Ποια ήταν η περίφημη εξέδρα του Φαλήρου, όπου οι υποψήφιες νύφες πολιορκούσαν τους ομογενείς που έφταναν στην Ελλάδα για διακοπές. Πώς βγήκε η φράση “της π……νας το κάγκελο”

του Στέφανου Μίλεση από το Πειραιόραμα

Τον Απρίλιο του 1929 εκδρομείς από την Ένωση Ομογενών των Η.Π.Α. αποβιβάζονται με λέμβους στην αποβάθρα του Νέου Φαλήρου. Στα ανοιχτά μένει αράδα το πλοίο τους να φωτίζει τα βράδια με τα λαμπιόνια του το σκοτάδι του φαληρικού όρμου και να κάνει τον περίπατο στην ακτή ακόμα πιο ειδυλλιακό.

Ανάμεσα στο πλήθος των ελλήνων ομογενών ξεχωρίζουν με την παρουσία τους πέντε δεσποινίδες, οι οποίες είναι καλά ντυμένες χωρίς να φορούν εντυπωσιακά κοσμήματα ή έντονα χρώματα.

Οι ομογενείς, μόλις πατούν το πόδι τους στην εξέδρα, αρχίζουν να τη διαβαίνουν με κατεύθυνση προς τη στεριά και υποχρεωτικά περνούν από μπροστά τους.

Οι πέντε αυτές δεσποινίδες, αμίλητες με ένα μειδίαμα, μοιράζουν σε κάθε διερχόμενο ομογενή από ένα φάκελο. Στην εξωτερική του όψη ο φάκελος φέρει τυπωμένες δύο διασταυρούμενες σημαίες μια ελληνική και μια αμερικανική. Ακριβώς από κάτω, με μεγάλα γράμματα, είναι τυπωμένη στα αγγλικά η λέξη “Welcome”, δηλαδή “Καλώς ήρθατε”.

Οι ομογενείς κοιτούν με περιέργεια τους φακέλους και οι περισσότεροι τους ανοίγουν αμέσως για να δουν το περιεχόμενο. Τότε με έκπληξη διαπιστώνουν ότι εντός του φακέλου υπάρχει μια επιστολή που γράφει τα εξής:

Μη φύγετε χωρίς τον απαραίτητο σύντροφο του βίου σας. Προτιμήσατε τας ελληνίδας ως συζύγους, ως μητέρας. Προσφέρετε την μεγαλύτερη υπηρεσία στον εαυτό σας και στην Πατρίδα. Επισκεφθείτε το γραφείο μας: Οδός Μαυρομιχάλη αριθμό …, έναντι θεάτρου Ολύμπια.

Λίγο πιο κάτω, σαν να ήταν υποσημείωση η επιστολή συμπληρώνει: «Το προσωπικό του γραφείου εκ σοβαρών κυρίων και δεσποινίδων». Στο πίσω μέρος της επιστολής είναι τυπωμένο ένα ποίημα του Πολέμη. “Με πόθο ο άντρας ψάχνοντας/να βρει την ευτυχία/ παλεύει ακούραστα, νικά/της φύσεως τα στοιχεία”.

Κάτω από τους στίχους υπάρχει κάτι ακόμα ως συμπλήρωμα: Έτσι κι εσείς! Ήλθατε γεμάτοι ζωή, ενθουσιασμό, ελπίδες και πλούτη, με ένα όμως …ψυχικό κενό!

Νύφες από την πατρίδα

Οι ομογενείς που παραλάμβαναν και διάβαζαν την επιστολή έμεναν πραγματικά εντυπωσιασμένοι, καθώς η πρωτοτυπία της και η αισθητική της ξεπερνούσαν σε επαγγελματισμό τις αντίστοιχες αμερικανικές αγγελίες. Έτσι, οι περισσότεροι ομογενείς δεν πέταγαν τις επιστολές, αλλά τις έκρυβαν με επιμέλεια στην τσέπη τους, έχοντας κατά νου πριν επιστρέψουν να πραγματοποιήσουν μια επίσκεψη στο συγκεκριμένο γραφείο συνοικεσίων, το οποίο έφερε την παράξενη επωνυμία «Πανελλήνια Κοινωνική Ένωση».

