Όταν ο Τσίπρας προσπάθησε να διαδηλώσει εναντίον της G8 στη Γένοβα. Η δολοφονία του Κάρλο Τζουλιάνι

Απόγευμα Παρασκευής 20 Ιουλίου 2001. Στην πλατεία Γκαετάνο Αλιμόντα της Γένοβας, ο 23χρονος φοιτητής, Κάρλο Τζουλιάνι δέχθηκε δύο σφαίρες στο κεφάλι, από έναν σχεδόν συνομήλικό του καραμπινιέρο που επέβαινε σε τζιπ.

Λίγα δευτερόλεπτα αφότου έπεσε αιμόφυρτος, το αστυνομικό όχημα πέρασε δύο φορές από πάνω του, με προφανή σκοπό να παρουσιαστεί η δολοφονία του ως δυστύχημα.

Η εικόνα του νεκρού Τζουλιάνι, το πτώμα του οποίου καλύφθηκε αργότερα με ένα λευκό σεντόνι, σόκαρε την κοινή γνώμη και ενέτεινε την οργή των διαδηλωτών εναντίον της G8.

Δεκάδες φωτορεπόρτερ απαθανάτισαν τον δολοφονημένο φοιτητή και οι φωτογραφίες τους έκαναν το γύρο του κόσμου.

Ο φωτορεπόρτερ που “έφαγε ξύλο” και ο πυροσβεστήρας

Ανάμεσα στους αυτόπτες μάρτυρες του φόνου του Κάρλο Τζουλιάνι περιλαμβάνονταν οι φωτογράφοι Γιάννης Κόντος και Ελίτζιο Παόνι, του πρακτορείου Contrasto.

Ο Παόνι πλησίασε αρκετά κοντά τον νεκρό διαδηλωτή, γεγονός που εξόργισε τους καραμπινιέρους, οι οποίοι του “άνοιξαν” το κεφάλι και του κατάσχεσαν το φιλμ.

Λίγο πριν δολοφονηθεί, ο Τζουλιάνι, κάτοικος Γένοβας με καταγωγή από τη Ρώμη, εθεάθη να φοράει full face κουκούλα και να κρατάει έναν πυροσβεστήρα.

Βρισκόταν ακριβώς απέναντι από το όχημα των καραμπινιέρων και στις παρακάτω καρέ καρέ φωτογραφίες διακρίνεται το όπλο, από το οποίο εκπυρσοκροτήθηκε η θανάσιμη βολή.

Οι G8 και η αιματηρή καταστολή

Η εν ψυχρώ δολοφονία του Κάρλο Τζουλιάνι ήταν το αποκορύφωμα της σκληρής καταστολής που εφάρμοσε η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι, με αφορμή την προγραμματισμένη διαδήλωση εναντίον της παγκοσμιοποίησης και της Συνόδου της G8 στη Γένοβα, η οποία ορίστηκε το διήμερο 20-22 Ιουλίου.

Επρόκειτο για την 27η σύναξη των ηγετών των πλουσιότερων κρατών του πλανήτη: των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ρωσίας, του Καναδά και της Ιαπωνίας.

Όπως ανέφεραν αυτόπτες μάρτυρες και δημοσιογράφοι που κάλυψαν τα συμβάντα, η ιταλική αστυνομία εφάρμοσε αναίτια βία, με σκοπό να διαλύσει τις κινητοποιήσεις που θεωρούνταν “απειλή” για την ομαλή διεξαγωγή της Συνόδου.

Αρκετοί υποστήριξαν ότι ακολουθήθηκε σκόπιμα η στρατηγική της έντασης. Ακόμη περισσότεροι έκαναν λόγο για βία με φασιστικά χαρακτηριστικά, συνυπολογίζοντας ότι ο Μπερλουσκόνι κυβερνούσε από τον Ιούνιο του ίδιου έτους ως επικεφαλής ενός κεντροδεξιού συνασπισμού κομμάτων, ο οποίος περιλάμβανε και την ακροδεξιά Λέγκα του Βορρά.

