Oz. Το περιοδικό των ’60s που κατηγορήθηκε για ανηθικότητα και διαφθορά των παιδιών. Η στήριξη του Λένον και της Όνο

Το περιοδικό Oz αποτέλεσε το πιο δυναμικόο περιοδικό των ’60s και των ’70s. Κάλυψε θέματα όπως η λογοκρισία, η ομοφυλοφιλία, οι αμβλώσεις και η αστυνομική βία. Σατίριζε δημόσια πρόσωπα και πρόβαλε το σεξ και τον έρωτα χωρίς ταμπού και αυτολογοκρισία. Για όλα αυτά οι εκδότες κυνηγήθηκαν ανηλεώς. Η κοινωνία δεν ήταν έτοιμη για μια προσέγγιση πέρα από τα συντηρητικά όρια της εκκλησίας, του νόμου και της πολιτικής ζωής.

Εκδόθηκε από φοιτητές το 1963 στο Σίδνεϋ και το 1967 στο Λονδίνο. Η αυστραλιανή έκδοση κυκλοφόρησε έως το 1969 και η βρετανική μέχρι το 1973.

Οι εκδότες του περιοδικού στην Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο διώχθηκαν ποινικά για ανηθικότητα. Για πρώτη φορά, κατηγορήθηκαν το 1963. Δικηγόρος τους προέτρεψε να ομολογήσουν την ενοχή τους, για να ξεμπλέξουν.

Δικάστηκαν άλλες δύο φορές, στην Αυστραλία το 1964 και στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1971. Οι συντάκτες κρίθηκαν ένοχοι και καταδικάστηκαν σε φυλάκιση, αλλά αθωώθηκαν έπειτα από έφεση.

Οι δύο πρώτες δίκες

Βασικός συντάκτης, και στις δύο χώρες, ήταν ο Ρίτσαρντ Νέβιλ. Συνεκδότες του Oz στο Σίδνεϋ ήταν οι Ρίτσαρντ Γουάλς και Μάρτιν Σαρπ. Συνεπιμελητές στο Λονδίνο ήταν οι Τζιμ Άντερσον, αργότερα ο Φέλιξ Ντένις και έπειτα ο Ρότζερ Χάτσινσον. Όλοι τους αποφασισμένοι να σπάσουν αυγά και όχι να βγάλουν ένα ακόμη περιοδικό με την τετριμμένη θεματολογία και την πολιτικά ορθή προσέγγιση.

Το Oz έδειξε τον ριζοσπαστικό του χαρακτήρα ήδη από το πρώτο τεύχος, που κυκλοφόρησε την 1η Απριλίου 1963. Μεταξύ των θεμάτων του ήταν μια ιστορία για την άμβλωση, που ήταν παράνομη. Γράφτηκε με βάση την εμπειρία του Νέβιλ, ο οποίος είχε κανονίσει την επέμβαση για μια φίλη. Το περιοδικό προκάλεσε αίσθηση και πούλησε 6.000 αντίτυπα.

Λίγο μετά την κυκλοφορία του τρίτου τεύχους, οι συντάκτες Νέβιλ, Γουάλς και Γκρόουζ  δέχτηκαν την πρώτη κατηγορία για ανηθικότητα. Ο βαθιά θρησκευόμενος πατέρας του Γουάλς έπαθε καρδιακή ανακοπή για αυτό που συνέβη. Ο οικογενειακός τους δικηγόρος τους συμβούλεψε ότι, εφόσον ήταν η πρώτη φορά που διώκονταν ποινικά, να παραδεχτούν την ενοχή τους.

Έτσι κι έγινε. Τους επιβλήθηκε πρόστιμο 20 αυστραλιανών λιρών έκαστος ενώ η δίκη καταγράφηκε στο ποινικό μητρώο τους.

Καθώς πλησίαζε η εξεταστική των τριών φοιτητών, ανέβαλαν την έκδοση του πέμπτου τεύχους για τα Χριστούγεννα. Τα θέματα που είχαν γράψει αφορούσαν ένα σατιρικό κείμενο με καυστικό ύφος σχετικά με την αστυνομική κακοποίηση των ομοφυλόφιλων. Η αστυνομία κατάσχεσε 140 αντίτυπα από ένα περίπτερο στο Κινγκ Κρος και τα πήγε σε έναν δικαστή , ο οποίος διέταξε να τα κάψουν.

