Πώς η Στρατιά της Ανατολής άλλαξε τη Θεσσαλονίκη. Άγγλοι, Γάλλοι, Αφρικανοί και Ασιάτες μετέτρεψαν την πόλη σε ένα τεράστιο στρατόπεδο. Οι φυλές της Αντάντ και η ελονοσία. Νέο επεισόδιο

Η στρατιά της Ανατολής στη Θεσσαλονίκη στη «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο, τη Δευτέρα 8 Απριλίου στις 21.00 από το COSMOTE HISTORY.

H εκπομπή παρουσιάζει την άγνωστη Θεσσαλονίκη του 1915 όταν με την άδεια του Ελευθέριου Βενιζέλου, αποβιβάστηκαν χιλιάδες ξένοι στρατιώτες της Αντάντ και μετέτρεψαν την πόλη σε ένα τεράστιο στρατόπεδο. Η εκπομπή περιγράφει πως χιλιάδες Γάλλοι, Άγγλοι, Ιταλοί, Ρώσοι, Σέρβοι, Αφρικανοί και Ασιάτες από διάφορες ευρωπαϊκές αποικίες ήρθαν για να πολεμήσουν στο Βαλκανικό Μέτωπο του Α Παγκοσμίου και άφησαν το αποτύπωμά τους.

Η έρευνα φωτίζει τους πολιτικούς και στρατιωτικούς λόγους που οδήγησαν στην δημιουργία ενός νέου πολεμικού μετώπου στα Βαλκάνια και την προσπάθεια των δυνάμεων της Αντάντ να υπερασπιστεί την Σερβία και να ανακόψει τη επεκτατική πορεία της Βουλγαρίας που είχε βρεθεί στο πλευρό των Κεντρικών Δυνάμεων της Γερμανίας και της Αυστροουγγαρίας. Ιστορικοί και ερευνητές της περιόδου περιγράφουν πως η Θεσσαλονίκη μετατράπηκε σε περιχαρακωμένο στρατόπεδο, από το οποίο υπολογίζεται ότι μέσα στα τρία χρόνια του πολέμου πέρασαν περίπου 900 χιλιάδες στρατιώτες.

Μέσα από αρχεία και ντοκουμέντα της εποχής αναδεικνύονται οι δράσεις του στρατεύματος, τα έργα υποδομής και το νέο οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο που δημιουργήθηκε για τον ανεφοδιασμό του μακεδονικού μετώπου. Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα ήταν η αντιμετώπιση της ελονοσίας. Χιλιάδες στρατιώτες νόσησαν και πέθαναν από τα θανατηφόρα τσιμπήματα των κουνουπιών. Η Θεσσαλονίκη του Α’ Παγκοσμίου, ήταν γεμάτη παραπήγματα και έλη. Η Στρατιά της Ανατολής τα αποξήρανε και ξεκίνησε την προληπτική χρήση κινίνης για την καταπολέμηση της θανατηφόρας ασθένειας.

Η Μηχανή του Χρόνου φωτίζει ακόμη την καλλιτεχνική ζωή της Θεσσαλονίκης του μεγάλου πολέμου, όταν οι στρατιώτες- ζωγράφοι έστηναν τα καβαλέτα τους και αποτύπωναν την καθημερινότητα, τους βυζαντινούς ναούς και το Άγιον Όρος. Έργα που σώζονται μέχρι σήμερα και αποτελούν μια σπάνια καταγραφή της πόλης πριν καταστραφεί στην μεγάλη πυρκαγιά του 1917.

Ξεχωριστή είναι η αναφορά στις μπάντες των στρατευμάτων που συναγωνίζονταν μεταξύ τους και προσέλκυαν κόσμο στο κέντρο της πόλης, δημιουργώντας ευχάριστο κλίμα με τον ντόπιο πληθυσμό. Θέατρα, κινηματογράφοι και καφέ σαντάν έδωσαν στη Θεσσαλονίκη μια πιο ευρωπαϊκή κουλτούρα, αποτινάσσοντας σιγά σιγά την οθωμανική της ταυτότητα.

Στην εκπομπή μιλούν: Αντώνης Σατραζάνης: Προϊστάμενος Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης, Βλάσης Βλασίδης: Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας – Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Βασίλης Νικόλτσιος: Συνταγματάρχης ε.α. – Ιστορικός Ερευνητής, Γιάννης Μουρέλος: Καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΑΠΘ, Βασίλης Κολώνας: Καθηγητής στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Τάσος Αναστασιάδης: Καθηγητής Ιστορίας Πανεπιστήμιο McGill Καναδά – Διευθυντής Σπουδών Γαλλικής Σχολής Αθηνών, Αλεξάνδρα Γουλάκη Βουτυρά: Γενική Γραμματέας ΔΣ Τελλογλείου Ιδρύματος – Καθηγήτρια Σχολής Καλών Τεχνών ΑΠΘ, Philippe Ray: Γενικός Πρόξενος της Γαλλίας και διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης, Γιώργος Στάμκος: Συγγραφέας – Δημοσιογράφος, Γιώργος Πατιερίδης: Ιστορικός ερευνητής – Συλλέκτης, Αρετή Μακρή: Υπεύθυνη αναγνωστηρίου Ιστορικού Αρχείου Μακεδονίας, Νέστωρ Μπαμίδης: Διευθυντής του Ιστορικού Αρχείου Μακεδονίας, Ειρήνη Ανέστη: Υποψήφια Διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας στο πανεπιστήμιο Κρήτης – Συνεργάτης Γαλλικής Σχολής Αθηνών, Λένα Κορμά: Επιστημονικό μέλος Γαλλικής Σχολής Αθηνών, Δέσποινα Χαρίτου: Αρχαιολόγος – Υποψ. Διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Μακεδονία στο τμήμα Βαλκανικών Σλαβικών Σπουδών

Το επεισόδιο μεταδίδεται σε επανάληψη την Κυριακή, 14 Απριλίου στις 5 το απόγευμα. Τα επεισόδια είναι διαθέσιμα μετά την προβολή τους Οn Demand στην υπηρεσία COSMOTE TV PLUS.