχει η φράση «Αν υπάρχει ελπίδα, έγραψε ο Γουίνστον, βρίσκεται στους προλετάριους».

Ο Τζορτζ Όργουελ έγραφε:

Ευχαριστώ για το γράμμα σας. Ρωτάτε αν ο ολοκληρωτισμός, η λατρεία του ηγέτη κ.α, είναι πραγματικά σε άνοδο και αναφέρετε το προφανές, πως εδώ (σ.σ Αγγλία) και στις ΗΠΑ δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο.

Οφείλω να ομολογήσω ότι λαμβάνοντας υπόψη τον κόσμο στην ολότητά του, τέτοια φαινόμενα είναι σε άνοδο. Ο Χίτλερ, αναμφίβολα, σε λίγο θα εξαφανιστεί αλλά μόνο εις βάρος της ενδυνάμωσης των (α) Στάλιν, (β) των Αγγλο-Αμερικανών εκατομμυριούχων και (γ) των διάφορων μικρο-Φύρερ του τύπου ντε Γκωλ. Όλα τα εθνικά κινήματα, ακόμη κι αυτά που γεννήθηκαν για να αντισταθούν στη γερμανική κυριαρχία, φαίνεται να λαμβάνουν μη-δημοκρατική μορφή, συγκεντρωμένα γύρω από έναν υπεράνθρωπο Φύρερ (Χίτλερ, Στάλιν, Σαλαζάρ, Φράνκο, Γκάντι, Ντε Βαλέρα, είναι διάφορα παραδείγματα) ενστερνιζόμενα τη θεωρία «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».

Το παγκόσμιο κίνημα φαίνεται ότι στρέφεται σε συγκεντρωτικές οικονομίες, οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν υπό οικονομική έννοια, ωστόσο δεν είναι δημοκρατικά οργανωμένες και τείνουν να εγκαθιδρύσουν ένα σύστημα καστών. Επακόλουθα είναι οι φόβοι του συναισθηματικού εθνικισμού και η δυσπιστία στην ύπαρξη αντικειμενικής αλήθειας, διότι όλα πρέπει να ταιριάζουν με τα λόγια και τις προφητείες κάποιου αλάνθαστου Φύρερ. Ήδη, η Ιστορία έπαψε κατά κάποιο τρόπο να υφίσταται. Δηλαδή, δεν υπάρχει ιστορία των καιρών μας παγκοσμίως αποδεκτή, και οι θετικές επιστήμες απειλούνται με εξαφάνιση μόλις η στρατιωτική αναγκαιότητα παύει να κρατά τον λαό.

Ο Χίτλερ μπορεί να πει ότι οι Εβραίοι ξεκίνησαν τον πόλεμο και αν επιζήσει, αυτό να γίνει επίσημη ιστορία. Δεν μπορεί να πει ότι 2+2 κάνουν 5. […]. Αν όμως αναδυθεί ο κόσμος που φοβάμαι, ένας κόσμος δύο ή τριών μεγάλων δυνάμεων οι οποίες αδυνατούν να κατακτήσουν η μία την άλλη, τότε 2+2 μπορεί να κάνουν 5 αν το επιθυμεί ο Φύρερ. Αυτή, μέχρι στιγμής, είναι κατεύθυνση στην οποία κινούμαστε, αν και η διαδικασία είναι αναστρέψιμη.

Όσον αφορά τη σχετική ασυλία των Μ. Βρετανία και ΗΠΑ. Οτιδήποτε κι αν υποστηρίζουν οι πασιφιστές, δεν έχουμε ακόμη ενταχθεί στον ολοκληρωτισμό και αυτό είναι ελπιδοφόρο. Πιστεύω βαθύτατα, όπως εξήγησα στο βιβλίο μου The Lion and the Unicorn, στον αγγλικό λαό και την ικανότητά του να συγκεντρώνει την οικονομία του χωρίς να καταστρέφει την ελευθερία.