Τον Απρίλιο του 1964, ο Νέβιλ, ο Γουόλς και ο Σαρπ κατηγορήθηκαν ξανά για ανηθικότητα. Αυτή τη φορά τα πράγματα ήταν χειρότερα, καθώς είχαν παραδεχτεί την ενοχή τους σε προηγούμενη δίκη.

Καταδικάστηκαν σε τρεις έως έξι μήνες φυλάκιση με καταναγκαστικά έργα. Άσκησαν έφεση και τελικά η καταδίκη τους ανετράπη.

Το Schoolkids Oz και η δίκη στο Ηνωμένο Βασίλειο

To 1970, το Oz κατακρίθηκε ότι είχε χάσει την επαφή του με τη νεολαία. Οι συντάκτες ανακοίνωσαν μέσω του περιοδικού ότι θα είχαν την ευκαιρία να επιμεληθούν το περιοδικό μαθητές. 20 άτομα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έγιναν οι δημιουργοί του 28ου τεύχους, που έμεινε γνωστό ως «Schoolkids Oz». Πολλοί θεώρησαν λανθασμένα ότι απευθυνόταν σε μαθητές και όχι ότι το επιμελήθηκαν οι ίδιοι.

H 28η έκδοση του Oz είχε συγκεντρώσει θέματα από ομοφυλόφιλους και μέλη του Γυναικείου Απελευθερωτικού Κινήματος. Mια 15χρονη μαθήτρια είχε δημιουργήσει ένα σκίτσο του κόμικ «Rupert Bear», για το οποίο δανείστηκε στοιχεία από τα ακατάλληλα κόμικ του Ρόμπερτ Κραμπ. Είχε τοποθετήσει το κεφάλι του αρκούδου στο σώμα άνδρα και το απεικόνισε να συνευρίσκεται ερωτικά με γυναίκα.

Στο μεταξύ, το τμήμα Παιδοφίλων της Διοίκησης Διερεύνησης Παιδικής Κακοποίησης της Μητροπολιτικής Αστυνομικής Υπηρεσίας είχε στοχεύσει από καιρό το Oz. Το τεύχος των μαθητών οδήγησε τους εκδότες του περιοδικού για μια ακόμη φορά στα δικαστήρια.

Στο δικαστήριο αναφέρθηκε «ότι οι Νέβιλ, Ντένις και Άντερσον συνωμότησαν με ορισμένα άλλα νεαρά άτομα για να παράγουν ένα περιοδικό που περιέχει άσεμνα, χυδαία, πρόστυχα και σεξουαλικά διεστραμμένα άρθρα, σχέδια και σκίτσα με σκοπό τη διαφθορά των ηθών των παιδιών και των νέων και να διεγείρουν και να εμφυτεύουν στο μυαλό τους λάγνες και διεστραμμένες ιδέες».

Για την ποινική τους δίωξη, διοργανώθηκε διαμαρτυρία, στην οποία συμμετείχαν ο Τζον Λένον και η Γιόκο Όνο. Μάλιστα, για να δείξουν την υποστήριξή τους προς τους δημιουργούς του περιοδικού, ηχογράφησαν το «God Save Oz», το οποίο μετονομάστηκε αργότερα σε «God Save Us» και το «Do the Oz».

Στο τέλος της δίκης, οι Νέβιλ, Ντένις και Άντερσον κρίθηκαν αθώοι για την κατηγορία της συνωμοσίας, αλλά καταδικάστηκαν για δύο μικρότερα αδικήματα και τους επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης. Άσκησαν έφεση και τελικά αφέθηκαν ελεύθεροι. Ο δικαστής Άργκλαϊλ τους ανακοίνωσε την αθώωσή τους υπό τον όρο να σταματήσουν την κυκλοφορία του Oz.

Τελικά, συνέχισαν να εκδίδουν τεύχη για τα επόμενα δύο χρόνια, όποτε και σταμάτησε η κυκλοφορία του περιοδικού.

Πηγή αρχικής εικόνας: Wikipedia