Πώς ο Καραμανλής έφτιαξε την ΕΡΕ και παρά το γεγονός ότι ήρθε δεύτερος στις εκλογές εξέλεξε περισσότερους βουλευτές. Οι εκλογικές νίκες του και οι εκλογές «βίας και νοθείας»

ΕΡΕ, Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις, ή αλλιώς το κόμμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Ιδρύθηκε με ρυθμούς εξπρές στις 4 Ιανουαρίου του 1956 πήρε μέρος στις εκλογές της 29ης Φεβρουαρίου της ίδιας χρονιάς και κατάφερε να τις κερδίσει.

Η ΕΡΕ, διαδέχθηκε το κόμμα του «Ελληνικού Συναγερμού» και θεωρείται ο προθάλαμος που γέννησε το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, πάλι υπό την αρχηγία του Κωνσταντίνου Καραμανλή, τη χρονιά της μεταπολίτευσης, το 1974.

Γιατί ο Καραμανλής ίδρυσε νέο κόμμα λίγο πριν τις εκλογές του ‘56

Το 1955 Πρωθυπουργός της Ελλάδας είναι ο αρχηγός του κόμματος «Ελληνικός Συναγερμός» Αλέξανδρος Παπάγος. Εκείνη τη χρονιά αρρωσταίνει και με δυσκολία εκπληρώνει τα καθήκοντά του.

Τα παγκόσμια γεγονότα, στην καρδιά του ψυχρού πολέμου, τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα.

Ξεσπά ο ένοπλος αγώνας της ΕΟΚΑ στην Κύπρο και οι εκτελέσεις Ελληνοκυπρίων αγωνιστών. Ακολουθούν οι βίαιες επιθέσεις κατά των Ελλήνων στην Κωνσταντινούπολη, τα γνωστά Σεπτεμβριανά.

Η εξασθενημένη υγεία του Πρωθυπουργού δεν του επιτρέπει να αντιμετωπίσει τα σοβαρά αυτά προβλήματα.

Ο Βασιλιάς Παύλος πιέζει τον ασθενή στρατάρχη και Πρωθυπουργό να παραιτηθεί. Ο Σοφοκλής Βενιζέλος επικαλούμενος τον κίνδυνο της ακυβερνησίας έστειλε διάβημα που ζητούσε εκλογές.

Το ’54 παραιτήθηκε ο Σπύρος Μαρκεζίνης και στο τέλος της ίδιας χρονιάς ο Παπάγος όρισε δύο αντιπροέδρους στο κόμμα του, τους πανεπιστημιακούς Παναγιώτη Κανελλόπουλο και Στέφανο Στεφανόπουλο.

Το κόμμα του Παπάγου «βράζει». Οι δελφίνοι που διεκδικούν τη διαδοχή στήνουν τις ομάδες τους μέσα στο κόμμα.

Ο Παύλος την 1^η Οκτωβρίου του 1954 ζητά εγγράφως την παραίτηση Παπάγου όμως ο ασθενής Πρωθυπουργός αρνείται, και διορίζει στις 3/10, όπως του επέτρεπε το σύνταγμα του 1952, «προσωρινό αναπληρωτή Πρωθυπουργό» τον Στέφανο Στεφανόπουλο.

Το επιχείρημα του παλατιού περί «ακέφαλης» κυβέρνησης δεν υπάρχει.

Στις 4 Οκτωβρίου όμως ο Παπάγος πεθαίνει. Τότε το παλάτι καλεί στα ανάκτορα τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και του δίνει εντολή σχηματισμού Κυβέρνησης.

Ο Καραμανλής υπό αυτές τις συνθήκες αποφασίζει την διάλυση του «Ελληνικού Συναγερμού» και στις 4 Ιανουαρίου ιδρύει την ΕΡΕ (Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση).

Οι τρεις εκλογικές νίκες και οι περίφημες εκλογές «βίας και νοθείας»

Ο Καραμανλής κερδίζει, με την ΕΡΕ,  τρεις εκλογικές αναμετρήσεις: 1956, 1958 και 1961.

Χάνει τις επόμενες εκλογές του 1963, από την Ένωση Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου και λίγο αργότερα έρχεται η Χούντα των Συνταγματαρχών που βάζει ταφόπλακα στην δημοκρατική διακυβέρνηση της Ελλάδας και φυσικά στην λειτουργία των πολιτικών κομμάτων.

Το «τριφασικό» σύστημα που έδινε νίκη στην ΕΡΕ με μικρότερα ποσοστά

Αν και με λιγότερες ψήφους, λόγω του εκλογικού νόμου, η ΕΡΕ στις εκλογές της 29^ης Φεβρουαρίου 1956 κερδίζει την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή. Ο Καραμανλής παραμένει Πρωθυπουργός έως τις 5 Μαρτίου 1958 που παραιτείται, όμως η ΕΡΕ κερδίζει και πάλι τις εκλογές που έγιναν στις 11 Μαΐου (Τις εκλογές διενήργησε η υπηρεσιακή κυβέρνηση Κωνσταντίνου Γεωργακόπουλου).

