Ποιος εφηύρε τις ελληνικές νάρκες “Αργοναύτης” που βύθισαν το 1942 το γερμανικό υποβρύχιο U-133 στην Αίγινα. Η δελεαστική πρόταση να πουληθεί η πατέντα στο εξωτερικό. Κατάδυση το ναυάγιο

Το υποβρύχιο είναι ένα από τα 65 αυτού του είδους που έδρασαν στη Μεσόγειο κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Έξι από αυτά βυθίστηκαν στην ευρύτερη ελληνική επικράτεια. Ωστόσο το μόνο που έχει εντοπιστεί είναι το συγκεκριμένο.

Η απόρρητη αποστολή που απέβη μοιραία

Τον Ιανουάριο του 1942 και ενώ η γερμανική κατοχή έχει εδραιωθεί στον ελληνικό χώρο, το U-133 μεταφέρθηκε στο ναύσταθμο της Σαλαμίνας, για να επισκευαστεί, μετά από ζημιές που υπέστη σε ναυμαχία στο Er Salam της Αιγύπτου. Δύο μήνες αργότερα οι εργασίες είχαν ολοκληρωθεί και ήταν έτοιμο να αναχωρήσει και να επιτεθεί σε συμμαχικές νηοπομπές που πάσχιζαν να κρατήσουν το μέτωπο της Βόρειας Αφρικής και την αποκλεισμένη Μάλτα. Ήταν φορτωμένο με 14 τορπίλες και 170 περίπου τόνους για μία απόρρητη αποστολή. Αυτή ήταν και η τελευταία του!

Το U-133 κατά την αναχώρησή της τρίτης πολεμικής του περιπολίας. Στον πύργο του υποβρυχίου διακρίνονται ο κυβερνήτης του U-133, Eberhard Mohr (A) και o Α΄ αξιωματικός, Harald Preuss (B). Στον χώρο του αντιαεροπορικού όπλου διακρίνονται ο διοικητής του μηχανουργείου του Ναυστάθμου Σαλαμίνας, Otto Erich Zürn (D), πλαισιωμένος από τον Β΄ αξιωματικό του υποβρυχίου, Hans-Joachim Schale (E), και τον Α΄ μηχανικό Eugen Pöhlmann (C).U-boot-Archiv Cuxhaven-Altenbruch Stiftung Deutsches U-Boot-Museum.

Στις 14 Μαρτίου του 1942, το U -133 ξεκίνησε από το ναύσταθμο της Σαλαμίνας με κυβερνήτη τον υποπλοίαρχο Eberhard Mohr. Ενώ έπλεε ανοιχτά της Αίγινας, κοντά στο ακρωτήριο Τούρλος, ακούστηκε μία έκρηξη ενώ καπνός υψώθηκε στον ουρανό. Το υποβρύχιο αμέσως μετά την έκρηξη είχε εξαφανιστεί από την επιφάνεια του νερού. Ο βυθός της Αίγινας αποτέλεσε των υγρό τάφο 45 ψυχών.

Το γερμανικό υποβρύχιο είχε πέσει πάνω σε νάρκη.

Σύμφωνα με την επίσημη γερμανική εκδοχή, το U -133 δεν ακολούθησε την προδιαγεγραμμένη πορεία του με αποτέλεσμα να εισέλθει στο γερμανικό ναρκοπέδιο και να προσκρούσει σε νάρκη. Ωστόσο η ιστορική έρευνα κατέρριψε αυτήν την εκδοχή και πίστωσε τη βύθιση του γερμανικού υποβρυχίου σε μία από τις επιτυχίες του ελληνικού πολεμικού ναυτικού.

Πως βυθίστηκε από ελληνική νάρκη

Τα υποθαλάσσια ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι το υποβρύχιο βρισκόταν στην επιφάνεια όταν έπεσε σε νάρκη ελληνικής σύλληψης και κατασκευής ιδιαίτερα ισχυρή και αποτελεσματική. Η νάρκη τύπου ΑΡΓΟΝΑΥΤΗΣ ή Μωραΐτης είναι μία από αυτές που τοποθετήθηκαν τη νύχτα της 29ης προς την 30η Οκτωβρίου για την πόντιση του ναρκοπεδίου Τούρλου – Φλεβών και Μεθάνων – Μονής, υπό την εποπτεία του ανώτερου διοικητή των αντιτορπιλικών πλοίαρχο Γρηγόριο Μεζεβίρη. Η απόρρητη διαταγή δόθηκε από το ΓΕΝ, στις 23 Αυγούστου του 1940 σύμφωνα με την οποία κοινοποιήθηκε σχέδιο πόντισης ναρκοπεδίου στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα το ναυάγιο.

Ο πυργίσκος του U 133 ιδωμένος απο την πλευρά της πρύμης.

Σύμφωνα και με τα αρχεία της Διοίκησης Ναρκαλιείας του Πολεμικού μας Ναυτικού οι Γερμανοί δεν κατήργησαν το ελληνικό ναρκοπέδιο. Το διατήρησαν και τοποθέτησαν παράλληλα προς αυτό δικά τους ναρκοπέδια, πριν και μετά το ελληνικό.  

