Πέργαμος, η αρχαιοελληνική πόλη της Μικράς Ασίας που δημιούργησε την περγαμηνή για να ανταγωνιστεί τον πάπυρο της Αιγύπτου. Τα μνημεία της κατέληξαν στο Βερολίνο

Πέργαμος, η αρχαιοελληνική πόλη της Μικράς Ασίας που δημιούργησε την περγαμηνή για να ανταγωνιστεί τον πάπυρο της Αιγύπτου. Τα μνημεία της κατέληξαν στο Βερολίνο
Aπό τα αρχαία χρόνια οι Έλληνες κατοίκησαν στα παράλια της Μικράς Ασίας. Ίδρυσαν πόλεις, που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο εμπόριο και τη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού. Ανάμεσα τους την Πέργαμο, μια από τις πλουσιότερες πόλεις του αρχαίου ελληνικού κόσμου.

Το όνομα της σήμαινε ακρόπολη, καθώς ήταν χτισμένη σε ένα λόφο 300 μέτρων. Βρισκόταν σε μια εύφορη κοιλάδα, ανάμεσα στους ποταμούς Σελινούντα και Κητείο. Η Πέργαμος ξεκίνησε να ακμάζει μετά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου έως την κυριαρχία των Ρωμαίων.

Αναπαράσταση της αρχαίας Περγάμου, Η Βιβλιοθήκης της είχε 200.000 έργα, από τα οποία μεγάλο μέρος μεταφέρθηκε στην Αλεξάνδρεια ως γαμήλιο δώρο του Μάρκου Αντώνιου στην Κλεοπάτρα

Αναπαράσταση της αρχαίας Περγάμου, Η Βιβλιοθήκη της είχε 200.000 έργα, από τα οποία μεγάλο μέρος μεταφέρθηκε στην Αλεξάνδρεια ως γαμήλιο δώρο του Μάρκου Αντώνιου στην Κλεοπάτρα.

Το Βασίλειο της Περγάμου

Μετά τη διάλυση της Μακεδονικής αυτοκρατορίας και της μάχης της Ιψού, ο Λυσίμαχος, στρατηγός του Μ. Αλεξάνδρου, έγινε Βασιλιάς της Περγάμου και τοποθέτησε στην πόλη τα λάφυρα της νίκης. Τη φρούρηση του θησαυρού την είχε αναθέσει στον Φιλέταιρο, ο οποίος όταν πέθανε ο Λυσίμαχος, πήρε τα χρήματα και ίδρυσε το ανεξάρτητο κρατίδιο της Περγάμου. Όταν βασίλευσαν οι απόγονοι του Φιλέταιρου, η γνωστή δυναστεία των Ατταλιδών, η Πέργαμος γνώρισε πλούτη και δόξα.

Η Πέργαμος βρισκόταν χτισμένη πάνω σε ένα μικρό λόφο από τον οποίο πήρε το όνομά της, που σημαίνει φρούριο ή ακρόπολη.  Φωτο: Δήμητρα Στασινοπούλου

Την περίοδο εκείνη, οικοδομήθηκαν σημαντικά μνημεία, όπως ο ναός του Διός και ο ναός της Αθηνάς Νικηφόρου. Αναπτύχθηκαν οι τέχνες, η πόλη επεκτάθηκε και ιδρύθηκε βιβλιοθήκη που ήταν η αιτία που ξεκίνησε η συστηματική παραγωγή της περγαμηνής. Όταν ξεκίνησε η κατασκευή της βιβλιοθήκης, οι κάτοικοι της Περγάμου ζήτησαν από την Αίγυπτο να τους προμηθεύσει πάπυρο.