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, βασιζόμενος σε εκλογικό νόμο του Βενιζέλου, από το 1929, εισήγαγε ένα πολύπλοκο εκλογικό νόμο όπου σε άλλες περιφέρειες (με λίγους προς εκλογή βουλευτές) ίσχυε πλειοψηφικό σύστημα και σε άλλες, τις μεγάλες, αναλογικό.

Το ποσοστό της ΕΡΕ ήταν 47,38% ενώ το ποσοστό της Δημοκρατικής Ένωσης (που συμπεριελάμβανε τις δυνάμεις  των κεντρώων κομμάτων , το Λαϊκό Κόμμα του Ντίνου Τσαλδάρη και την ΕΔΑ) 48,15%.

Το εκλογικό σύστημα όμως έδωσε  165 έδρες στην ΕΡΕ και 132 στη Δημοκρατική Ένωση.

Χαρακτηριστικό επίσης των εκλογών της 19^η Φεβρουαρίου του 1958 ήταν ότι για πρώτη φορά δόθηκε το δικαίωμα ψήφου και στις γυναίκες.

Εκλογές «βίας και νοθείας»

Έτσι ονομάστηκαν οι εκλογές του 1961.

Η άνοδος των ποσοστών της ΕΔΑ που στις εκλογές του ’58 ήταν 24,4% είχε προκαλέσει ανησυχία εντός κι εκτός Ελλάδας.

Τότε εκπονήθηκε και εφαρμόστηκε το σχέδιο «Περικλής». Η μυστική επιτροπή με πλούσιο ταμείο και μέλη τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, Γεώργιο Γεωργαλά, μετέπειτα πρώτο κυβερνητικό εκπρόσωπο επί Χούντας και Λευτέρη Σταυρίδη, δημοσιογράφο πρώην μέλος του ΚΚΕ και μετέπειτα σκληρού αντικομμουνιστή, οργάνωσε επιχειρήσεις της αστυνομίας και παρακρατικών οργανώσεων με απώτερο στόχο τον περιορισμό της επιρροής της ΕΔΑ στους πολίτες. Στις επιχειρήσεις χρηματοδοτήθηκαν πράκτορες, δημοσιογράφοι, αντικομμουνιστικοί και εθνικιστικοί κύκλοι.

«Ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο»

Τελικός στόχος να ηττηθούν Ένωση Κέντρου και ΕΔΑ στις εκλογές του 1961.

ΕΔΑ και Ένωση Κέντρου κατήγγειλαν τις πρακτικές του «παρακράτους», οι ενέργειες του οποίου φάνηκε ότι είχαν ξεφύγει κάθε ελέγχου με την δολοφονία του βουλευτή  της ΕΔΑ, Γρηγόρη Λαμπράκη. Ήταν φανερό ότι η ΕΡΕ δεν μπορούσε πλέον να ελέγξει την κατάσταση.

Η ιστορική φράση του Καραμανλή «Ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο» ειπώθηκε σε αυτή την συγκυρία. Ιστορικοί και πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι ο Καραμανλής με αυτή τη φράση έδειχνε προς το παλάτι και συγκεκριμένα την πανίσχυρη Φρειδερίκη.

Οι εκλογές έγιναν και ο Καραμανλής με την ΕΡΕ πήραν 2.347.824 ψήφους, ποσοστό 50,81% και 176 έδρες.

Η ήττα του ΄63, και το τέλος της ΕΡΕ

Οι επόμενες εκλογές όμως, στις 3 Νοεμβρίου του 1963 επιφύλασσαν μια οδυνηρή ήττα για την ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή από την Ένωση Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου.

Η ΕΡΕ με ποσοστό 39,37% κατέλαβε 132 έδρες ενώ η Ένωση Κέντρου με ποσοστό 42,04% κέρδισε 138 έδρες. 28 έδρες κέρδισε η ΕΔΑ υπό τον Ιωάννη Πασαλίδη με ποσοστό 14,34%. Το Κόμμα Προοδευτικών, υπό τον Σπυρίδωνα Μαρκεζίνη με ποσοστό 3,73% κατέλαβε 2 έδρες.

Ο Γεώργιος Παπανδρέου ορκίζεται πρωθυπουργός και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής διαφεύγει στο Παρίσι με ψευδώνυμο από το αεροδρόμιο του Ελληνικού.

Την ηγεσία της ΕΡΕ ανέλαβε ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος που ηττήθηκε εκ νέου στις 17 Φεβρουαρίου 1964 από τον Γεώργιο Παπανδρέου.

Η παραίτηση Παπανδρέου τον Ιούλιου του 1965, κάνει την ΕΡΕ πρωταγωνίστρια των πολιτικών εξελίξεων. Ο Πρωθυπουργός στις 3 Απριλίου του 1967 προκηρύσσει εκλογές για τις 28 Μαΐου όμως η Ελληνική Δημοκρατία «μπαίνει στο γύψο» από τους Απριλιανούς. Στις 21 Απριλίου η Χούντα των Συνταγματαρχών καταλύει τη Δημοκρατία και όλα τα κόμματα διαλύονται.