Για το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας, οι κοινωνίες αντιμετώπιζαν τη γυναίκα ως πολίτη β’ κατηγορίας στην καλύτερη περίπτωση και σαν αντικείμενο στην χειρότερη. Η αρχαία Ελλάδα δεν αποτελούσε εξαίρεση.
Στην Αθήνα του Περικλή, οι γυναίκες δεν μπορούσαν να έχουν ή να διαχειρίζονται περιουσιακά στοιχεία, καθώς και οι ίδιες θεωρούνταν μέρος της περιουσίας. Η περίπτωση της επικλήρου κόρης είναι από τις πλέον χαρακτηριστικές.
Σύμφωνα με το Αττικό Δίκαιο, όταν ένας άντρας πέθαινε, η περιουσία μεταβιβαζόταν στους γιους του. Τα κληρονομικά δικαιώματα των θηλυκών απογόνων εξαντλούνταν και περιορίζονταν στον θεσμό της προίκας. Ένα ποσό δηλαδή δεσμευόταν προκειμένου μελλοντικά να δοθεί στον άντρα που θα τις παντρευόταν.
Ωστόσο, στην περίπτωση που ένας άντρας είχε αποκτήσει μόνο κόρες και κανέναν γιο, η κατάσταση περιπλεκόταν.
Η μεγαλύτερη κόρη του θανόντα έπαιρνε τον τίτλο της “επικλήρου θυγατρός”. Η ίδια δεν είχε το δικαίωμα να διαχειριστεί την περιουσία του πατέρα, αλλά λειτουργούσε ως “γέφυρα” μεταβίβασής της σε κάποιον αρσενικό απόγονο.
Σε περίπτωση που ήταν παντρεμένη και είχε γιο, τα πράγματα ήταν απλά. Η περιουσία περνούσε στον γιο της και τη διαχείριση μέχρι να ενηλικιωθεί αναλάμβανε ο σύζυγός της.
Αν ήταν ανύπαντρη, υποχρεούταν να παντρευτεί τον πλησιέστερο εκ πατρός συγγενή της, έτσι ώστε να περιέλθει σε αυτόν το δικαίωμα της κληρονομιάς. Η γυναίκα δεν είχε επιλογή, ο άντρας όμως μπορούσε να αρνηθεί. Σε περίπτωση λοιπόν που δεν δεχόταν τον γάμο, εκείνη έπρεπε να παντρευτεί τον επόμενο στην ιεραρχία.
Μάλιστα, προκειμένου ο κλήρος να παραμείνει στην οικογένεια, ακόμα και σε περίπτωση που η γυναίκα ήταν ήδη παντρεμένη αλλά δεν είχε αποκτήσει γιο, ο πλησιέστερος συγγενής είχε το δικαίωμα να ακυρώσει τον γάμο της, και να την παντρευτεί ο ίδιος, ώστε να κληρονομήσει τον πατέρα της.
Εξαιρετική περίπτωση αποτελούσε η ύπαρξη μίας νόμιμης κόρης κι ενός υιοθετημένου γιου.
Η κόρη τότε λεγόταν φυσική επίκληρος και οι απόγονοί της συνέχιζαν να έχουν προτεραιότητα στον κλήρο σε σχέση με τους απ’ ευθείας απογόνους του υιοθετημένου. Έτσι, η μόνη λύση, για να εξασφαλίσει τους απογόνους του κάποιος υιοθετημένος, ήταν να παντρευτεί τη θετή αδελφή του.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων πάντως, η επίκληρος θυγατέρα παντρευόταν κάποιον θείο ή ξάδερφό της. Η γη ήταν το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο για τις αγροτικές κοινωνίες της εποχής. Και όπως φαίνεται από τα στοιχεία, σίγουρα σημαντικότερο από τις γυναίκες.
Διαβάστε στη “ΜτΧ”: H ερωτική ζωή των γυναικών στην Αρχαία Ελλάδα. Η γυναικεία αυτοϊκανοποίηση, η απομόνωση στο σπίτι, η διαφορά με τις εταίρες
«Έχουμε τις παλλακίδες για την απόλαυση και τις συζύγους για να μας δίνουν νόμιμα τέκνα». Έτσι αντιμετώπιζαν οι Αθηναίοι τις γυναίκες της πόλης. Είχαν όμως διαφορετική άποψη για τις εταίρες
αρχική εικόνα: Wikimediamtx Commons
Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr