Καλόκαιρος. Ο Κύπριος “διοικητής των καμήλων” που εξεγέρθηκε εναντίον του Μ. Κωνσταντίνου και αυτοανακηρύχθηκε αυτοκράτορας

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Το 334 μ. Χ. στην Κύπρο κάποιος Καλόκαιρος ηγήθηκε εξέγερσης εναντίον του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Α΄ (ο Μέγας και Άγιος) και αυτοανακηρύχθηκε αυτοκράτορας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Η εξέγερση καταπνίγηκε από τον ετεροθαλή αδελφό του Κωνσταντίνου, Φλάβιο Δαλμάτιο. Αυτός αιχμαλώτισε τον Καλόκαιρο και τους διοικητές του και τους έκαψε ζωντανούς.

Το όνομα του Καλόκαιρου υποδηλώνει ότι ήταν Έλληνας. Δεν αποκλείεται να ήταν ο μοναδικός Κύπριος που προσπάθησε να γίνει Ρωμαίος αυτοκράτορας.

Καλόκαιρος

Το 330 μ.Χ. την ίδια χρονιά που έγιναν τα επίσημα εγκαίνια της Κωνσταντινούπολης, της νέας πρωτεύουσας της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ο Κωνσταντίνος Α΄ , γνωστός ως Μέγας και Άγιος, έδωσε σε κάποιον Καλόκαιρο που ζούσε στην Κύπρο τον τίτλο «magister pecoris camelorum».

Ο Ρωμαίος ιστορικός Αυρήλιος Βίκτωρας που κατέγραψε το γεγονός δεν μας δίνει περισσότερες πληροφορίες για τον Καλόκαιρο και το αξίωμά του.

Στο πλαίσιο των εγκαινίων της Κωνσταντινούπολης ο Κωνσταντίνος μοίρασε τίτλους, αξιώματα και χρήματα στους αξιωματούχους του. Δεν αποκλείεται ο Καλόκαιρος να ήταν κάποιος χαμηλόβαθμος αξιωματούχος στην Κύπρο και να προήχθη στο συγκεκριμένο αξίωμα στο ίδιο πλαίσιο.

Δεν αποκλείεται να ήταν ο μοναδικός Κύπριος που προσπάθησε να γίνει Ρωμαίος αυτοκράτορας

Εξέγερση εναντίον του Κωνσταντίνου

Ο λατινικός τίτλος «magister pecoris camelorum» μεταφράζεται ως «μάγιστρος του κοπαδιού των καμηλών» και υποδηλώνει στρατιωτική διοίκηση που είχε να κάνει με κάποια μονάδα που διέθετε καμήλες. Αυτό προβληματίζει τους σύγχρονους μελετητές καθώς στη ρωμαϊκή εποχή δεν φαίνεται να υπήρχαν καμήλες στην Κύπρο.

Το 334 μ.Χ. ο Καλόκαιρος εξεγέρθηκε εναντίον του Κωνσταντίνου. Δεν γνωρίζουμε τους λόγους που προχώρησε σε αυτή την ενέργεια, ούτε και τις στρατιωτικές δυνάμεις είχε στη διάθεσή του. Φαίνεται ότι η κίνησή του είχε μόνο τοπικό χαρακτήρα και δεν επεκτάθηκε σε περιοχές της αυτοκρατορίας πέρα από την Κύπρο.

Μετά την κατάπνιξη της εξέγερσης υπήρξαν στοιχεία ότι ένας -ανώνυμος- γιος του Λικίνιου είχε εμπλοκή στην εξέγερση του Καλόκαιρου. Ο Λικίνιος υπήρξε ο βασικός αντίπαλος του Κωνσταντίνου για την εξουσία και τον είχε νικήσει και σκοτώσει λίγα χρόνια πριν από την εξέγερση στην Κύπρο.

Κύπριος αυτοκράτορας;

Είναι ενδιαφέρον ότι ο Καλόκαιρος δεν προσπάθησε να σφετεριστεί το ρωμαϊκό θρόνο για το γιο του Λικίνιου αλλά για τον εαυτό του.

Στη διάρκεια της εξέγερσης αυτοανακηρύχθηκε αυτοκράτορας της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.

Φαίνεται ότι διέθετε κάποιες στρατιωτικές δυνάμεις στην Κύπρο αφού ο Κωνσταντίνος έστειλε στην Κύπρο τον Φλάβιο Δαλμάτιο, τον ετεροθαλή αδελφό του με ένα ισχυρό στράτευμα για να αντιμετωπίσει τον σφετεριστή.

Ο νόθος γιος

Ο Δαλμάτιος επίσης συγκέντρωσε στοιχεία, που έδειχναν ότι στην εξέγερση εμπλεκόταν και ένας νόθος γιος του Λικίνιου, το όνομα του οποίου δεν καταγράφεται στις πηγές. Αυτός ο γιος είχε νομιμοποιηθεί με αυτοκρατορικό διάταγμα.

Όταν ο Κωνσταντίνος νίκησε και αιχμαλώτισε τον Λικίνιο το 324 μ.Χ. του χάρισε τη ζωή. Όμως λίγο αργότερα, τον σκότωσε μαζί με τον πρωτότοκο γιο του, Λικίνιο Β΄. Ο τελευταίος ήταν πολύ νέος και ανεψιός του ίδιου του Κωνσταντίνου.

Είναι ενδιαφέρον ότι μόλις τρία χρόνια μετά την κατάπνιξη της εξέγερσης του Καλόκαιρου από τον Φλάβιο Δαλμάτιο, και αυτός είχε άσχημο τέλος.

Το 337 μ. Χ. όταν πέθανε ο Μεγάλος Κωνσταντίνος οι τρεις γιοί του προκειμένου να διασφαλίσουν την εξουσία τους, ξεκίνησαν πογκρόμ εναντίον των συγγενών τους. Έτσι σκότωσαν τους θείους και τα ξαδέλφια τους. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και ο Φλάβιος Δαλμάτιος και οι γιοί του.

Σήμερα ελάχιστα είναι γνωστά για τον Καλόκαιρο και την αποτυχημένη εξέγερσή του στην Κύπρο.

Είναι ένα από τα πολλά γεγονότα της αρχαιότητας που βρίσκονται στο περιθώριο της ιστορίας, και το οποίο μόνο κάποια τυχαία αρχαιολογική ή φιλολογική ανακάλυψη θα μπορέσει να ρίξει λίγο παραπάνω φως.