Η ανακάλυψη, η ταυτοποίηση του ναυαγίου και η αγωνία των δυτών

Το βυθισμένο υποβρύχιο U-133 ανακαλύφθηκε τυχαία το 1986 από τους επαγγελματίες δύτες Ευστάθιο Μπαραμάτη και Θεόφιλο Κλήμη. Οι δύο δύτες εντόπισαν μια κηλίδα πετρελαίου στην επιφάνεια της θάλασσας έξω από το ακρωτήριο Τούρλος. Αντιλήφθηκαν ότι η πετρελαιοκηλίδα προερχόταν από ναυάγιο στον βυθό και αποφάσισαν να σημαδέψουν το σημείο με μια τσαμαδούρα. Από τον αγκυλωτό σταυρό και το σύμβολο του πολεμικού αετού, διαπιστώθηκε ότι ήταν γερμανικό υποβρύχιο.

Σε ελληνική νάρκη αυτού του τύπου προσέκρουσε το γερμανικό υποβρύχιο U 133 τον Μάρτιο του 1942 και το οποίο εξακολουθεί να βρίσκεται στο βυθό κοντά στο ακρωτήριο Τούρλος κατεστραμμένο.

Οι ελληνικές νάρκες Μωραΐτη 

Το 1932 ο Ανθυποπλοίαρχος ναρκοτεχνίτης Κάρολος Μωραΐτης, μετά από συστηματική μελέτη των διαφόρων τύπων ευρωπαϊκών ναρκών, κατόρθωσε να σχεδιάσει ένα βελτιωμένο τύπο θαλάσσιας νάρκης αγκυροβολίας. Η νάρκη Μωραΐτη, όπως καθιερώθηκε να λέγεται από το όνομα του σχεδιαστή της, είχε πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις γνωστές τότε ευρωπαϊκές νάρκες. Όπως αναφέρει ο Αντιναύαρχος  Παλούμπης, η ελληνική νάρκη είχε μεγαλύτερη αντοχή στο σκληρό θαλάσσιο περιβάλλον που ποντιζόταν, διέθετε αυτόματο σύστημα αγκυροβολίας που επέτρεπε την ελεγχόμενη πόντιση σε οποιοδήποτε βάθος και είχε μεγαλύτερη γόμωση που μπορούσε να αφαιρεθεί από τις γομοδόκες και να αποθηκευτεί ξεχωριστά.

Η νάρκη ΑΡΓΟΝΑΥΤΗΣ

(Μωραΐτης).

Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος.

ΦΩΤΟ: Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου,

Περί Αλός perialos.blogspot.gr

Χάρη στο αυτόματο σύστημα αγκυροβολίας μπορούσε να μειωθεί ο απαιτούμενος χρόνος αγκυροβολίας μέχρι και 15 λεπτά. Μετά την κατασκευή της πρότυπης νάρκης και τις επιτυχείς δοκιμές της, το θέμα παρέμεινε στάσιμο πιθανόν για οικονομικούς λόγους, μέχρι το 1933 που ο Πλοίαρχος Καββαδίας επανατοποθετήθηκε στη Διεύθυνση. Ο Καββαδίας ανακίνησε το θέμα, επανέλαβε τις δοκιμές, οι οποίες αποδείχθηκαν και πάλι επιτυχείς και η νάρκη έγινε αποδεκτή.

Ο πλοίαρχος παρά τις δελεαστικές προτάσεις που του έγιναν για να πωλήσει την εφεύρεση στο εξωτερικό με σημαντικά χρηματικά ανταλλάγματα προτίμησε να τη θέσει στη διάθεση της χώρας έναντι ενός, συμβολικού περισσότερο, χρηματικού δώρου.

Η παραγωγή των ναρκών ανατέθηκε στο «Μηχανοποιείον–Ναυπηγείον» του Στυλιανού Κοντογιάννη στον Πειραιά. Στην πρώτη γραμμή παραγωγής το 1936 κατασκευάστηκαν 60 νάρκες και πήραν το όνομα ΑΡΓΟΝΑΥΤΗΣ. Συνολικά κατασκευάστηκαν 200 νάρκες οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν στο ναρκοπέδιο Φλεβών Αιγίνης κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στις 27 Ιανουαρίου η καταδυτική ομάδα του Αντώνη Γράφα μαζί με τον εικονολήπτη Ερρίκο Κρανιδιώτη βούτηξαν βορειονατολικά της Αίγινας και κατέγραψαν μοναδικές εικόνες από το μοναδικό προσβάσιμο γερμανικό υποβρύχιο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια.

Πληροφορίες αντλήθηκαν από τον ερευνητή Δημήτρη Γκαλόν. Ανακαλύψτε ιστορικά ναυάγια που έχει εξερευνήσει ο δύτης Αντώνης Γραφάς: http://www.grafasdiving.gr/

Διαβάστε ακόμη στη “ΜτΧ: Ο ελληνικός Τιτανικός». Η βύθιση του πλοίου «Χειμάρρα» υπήρξε το μεγαλύτερο ναυάγιο της ελληνικής ακτοπλοΐας. Γιατί προσπάθησαν να το αποδώσουν σε σαμποτάζ κομμουνιστών.