Ποια είναι η πασίγνωστη περιοχή στο κέντρο της Αθήνας, που περνούσε ο Ιλισός ποταμός και είχε σπίτια με κεραμίδια στην κοίτη του; Εκεί χτίστηκαν πολυτελή ξενοδοχεία και πολυκατοικίες

Το ποτάμι προσπαθεί να αντισταθεί, αλλά το τέλος του είναι προδιαγεγραμμένο. Μαζί και τα σπίτια με τα κεραμίδια στην κοίτη του.

Είναι η εποχή που στην Αθήνα χτίζονται οι πολυκατοικίες και τα μεγάλα ξενοδοχεία.

Στα δεξιά διακρίνεται ο τσιμεντένιος σκελετός του Holiday Inn. Δίπλα του βρίσκεται ο θερινός Σινέ Ιλισός, ενώ οι πιο παρατηρητικοί, βλέπουν στο βάθος ένα μεγάλο κτίριο που είναι η πρώην ΟΥΛΕΝ, που μετά έγινε ΕΥΔΑΠ. Επίσης διακρίνεται το Μαιευτήριο “Αλεξάνδρα”.

Λογικά βρισκόμαστε στο τέλος της δεκαετίας του 50, όταν εργολάβοι και πολιτικοί ξεκινούσαν τη “δολοφονία” της πόλης.

Σύμφωνα με την τεκμηρίωση που έκαναν οι φίλοι της διαδικτυακής ομάδας της Μάρως Μπουρδάκου, “Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια πανέμορφη πόλη που την έλεγαν Αθήνα”, η φωτογραφική λήψη έγινε πριν από το παρκάκι μεταξύ Παπαδιαμαντοπούλου και Αλκμάνος. (σημερινή πλατεία Βραζιλίας)

Στο σημείο αυτό επί της Αλκμάνος υπήρχε γέφυρα. Σύμφωνα με τη Σοφία Σουμελά, πρέπει να δείχνει την περιοχή γύρω στο 1958, πριν σκεπαστεί ο Ιλισσός και διαλυθούν τα σπιτάκια που υπήρχαν στη γειτονιά.

Οι κάτοικοι της περιοχής αυτό το τμήμα του ποταμού το ονόμαζαν “Αβησσυνία”.

Περισσότερα από 6,5 δισεκατομμύρια διατέθηκαν από το περίφημο μεταπολεμικό σχέδιο Μάρσαλ για αντιπλυμμηρικά και αποχετευτικά έργα στην Αθήνα. Ετσι εξαφάνισαν τον Ιλισσό και τα σπίτια με τα κεραμίδια στην κοίτη του. Στη φωτογραφία του ΄60 διακρίνουμε ελάχιστα από αυτά στην οδό Μιχαλακοπούλου, που γλύτωσαν προσωρινά απο την μπουλτόζα

Πρόκειται λοιπόν για τη λεωφόρο Μιχαλακοπούλου.

Δίπλα στο σημείο που κτίστηκε το Χόλιντεϊ Ινν (σημερινό Κράουν Πλάζα), υπήρχε μέχρι το 1957 το γήπεδο του Ηλυσιακού, “παρά την κοίτη του Ιλισσού ποταμού”, όπως έγραφε το καταστατικό του.

Στο πρώτο σπίτι της οδού Ιλισίων, μονοκατοικία παλιά με υπέροχο κήπο, έμενε ο γλύπτης Φωκίων Ρωκ, γνωστός μεταξύ άλλων και για το μνημείο του “Άγνωστου Στρατιώτη”, το οποίο επιμελήθηκε μαζί με τον αρχιτέκτονα Εμμ. Λαζαρίδη.

Χάρτης με την πορεία του Ιλισού τότε και τώρα.

 Ο Ιλισός “εξαφανίστηκε” επί Καραμανλή για να περάσουν τα αυτοκίνητα

Ο ποταμός πήρε το όνομά του από τον ημίθεο Ιλισσό, γιο του Ποσειδώνα και της Δήμητρας, που λατρευόταν σε ιερό κοντά στο λόφο του Αρδηττού. Τα νερά του ήταν καθαρά και οι κάτοικοι απολάμβαναν το πολύτιμο πόσιμο νερό, ενώ και πότιζαν τις καλλιέργειές τους.

Σήμερα το σκηνικό έχει αντιστραφεί. Το ποτάμι εγκιβωτίστηκε και πλέον κυλάει υπόγεια.

Πρώτος το 1930 ο ακαδημαϊκός Δημήτριος Γρ. Καμπούρογλου είχε δημόσια παρέμβει και επισήμανε, πως αν οι νεοέλληνες έκαναν το ατόπημα να καλύψουν τον Ιλισσό, «ο πολιτισμός θα μας διαγράψη από τας δέλτους του»!

Ο ηλικιωμένος άνδρας διατηρούσε νεανικό πνεύμα και έγραφε ότι: «πρόκειται περί καταστροφής δευτέρας μετά την του Παρθενώνος, με την διαφοράν ότι εκείνον μεν τον κατέστρεψαν ξένοι, αυτόν δε πρόκειται να τον καταστρέψουν Έλληνες, ως τοιούτοι τουλάχιστον φέρονται εις τα Μητρώα των αρρένων».

Την δεκαετία του 50 επί Κωνσταντίνου Καραμανλή τα συμφέροντα της αυτοκίνησης έφεραν στην περιοχή λεωφόρο που φέρει το επώνυμο του Μιχαλακόπουλου, την ανισόπεδη λεωφόρο Βασ. Κωνσταντίνου και την Καλλιρρόης.

Κάτω από αυτά τα έργα “πολιτισμού”  βρίσκεται η κοίτη του αρχαίου Ιλισσού που πλέον “κοιμάται”.

Το ερώτημα είναι εάν στο μέλλον θα βρεθούν οραματιστές πολιτικοί να τον ξυπνήσουν.

Μάλλον απίθανο.

Η φωτογραφίααπο την ίδια περιοχή αλλά από ανατολικά προς δυτικά, την εποχή που διαμορφώθηκε η Μιχαλακοπούλου. Τα προσφυγικά είναι ακόμα στη θέση τους και επομένως η λήψη είναι στις αρχές του 60. Φωτογραφία από κοινοποίηση του Στέφανου Ζάννου στην ομάδα “Παλιές φωτογραφίες της Αθήνας “

 Νέα τεκμηρίωση της φωτογραφίας

Πρόσφατη τεκμηρίωση από την ομάδα “Παλιές φωτογραφίες της Αθήνας” επισημαίνει ότι η λήψη πρέπει να έγινε από την οδό Δημητρέσσα και η νεοανεγειρόμενη οικοδομή πρέπει να είναι στην Αντιμάχου και Μιχαλακοπούλου. Και αυτό γιατί το Holiday In φαίνεται να αναγέρθηκε αργότερα. Επίσης τεκμηριώνεται ότι το κτίριο της ΟΥΛΕΝ στην Ιλισίων είναι αυτό που εικονίζεται. Αριστερά στο βάθος όμως, η άσπρη πολυκατοικία δεν σχέση με το μαιευτήριο Αλεξάνδρα, που είναι πιο αριστερά, αλλά είναι η πολυκατοικία της Παπαδιαμαντοπούλου κάπου στο 29 με 33. 

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: Που βρίσκεται η «τρύπα της Μοίρας» που συνδέθηκε με προλήψεις περί μαγισσών στην Αθήνα. Η υπόγεια στοά έχει 60 μέτρα μήκος και κατασκευάστηκε την εποχή του Λυκούργου…