Οι Πτολεμαίοι που κυβερνούσαν την Αίγυπτο μετά την επικράτηση του Μ. Αλεξάνδρου δεν ήθελαν η βιβλιοθήκη της Περγάμου να ξεπεράσει τη φήμη της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας. Γι αυτό αρνήθηκαν να τους πουλήσουν γραφική ύλη. Οι επιστήμονες που βρίσκονταν στην Πέργαμο βρήκαν τη λύση. Δημιούργησαν ένα νέο υλικό γραφής από δέρματα ζώων την διφθέρα, που ονομάστηκε περγαμηνή από το όνομα της πόλης.

Έπειτα από κατεργασία του δέρματος με ασβέστη, το ξήραιναν και στη συνέχεια το λείαιναν. Η περγαμηνή ήταν ανθεκτική και φθηνότερη από τον πάπυρο και γρήγορα η Πέργαμος έγινε το κέντρο εμπορίου της.

Τον 2ο αιώνα μ.Χ. στα βόρεια της πλατείας της Αθηνάς Νικηφόρου χτίστηκε το Τραϊανείο. Επρόκειτο για μια μεγαλοπρεπή κατασκευή κορινθιακού ρυθμού, η οποία έχει μερικώς αναστηλωθεί και δεσπόζει και σήμερα στο χώρο. Φωτό : Δήμητρα Στασινοπούλου

Όταν οι Ρωμαίοι ξεκίνησαν τις κατακτήσεις τους, η Πέργαμος παραδόθηκε οικειοθελώς και έγινε επαρχία της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.

Την περίοδο εκείνη, γεννήθηκε ο Γαληνός, σπουδαίος γιατρός της αρχαιότητας που σπούδασε στην Πέργαμο και την Αλεξάνδρεια και εργάστηκε στη Ρώμη.

Την εποχή του αυτοκράτορα Νέρωνα, πολλά σημαντικά μνημεία της πόλης αφαιρέθηκαν και μεταφέρθηκαν στην Ρώμη.

Ωστόσο, η απογύμνωση του αρχαιολογικού χώρου πραγματοποιήθηκε τα σύγχρονα χρόνια.

 Ναός του Δία βρίσκεται στο κέντρο της μεσαίας αίθουσας στο Μουσείο της Περγάμου. Η ζωφόρος απεικονίζει την Τιτανομαχία

Ο Βωμός του Δία από την ακρόπολη της αρχαίας Περγάμου της Μικράς Ασίας βρίσκεται στο κέντρο της μεσαίας αίθουσας στο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο. Αποτελούσε κομμάτι από ένα μεγάλο κτιριακό συγκρότημα. Η συλλογή περιλαμβάνει και άλλα κομμάτια του συγκροτήματος, όπως ένα μέρος του ναού της νικηφόρου Αθηνάς.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, Γερμανοί αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μνημεία της αρχαίας πόλης της Περγάμου. Εξαγόρασαν από τους Τούρκους έναντι 20.000 ταλάντων τον βωμό του Δία μαζί με άλλα ευρήματα, όπως αγάλματα και επιγραφές.

Ο βωμός μεταφέρθηκε σε κομμάτια από την Μικρά Ασία στο Βερολίνο και συναρμολογήθηκε ξανά. Η ζωφόρος του έχει μήκος 113 μέτρα και αναπαριστά την γιγαντομαχία.

Ολόκληρη η πρόσοψη του ναού, όπως και το πρόπυλο του ναού της θεάς Αθηνάς βρίσκονται σήμερα σε περίοπτη θέση στο “Μουσείο της Περγάμου” στο Βερολίνο. Το μουσείο φέρει το όνομα της αρχαιοελληνικής πόλης, καθώς τα έργα τέχνης που ανακαλύφτηκαν στην Πέργαμο ήταν από τα πρώτα και πιο σημαντικά εκθέματα του μουσείου.

Styloi-Olybiou-Dios-1917-e-700x505ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Οι στύλοι του Ολυμπίου Διός. Ο μεγαλύτερος ναός της αρχαιότητας. Πώς γκρεμίστηκαν οι περισσότερες από τις 104 κολώνες που ζύγιζαν 364 τόνους

Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr