Ποιος ήταν τελικά ο εφευρέτης του λέιζερ; Ένας κέρδισε το Νόμπελ, άλλος κατοχύρωσε την ευρεσιτεχνία και ο τρίτος το κατασκεύασε στην πράξη. Ποιος έγινε εκατομμυριούχος

Ο Τσαρλς Τάουνς, καθηγητής στο πανεπιστήμιο Κολούμπια, δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Βγήκε μια βόλτα και τελικά κάθισε σε ένα παγκάκι.

Ο Τάουνς αναζητούσε έναν τρόπο να παραγάγει ραδιοκύματα σε εξαιρετικά υψηλές συχνότητες. Ξαφνικά του ήρθε η έμπνευση: Να διεγείρει άτομα και μόρια με τρόπο ώστε αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια να εκπέμπουν τα κύματα που ήθελε. Η έμπνευση αυτή του απέφερε τελικά ένα βραβείο Νόμπελ.

Το 1958 ο Τάουνς κι ένας άλλος ερευνητής διατύπωσαν τη θεωρία στην οποία βασίζεται το λέιζερ – και έθεσαν την πρόκληση για την κατασκευή του.

Ομάδες με ισχυρή χρηματοδότηση σε εταιρικά εργαστήρια όπως της Bell και της IBM έπιασαν δουλειά, αλλά αυτός που τα κατάφερε πρώτος ήταν ένας ιδιόρρυθμος μηχανικός στην Hughes Aircraft, ο Τεντ Μέιμαν. Περιέγραψε το λέιζερ που κατασκεύασε το 1960 ως «γελοιωδώς απλό».

Ο Μέιμαν συνδύασε μια παραπεταμένη λάμπα αναλαμπής και έναν κρύσταλλο από ρουμπίνι. Ποτέ δεν κέρδισε την αναγνώριση που πίστευε ότι άξιζε και θεωρούσε ότι ο λόγος ήταν αυτό που αποκαλούσε «εφέ ολοκλήρωσης».

Όταν κατασκευαστεί κάτι, έλεγε, είναι εύκολο να δεις πώς έγινε – προτού κατασκευαστεί όμως, όχι μόνο δεν γνωρίζεις πώς να το κάνεις, αλλά δεν ξέρεις στα σίγουρα αν μπορεί να γίνει.

Μέχρι τον θάνατό του, το 2007, αρνιόταν να παραχωρήσει το λέιζερ του στο μουσείο Σμιθσόνιαν και προτιμούσε να το φυλάει σε ένα χαρτόκουτο παπουτσιών κάτω από το κρεβάτι του.

Στο μεταξύ , ο Τσέστερ Γκουλντ, τελειόφοιτος στο πανεπιστήμιο της Κολούμπια, είχε γεμίσει τα σημειωματάριά του με ιδέες για ένα λέιζερ, χωρίς να πει κουβέnτα σε κανέναν – όμως φρόντισε να επικυρώσει σε συμβολαιογράφο τα σημειωματάριά του.

Υπέβαλε μια αίτηση ευρεσιτεχνίας επειδή πίστευε πως τη χρειαζόταν για να έχει ένα λειτουργικό μοντέλο. Μετά όμως από είκοσι χρόνια «πολέμους των λέιζερ» στα δικαστήρια, κέρδισε τα δικαιώματα από την ευρεσιτεχνία που του απέδωσε εκατομμύρια δολάρια.

Όταν ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το λέιζερ, ο κόσμος αναρωτιόταν αν η κύρια χρήση του θα ήταν για κάτι σαν ακτίνες θανάτου.

Σήμερα χρησιμοποιούνται λέιζερ σχεδόν οπουδήποτε μπορεί να σκεφτεί κανείς, από τις επικοινωνίες μέσω οπτικών ινών μέχρι τις μονάδες ψηφιακών δίσκων στους υπολογιστές και από την οφθαλμοχειρουργική μέχρι τις μετρήσεις στην αρχιτεκτονική.

Και ναι, χρησιμοποιήθηκαν για την κατάρριψη δορυφόρων στο διάστημα.

Πηγή: «Συναρπαστικές επιστημονικές ιστορίες που δεν ειπώθηκαν ποτέ», Rick Beyer, εκδόσεις Κλειδάριθμος

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Το πρώτο αυτοκίνητο της Αμερικής είχε μήκος δέκα μέτρα και ζύγιζε 17 τόνους. Κατασκευάστηκε το 1805 και ήταν αμφίβιο με αποστολή να καθαρίσει ένα ποταμό! Είχε και ρόδες και φτερωτή για να κινείται στο νερό