Το άγνωστο ρατσιστικό ξέσπασμα στην πόλη Τάλσα των ΗΠΑ. Πως κάηκε η “Wallstreet των μαύρων” και χάθηκαν 300 άνθρωποι. Η υπόθεση έγινε γνωστή μετά από 80 χρόνια!

Τα ξημερώματα της πρώτης μέρας του καλοκαιριού του 1921, η Αμερική σημαδεύτηκε από μία από τις πιο αιματηρές διαδηλώσεις στην ιστορία της. Η σφαγή της Τάλσα άφησε πίσω της εκατοντάδες νεκρούς και χιλιάδες άστεγους Αφροαμερικανούς,αλλά έμεινε στην αφάνεια για περισσότερα από 80 χρόνια.

Η περιοχή Γκρίνγουντ στην πόλη Τάλσα της Οκλαχόμα κατέχει διαχρονικά το προσωνύμιο Black Wallstreet. Ο λόγος είναι ότι από τις αρχές του 20ου αιώνα, έχει εξελιχθεί σε μία από τις πιο ακμάζουσες αφροαμερικανικές συνοικίες της χώρας.

Μετά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου, οι επιχειρήσεις των κατοίκων αναπτύσσονταν και πλήθαιναν, η αγορά της πόλης έγινε γνωστή σε όλη την πολιτεία της Οκλαχόμα, ενώ τα επίπεδα εγκληματικότητας ήταν χαμηλά. Παρόλα αυτά, την εποχή εκείνη, τα δικαιώματα των μαύρων στην Αμερική δεν ήταν ακόμη ίσα με εκείνα των λευκών συμπολιτών τους.

Η αφορμή

Στις 30 Μαΐου του 1921, ο 19χρονος Ντικ Ρόουλαντ δούλευε ως λούστρος στην κεντρική λεωφόρο της Τάλσα. Γύρω στις 4 το απόγευμα μπήκε σε ένα από τα δημόσια κτίρια για να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα, όπως συνηθιζόταν. Η 17χρονη Σάρα Πέιτζ δούλευε ως χειρίστρια του ανελκυστήρα που θα χρησιμοποιούσε ο Ρόουλαντ.

Λίγα λεπτά αργότερα, ακούστηκε ένα γυναικείο ουρλιαχτό και ένας μάρτυρας είδε τον Ρόουλαντ να βγαίνει τρέχοντας από το κτίριο. Η Σάρα ήταν εμφανώς αναστατωμένη και δεν ήταν σε θέση να πει τι ακριβώς είχε συμβεί. Ο μάρτυρας υπέθεσε ότι ο νεαρός Αφροαμερικανός την είχε κακοποιήσει και κάλεσε αμέσως τις αρχές.

Οι αστυνομικοί έφτασαν γρήγορα και μέχρι το επόμενο πρωί είχαν συλλάβει τον Ντικ Ρόουλαντ. Δεν προχώρησαν σε κάποια επίσημη δήλωση, καθώς περίμεναν πρώτα να ανακρίνουν τον συλληφθέντα και να εξακριβώσουν τι είχε συμβεί. Ωστόσο, τα νέα είχαν αρχίσει να διαδίδονται. Μέσα στις επόμενες ώρες, κυκλοφόρησε η φήμη ότι ένας 19χρονος Αφροαμερικανός είχε βιάσει μία έφηβη λευκή κοπέλα και κρατούταν στο αστυνομικό τμήμα.

Απόπειρα λιντσαρίσματος

Σε μία περίοδο που οι φυλετικές διαμάχες γνώριζαν έξαρση και η ρατσιστική οργάνωση Κου Κλουξ Κλαν είχε ισχύ, ένα οργισμένο πλήθος εκατοντάδων λευκών κατοίκων της περιοχής δεν άργησε να συγκεντρωθεί έξω από το κτίριο της αστυνομίας. Απαιτούσαν να “αφήσουν τον Ρόουλαντ στα χέρια τους”.

Διαβάστε ακόμα: 40.000 μέλη της Κου Κλουξ Κλαν παρελαύνουν στην κεντρική λεωφόρο της Ουάσινγκτον. Η μεγαλύτερη επίδειξη δύναμης στην ιστορία της ρατσιστικής οργάνωσης (βίντεο)

Οι αστυνομικοί, βλέποντας τους διαδηλωτές να πληθαίνουν και την κατάσταση να βγαίνει εκτός ελέγχου, μετέφεραν τον 19χρονο στον τελευταίο όροφο και ενίσχυσαν τη φρουρά του. Η μαύρη κοινότητα της πόλης, που επίσης παρακολουθούσε τα γεγονότα από κοντά, ανησυχούσε για την ακεραιότητα του Ντικ. Έτσι, το βράδυ της 31ης Μαΐου, μία ομάδα οπλισμένων έγχρωμων αντρών έφτασε στο τμήμα και προσφέρθηκε να βοηθήσει στη φύλαξή του.

