Πως 42,5 εκατ. ευρώ εξαφανίστηκαν σε μια τριετία από ηλεκτρονικές απάτες με “μαϊμού” συναλλαγές

Πως 42,5 εκατ. ευρώ εξαφανίστηκαν σε μια τριετία από ηλεκτρονικές απάτες με “μαϊμού” συναλλαγές

Πάνω από 94 δισ. ευρώ ήταν οι πληρωμές που κάναμε χρησιμοποιώντας «πλαστικό» χρήμα και μάλιστα σε μία και μόνο χρονιά.

Προφανές, λοιπόν, το κίνητρο των κυβερνοεγκληματιών να βάλουν το δάκτυλο στο μέλι και τα στοιχεία δείχνουν ότι ο… κόπος τους ανταμείφθηκε. Αν και οι απάτες, εις βάρος ανυποψίαστων καταναλωτών, μειώθηκαν σε σχέση με το 2021, ο «τζίρος» των κυκλωμάτων αυξήθηκε. Αθροίζοντας όσα έκλεψαν μέσα στην τελευταία τριετία, προκύπτει ότι 42,5 εκατομμύρια ευρώ έκαναν… φτερά από τραπεζικούς λογαριασμούς.

ΤτΕ: Τα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες

Τις… επιδόσεις των κυβερνοεγκληματιών καταγράφει η Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ). Κατ’ αρχάς, στα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών το 2022 καταγράφηκε μείωση του αριθμού συναλλαγών απάτης κατά 27% σε σχέση με το 2021. Ο δείκτης της αναλογίας του αριθμού των περιστατικών απάτης προς τον αριθμό των συναλλαγών μειώθηκε συγκριτικά με το 2021 στο χαμηλό επίπεδο του 0,01%, αντιστοιχώντας σε μία συναλλαγή απάτης ανά 6,7 χιλ. συναλλαγές.

Αντίθετα, η αξία των συναλλαγών απάτης αυξήθηκε κατά 21% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ξεπερνώντας τα 16,2 εκατ. ευρώ. Όπως σημειώνει η ΤτΕ, ακόμα και έτσι, ο δείκτης της αναλογίας της αξίας των περιστατικών απάτης προς την αξία των συναλλαγών εξακολούθησε να διατηρείται στο χαμηλό επίπεδο του 0,02%, αντιστοιχώντας σε 1 ευρώ αξία απάτης ανά 5,7 χιλ. ευρώ αξία συναλλαγών.

Αναλύοντας την απάτη ανά τύπο συναλλαγής, διαπιστώνεται σημαντική αύξηση της αξίας των περιστατικών απάτης στις συναλλαγές σε ΑTM, POS, καθώς και στις εξ αποστάσεως συναλλαγές (card not present – CNP) μέσω Διαδικτύου ή ταχυδρομείου/τηλεφώνου.

Σε ό,τι αφορά την αύξηση της αξίας των συναλλαγών απάτης σε ATM και POS συγκριτικά με το 2021, παρατηρείται πως ο κύριος λόγος της αύξησης ήταν τα περιστατικά απάτης που προκύπτουν από μη νόμιμες συναλλαγές σε ATM και POS οι οποίες έχουν διενεργηθεί με τη χρήση χαμένης/κλεμμένης κάρτας. Συγκεκριμένα, η αξία των συναλλαγών απάτης που έχουν διενεργηθεί με τη χρήση χαμένης/κλεμμένης κάρτας σε ATM αυξήθηκε κατά 92%, σε 1,3 εκατ. ευρώ, από 705 χιλ. ευρώ το 2021, ενώ η αξία των συναλλαγών απάτης που έχουν διενεργηθεί με τη χρήση χαμένης/κλεμμένης κάρτας σε POS αυξήθηκε κατά 147%, σε 1,7 εκατ. ευρώ, από 701 χιλ. ευρώ το 2021.

Σε ό,τι αφορά την απάτη που διενεργείται στις εξ αποστάσεως συναλλαγές, διαπιστώνεται πως οι περισσότερες συναλλαγές απάτης αφορούν συναλλαγές μέσω Διαδικτύου και κυρίως διαδικτυακές συναλλαγές με επιχειρήσεις του εξωτερικού, όπως και τα προηγούμενα έτη.