Δεν είναι γνωστό πόσοι τελικά από τους ομογενείς αποφάσισαν να καλύψουν το «ψυχικό κενό» το οποίο ανέφερε η επιστολή. Γεγονός είναι ότι έκτοτε, κάθε φορά που περιηγητικά πλοία κατέφταναν στον φαληρικό όρμο, διάφορες κυρίες από γραφεία συνοικεσίων αντιγράφοντας τη κίνηση της «Πανελλήνιας Κοινωνικής Ένωσης» προσέφεραν χέρι-χέρι επιστολές με τις διευθύνσεις των γραφείων τους.

Αυτού του είδους η υποδοχή έγινε πανελληνίως γνωστή όπως και το ενδιαφέρον των ελλήνων ομογενών να έχουν νύφες από την πατρίδα. Η φτώχεια που υπήρχε στην Ελλάδα εξανάγκαζε πολλές δεσποινίδες να αναζητήσουν την τύχη τους εκτός συνόρων. Και έτσι γινόταν το πάντρεμα. Με αρχή την περίφημη φαληρική εξέδρα.

Η “βιομηχανία” των συνοικεσίων

Όσο περνούσαν τα χρόνια οι επιχειρηματίες και άλλοι επιτήδειοι μυρίζονταν το χρήμα που είχε η “επιχείρηση νύφες” και μάλιστα σε αμερικανικά δολάρια και επένδυσαν σε γραφεία συνοικεσίων.

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’30 τα γραφεία συνοικεσίων πλήθαιναν το ίδιο και οι εκπρόσωποί τους πάνω στη στενή φαληρική εξέδρα. Οι επιχειρηματίες προξενήτρες είχαν παύσει πλέον να ελέγχουν το ποιόν των ελληνίδων «νυφών» στηριζόμενες αποκλειστικά και μόνο στην ανάγκη των Ελλήνων ομογενών της Αμερικής να βρουν ελληνίδα νύφη στο μικρό διάστημα επισκέψεώς τους στη χώρα μας. Έτσι, προτάθηκαν ως κατάλληλες νύφες για πραγματικά σοβαρούς κυρίους, ακατάλληλες κυρίες με «σκοτεινό» παρελθόν και προϋπηρεσία στο μεγάλο λιμάνι ή στην καλύτερη περίπτωση προερχόμενες από αρτίστριες των πειραϊκών βαριετέ.

Της εκδιδομένης…

Πολλοί γάμοι ατύχησαν και ήδη από το 1937 και ύστερα τέτοιου είδους γραφεία και κυρίες υποδοχής δεν λαμβάνονταν υπόψη από τους αφικνούμενους ομογενείς. Πολλές απελπισμένες γυναίκες που επιδίωκαν επίσης τη μετανάστευση χάραζαν πάνω στα κάγκελα της εξέδρας διάφορα μηνύματα εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Αλλά και τα ίδια τα γραφεία ακόμα χάραζαν τις διευθύνσεις τους πάνω σε αυτά για κάθε ενδιαφερόμενο!

Η έκφραση «της πουτάνας το κάγκελο» που ταυτίστηκε με την εξέδρα του Νέου Φαλήρου, αποτελούσε και μόνο έκφραση κοροϊδίας, αποτροπής για κάθε γνωστικό άνδρα, ότι πίσω από κάθε σοβαρή κυρία εκπρόσωπο ενός γραφείου συνοικεσίων, υπάρχει ένα κύκλωμα προώθησης νυφών μεταξύ των οποίων πολλές ήταν αμφιβόλου ηθικής. Δεν συνέβαινε στην κυριολεξία όπως έχει γραφτεί και ευρέως κυκλοφορήσει.

Διαβάστε: Η κόρη της πόρνης που έγινε σταρ και παντρεύτηκε τον Α. Δαμαλά, τον πατέρα της «Τερέζας» του Φρέντι Γερμανού. Η θρυλική Σάρα Μπερνάρ, που γοήτευε το κοινό ακόμη και όταν ακρωτηριάστηκε

Διαβάστε: Κυβέλη. Οι φήμες ότι υπήρξε νόθα κόρη του βασιλιά Γεωργίου του Α΄. Διέπρεψε στο θεατρικό σανίδι και τον έρωτα: έκανε τρεις γάμους και τέσσερα παιδιά