Οι αρχές αρνήθηκαν. Την ίδια ώρα, ο όχλος έξω από το κτίριο αποπειράθηκε να εισβάλει. Οι αστυνομικοί τους εμπόδισαν, όμως ενεπλάκησαν και οι οπλισμένοι εκπρόσωποι των μαύρων. Αυτή ήταν η αφορμή για να ξεσπάσει μία άγρια σύρραξη χωρίς προηγούμενο.

Η τραγωδία

1.500 λευκοί, στην πλειονότητά τους άοπλοι, χίμηξαν σε περίπου 75 ένοπλους Αφροαμερικανούς, οι οποίοι όμως υποχώρησαν στο Γκρίνγουντ, χωρίς απώλειες. Η μανία των λευκών όμως δεν κόπασε. Έχοντας την υποψία ότι οι μαύροι ετοίμαζαν αντίποινα, αποφάσισαν να επιτεθούν στην συνοικία τους, την «Μαύρη Wallstreet».

Με την ανοχή των αρχών, οπλίστηκαν με πιστόλια και πυρσούς και άρχισαν να εισβάλλουν σε σπίτια και καταστήματα. Μέχρι να ξημερώσει η 1η Ιουνίου του 1921, είχαν κάψει 1.256 κτίρια, μεταξύ των οποίων ένα σχολείο, η δημοτική βιβλιοθήκη, ένα νοσοκομείο, εκκλησίες, ξενοδοχεία, μαγαζιά και εκατοντάδες οικίες. Όσα δεν κάηκαν, λεηλατήθηκαν. Οι οικονομικές ζημιές ανήλθαν σε πάνω από 2,2 εκατομμύρια δολάρια -περίπου 32 εκατομμύρια σε σημερινά χρήματα.

Οι ανθρώπινες απώλειες, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ανήλθαν σε 36. Ιστορικοί που έχουν ερευνήσει την υπόθεση, υποστηρίζουν ότι οι νεκροί ξεπέρασαν τους 300. Από αυτούς, υπολογίζεται ότι περίπου 10 ήταν λευκοί.

Η πιο αιματηρή διαδήλωση στην Οκλαχόμα

Λίγο μετά τις 11 το πρωί της 1ης Ιουνίου, τα επεισόδια σταμάτησαν, αφού οι τοπικές αρχές κήρυξαν στρατιωτικό νόμο. Ο στρατός βγήκε στους δρόμους, απώθησε το μανιασμένο πλήθος, απομόνωσε περίπου 5.000 μαύρους πολίτες για να τους προστατεύσει και συνέλαβε αρκετούς που αντεπιτίθεντο στους διαδηλωτές.

Εν τω μεταξύ, η αστυνομία της Τάλσα άφησε ελεύθερο τον 19χρονο Ντικ Ρόουλαντ. Οι κατηγορίες περί κακοποίησης αποσύρθηκαν και, παρότι δεν γνωστοποιήθηκε ποτέ τι συνέβη μεταξύ εκείνου και της Σάρα, οι φήμες έκαναν λόγο για “απλή παρεξήγηση”. Μία απλή παρεξήγηση που πυροδότησε την πιο αιματηρή διαδήλωση στην ιστορία της πολιτείας.

Το παράδοξο είναι ότι, τόσο ο τύπος της εποχής, όσο και οι ιστορικοί μεταγενέστερα, δεν κάλυψαν εκτενώς τα γεγονότα. Μέχρι σήμερα, η “σφαγή της Τάλσα” είναι άγνωστη σε πολλούς Αμερικανούς. Μόλις το 2001, με τη συμπλήρωση 80 χρόνων, ξεκίνησε επίσημη έρευνα για το τι πραγματικά συνέβη -με ακριβείς αριθμούς και αδιάσειστα στοιχεία. Σύμφωνα με το πόρισμα, οι νεκροί ήταν μεταξύ 100 και 300, ενώ πάνω από 8.000 έμειναν άστεγοι, αφού οι περιουσίες τους είχαν κατακαεί.

Το 2004, η σφαγή της Τάλσα συμπεριλήφθηκε για πρώτη φορά στα βιβλία ιστορίας των σχολείων όλης της χώρας. Παράλληλα, τα τελευταία 20 χρόνια γίνονται περιστασιακά ανασκαφές για να εντοπιστούν οι τάφοι με τα πτώματα των θυμάτων.

Το 2021, με αφορμή την συμπλήρωση ενός αιώνα από την τραγωδία, το Μουσείο των Εθνικών Αρχείων της ΗΠΑ, φιλοξενεί μία διαδικτυακή φωτογραφική έκθεση από τα ντοκουμέντα. Συμπεριλαμβάνονται μαρτυρίες, αποκόμματα εφημερίδων και στιγμιότυπα που κατέγραψαν φωτορεπόρτερ.

Πηγή φωτογραφιών: National Archives

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Η αντιπολεμική διαδήλωση στο Σικάγο με 229 τραυματίες και 589 συλλήψεις. Η αιματηρή τετραήμερη διαμαρτυρία και το γουρούνι που κατέβασαν για την προεδρία των ΗΠΑ