Ποιος πληρώνει τα… σπασμένα;

Και ποιος πληρώνει τα… σπασμένα; Με βάση την κατανομή των ζημιών μεταξύ των τριών συμβαλλόμενων μερών στον κύκλο συναλλαγών με κάρτες πληρωμών, διαπιστώνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της ζημίας επιβαρύνει τους κατόχους καρτών και τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που αποδέχονται συναλλαγές με κάρτες με αντίστοιχα ποσοστά επιβάρυνσης 48% και 43% της συνολικής ζημίας κατά το 2022. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών που εκδίδουν κάρτες επιβαρύνθηκαν σε ποσοστό 9%.

Σε κάθε περίπτωση, παρακάτω παρατίθενται ορισμένες βασικές οδηγίες για να διενεργείτε με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια τις ηλεκτρονικές σας συναλλαγές:

Πληκτρολογείτε οι ίδιοι την ηλεκτρονική διεύθυνση της τράπεζάς σας για την πρόσβασή σας στις υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής. Μην ακολουθείτε αποτελέσματα από μηχανές αναζήτησης.

Βεβαιωθείτε ότι πλοηγείστε στο ασφαλές περιβάλλον της τράπεζας. Ελέγξτε αν ο σύνδεσμος στον οποίο εισέρχεστε (https://www………gr) αντιστοιχεί στην ηλεκτρονική διεύθυνση της τράπεζάς σας. Κάνετε κλικ στο εικονίδιο του λουκέτου για να ελέγξτε ότι η σύνδεση αναφέρεται ως ασφαλής.

Ελέγξετε προσεκτικά τη συναλλαγή που περιγράφεται στο μήνυμα της τράπεζας (π.χ. μέσω SMS, Viber ή εφαρμογής του mobile app) με τον κωδικό μιας χρήσης OTP, πριν την επιβεβαίωσή της.

Αποφύγετε τη χρήση δημόσιων ή κοινόχρηστων δικτύων.

Μην αποθηκεύετε ποτέ τους κωδικούς σας σε οποιαδήποτε συσκευή σας.

Αλλάζετε τουλάχιστον ανά εξάμηνο τους κωδικούς ασφαλείας σας (passwords).

Ενισχύστε την ασφάλεια των συσκευών σας διατηρώντας ενημερωμένο πρόγραμμα προστασίας από κακόβουλο λογισμικό και ενημερώνετε τακτικά το λειτουργικό τους.

Ελέγχετε ότι τα στοιχεία των ηλεκτρονικών διευθύνσεων των e-mails που λαμβάνετε αντιστοιχούν στο όνομα του προσώπου που εμφανίζεται ως αποστολέας τους, ιδίως όταν α) το πρόσωπο αυτό ανήκει στη λίστα των επαφών σας, β) φέρεται ότι είναι η τράπεζα σας ή γ) άλλη γνωστή εταιρεία παροχής προϊόντων και υπηρεσιών.

Αγνοήστε και διαγράψτε μηνύματα αμφίβολης προέλευσης που λαμβάνετε στις ηλεκτρονικές σας συσκευές και στις εφαρμογές σας και μην ακολουθείτε συνδέσμους (links) που περιλαμβάνουν και παραπέμπουν σε ιστοσελίδες.

Μην αποκαλύπτετε σε τρίτους (π.χ. ενδιαφερόμενους αγοραστές, υποψήφιους πελάτες), μέσω τηλεφώνου, κινητού τηλεφώνου, e-mail, φόρμας στο Internet, μέσων κοινωνικής δικτύωσης και άλλων μέσων, εμπιστευτικά στοιχεία σας όπως το όνομα χρήστη (username), τον κωδικό πρόσβασης (password), τα στοιχεία της κάρτας σας (αριθμό, κωδικό επαλήθευσης CVV και PIN), OTP (One Time Password – κωδικούς μιας χρήσης) και άλλους αριθμητικούς κωδικούς.

Χρησιμοποιείτε πάντα τις πιο ενημερωμένες εκδόσεις Internet browsers (π.χ. Chrome, Microsoft Edge κ.λπ.), οι οποίες εξασφαλίζουν προηγμένο σχεδιασμό ασφαλείας.

Επικοινωνήστε αμέσως με την τράπεζά σας σε κάθε περίπτωση υπόνοιας διαρροής των κωδικών ασφαλείας σας.

Του Γιώργου Παππού 

πηγή iefimerida