Παρ’ όλα αυτά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι Μ. Βρετανία και ΗΠΑ δεν έχουν δοκιμαστεί ιδιαίτερα, δεν έχουν ηττηθεί ή υποφέρει, ενώ υπάρχουν και κάποια άσχημα συμπτώματα μαζί με τα καλά. Πρώτα απ’ όλα υπάρχει γενική αδιαφορία για τη φθορά της Δημοκρατίας.

Μπορείτε να συνειδητοποιήσετε, για παράδειγμα, ότι κανείς κάτω των 26 στην Αγγλία δεν έχει δικαίωμα ψήφου και η πλειοψηφία δεν ενδιαφέρεται  γι’ αυτό; Δεύτερον, οι διανοούμενοι είναι πιο αυταρχικοί στις απόψεις τους σε σχέση με τον μέσο άνθρωπο. Γενικά, η αγγλική διανόηση αντιτάχθηκε στον Χίτλερ μόνο και μόνο για να αποδεχτεί τον Στάλιν. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς είναι έτοιμοι για δικτατορικές μεθόδους, μυστική αστυνομία, συστηματική παραποίηση της ιστορίας κ.α., αρκεί να νιώθουν ότι είναι στη δική τους πλευρά. Πράγματι, η δήλωση ότι δεν έχουμε φασιστικό κίνημα στην Αγγλία κυρίως σημαίνει ότι οι νέοι, αυτή τη στιγμή, αναζητούν αλλού τον Φύρερ. Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι αυτό δεν θα αλλάξει, ή κανείς να είναι βέβαιος ότι ο κοινός άνθρωπος δεν θα σκεφτεί διαφορετικά σε δέκα χρόνια. Ελπίζω ότι δεν θα το κάνουν. Τους εμπιστεύομαι ότι δεν θα το κάνουν, αλλά εάν το κάνουν θα είναι αποτέλεσμα πάλης. Εάν κάποιος διακηρύσσει ότι όλα αυτά είναι για καλό και δεν υποδεικνύει τα απειλητικά συμπτώματα, τότε βοηθά να έρθει πιο κοντά σε μας ο ολοκληρωτισμός.

Ρωτάτε επίσης, αν η παγκόσμια τάση είναι ενάντια στον φασισμό, γιατί υποστηρίζω τον πόλεμο. Πρόκειται για επιλογή κακών. Φαντάζομαι ότι κάθε πόλεμος είναι κάτι τέτοιο. Ξέρω αρκετά για τον βρετανικό ιμπεριαλισμό ώστε να μη μου αρέσει. Εντούτοις, θα τον υπερασπιστώ απέναντι στον ναζισμό ή τον ιαπωνικό ιμπεριαλισμό, σαν το λιγότερο κακό. Παρομοίως, θα στηρίξω την ΕΣΣΔ έναντι της Γερμανίας διότι πιστεύω ότι δεν μπορεί να ξεφύγει από το παρελθόν της και διατηρεί αρκετά από την Επανάσταση, ώστε να εξελιχθεί σε κάτι ελπιδοφόρο. Σκέφτομαι, και το κάνω από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος, το 1936 ή εκεί κοντά, ότι ο σκοπός μας είναι καλύτερος, αλλά πρέπει να προσπαθούμε συνεχώς να τον κάνουμε καλύτερο κι αυτό περιλαμβάνει συνεχή κριτική.

Η πρώτη σκέψη για την ονομασία του βιβλίου ήταν ο τίτλος “The Last Man in Europe”, αλλά ο εκδότης, Frederic Warburg, πρότεινε το ήδη γνωστό νούμερο για να είναι εύκολο στην προώθηση του βιβλίου.  Ο Όργουελ δεν έφερε αντίρρηση και έτσι το “1984” κυκλοφόρησε το 1949 στην Αγγλία και γρήγορα απέκτησε μία θέση στη βιβλιοθήκη εκατομμυρίων.

Πηγή φωτογραφίας: Youtube

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Απαγορεύεται ο έρωτας, η σκέψη, η ιστορία που δεν συμφέρει το κόμμα! Οι αρχές του Μεγάλου Αδελφού από το θρυλικό βιβλίο «1984» του Τζορτζ Όργουελ. Δείτε ένα βίντεο με την ιστορία του βιβλίου