Ποιοι είναι οι πέντε κύριοι παράγοντες της προσωπικότητας σύμφωνα με τη σύγχρονη ψυχολογία. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες ανθρώπων: ο χολερικός, ο φλεγματικός, ο αιματώδης και ο μελαγχολικός

Καθημερινά σχηματίζουμε εντυπώσεις για την προσωπικότητα των άλλων. Βγάζουμε το συμπέρασμα ότι είναι φιλικοί, ήσυχοι, εκκεντρικοί και ούτω καθεξής. Πόσες πλευρές όμως έχει μια προσωπικότητα;

Η σύγχρονη ψυχολογία έχει καταλήξει πλέον ότι στην πραγματικότητα υπάρχουν πέντε κύριοι παράγοντες προσωπικότητας, γνωστοί ως οι «πέντε μεγάλοι»:

Εξωστρέφεια, νευρωτισμός, (συνδέεται με το άγχος  και την ανησυχία), ευσυνειδησία, προσήνεια και δεκτικότητα (συνδέεται με τη δημιουργικότητα και τη διορατικότητα).

Κάθε παράγοντας περικλείει τις πλευρές της προσωπικότητας που τείνουν να εμφανίζονται μαζί.

Για παράδειγμα, οι κοινωνικοί άνθρωποι συνήθως είναι ομιλητικοί και έχουν αυτοπεποίθηση καθώς και τα τρία αυτά γνωρίσματα είναι εκδηλώσεις του ίδιου υποκειμένου παράγοντα, στην περίπτωση αυτής της εξωστρέφειας.

Οι πέντε μεγάλοι παράγοντες αποτελούν συνεχείς διαστάσεις, όπως το βάρος ή η δύναμη.

Επομένως, δεν μπορούμε να πούμε πως είτε είμαστε νευρωτικοί είτε δεν είμαστε. Όλοι έχουμε έναν βαθμό νευρωτισμού και το ίδιο ισχύει και για τους άλλους παράγοντες.

Οι πέντε μεγάλοι παράγοντες είναι διαστάσεις της προσωπικότητας κοινές σε όλους μας. Ορισμένοι ψυχολόγοι διάλεξαν μια διαφορετική προσέγγιση, την ιδιογραφική, για να τεκμηριώσουν τη μοναδικότητα του ανθρώπου.

Ο πιο γνωστός είναι ο Τζορτζ Κέλι, πατέρας της θεωρίας των προσωπικών εννοιολογικών κατασκευών. Ο Κέλι υποστήριξε ότι καθένας μας βλέπει τον κόσμο στο πλαίσιο ενός μοναδικού συνόλου διαλεκτικών νοολογικών κατασκευών και ότι αποκαλύπτοντας αυτές τις εννοιολογικές κατασκευές μαθαίνουμε πως βλέπει κάποιος τον κόσμο.

ΠΗΓΗ: 50 ψυχολογικές θεωρίες που επηρέασαν την ανθρωπότητα, Christian Jarrett, Εκδόσεις Κλειδάριθμος

Διαβάστε στη “ΜτΧ”:Γιατί η έκφραση των συναισθημάτων είναι ίδια σε όλο τον κόσμο; Ένας Ευρωπαίος, ένας Ασιάτης και ένας Αμερικανός αηδιάζουν ή χαίρονται με τον ίδιο τρόπο, αλλά όχι για τον ίδιο λόγο. Η θεωρία του Έκμαν