Κατ’ εντολή του “Καβαλιέρε” ορίστηκαν “νεκρές ζώνες”, έγιναν αποκλεισμοί συνοικιών και η Γένοβα μετατράπηκε σε αστυνομικό κράτος. Το Palazzo Ducale, όπου έγινε η συνάντηση των “Οκτώ”, αποκλείστηκε σε μία περίμετρο πολλών χιλιομέτρων, η οποία ονομάστηκε “Κόκκινη Ζώνη“.

Ακόμη κι όταν διαδόθηκε η είδηση της δολοφονίας του Τζουλιάνι, οι αστυνομικοί συνέχισαν απτόητοι να επιτίθενται σε διαδηλωτές. Δεν έλειψαν ακόμη οι καταγγελίες για νυχτερινές επιδρομές σε κοιτώνες όπου κοιμόντουσαν ξένοι διαδηλωτές. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονταν και αναρχικοί.

Οι Έλληνες που ξυλοκοπήθηκαν στην Ανκόνα και εκδιώχθηκαν

Η κατασταλτική λογική της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι είχε γίνει φανερή από το διήμερο 18-19 Ιουλίου, κατά το οποίο έγιναν προσπάθειες να παρεμποδιστεί η είσοδος ξένων διαδηλωτών στην πόλη της Γένοβας.

Περίπου 150 Έλληνες διαδηλωτές, μεταξύ αυτών και μέλη της Νεολαίας του Συνασπισμού με επικεφαλής τον 27χρονο πρόεδρό τους, Αλέξη Τσίπρα, έφτασαν στο λιμάνι της Ανκόνα, από όπου μετά θα πήγαιναν στη Γένοβα.

Οι αστυνομικοί, που είχαν πληροφορία ότι επρόκειτο για “αναρχικούς ταραχοποιούς“, δεν τους επέτρεψαν την είσοδο στην Ιταλία. Τους ξυλοκόπησαν στη ράμπα του πλοίου και τους υποχρέωσαν να πάρουν το δρόμο της επιστροφής για το λιμάνι της Ηγουμενίτσας.

“Δεχθήκαμε επίθεση με γκλοπ από τους αστυνομικούς, οι οποίοι μας χτυπούσαν ακόμα και μέσα στο γκαράζ του πλοίου και μας έσερναν με τη βία στο δάπεδο. Αντισταθήκαμε όσο μπορούσαμε. Κάποιοι χρειάστηκε να κάνουν ράμματα στο ιατρείο του πλοίου“, δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας.

Λίγες ημέρες μετά τα επεισόδια στη Γένοβα, έγινε γνωστό ότι η ΕΥΠ είχε παραδώσει στις ιταλικές αρχές λίστα με ονόματα Ελλήνων που επρόκειτο να πάνε στη Γένοβα για να διαδηλώσουν.

Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, η διαρροή των ονομάτων έγινε τηλεφωνικά σε διάφορες φάσεις και τις τελευταίες ημέρες πριν τη Σύνοδο της G8, βρίσκονταν στην Ιταλία κλιμάκια στελεχών της ΕΥΠ και της ΕΛ.ΑΣ.. Η κυβέρνηση Σημίτη επισήμως διέψευσε ότι δόθηκε κατάλογος με ονόματα.

“Αυτή η G8 καλύπτεται με αίμα“. Η κατακραυγή

Στους τοίχους των κτηρίων της Γένοβας κι άλλων πόλεων κυριαρχούσαν τα συνθήματα A.C.A.B. (“Όλοι οι μπάτσοι είναι μπάσταρδοι“), “Assassini!” (“Δολοφόνοι!“) και “Carlo Vive!” (“Ο Κάρλο ζει!“).

Ένας διαδηλωτής έσβησε την ονομασία της πλατείας “Γκαετάνο Αλιμόντα” όπου φονεύτηκε ο 23χρονος φοιτητής και τη μετονόμασε σε “Κάρλο Τζουλιάνι“.

Αυτοκίνητα έγιναν παρανάλωμα του πυρός και δεκάδες καταστήματα υπέστησαν ζημιές. Οι αστυνομικοί “απαντούσαν” στις πέτρες των διαδηλωτών με δακρυγόνα και αύρες και οι σφοδρές οδομαχίες οδήγησαν σε εκατοντάδες τραυματισμούς.

Μερικές ημέρες αργότερα, χιλιάδες Ιταλοί διαδήλωσαν ειρηνικά στη Ρώμη, τη Γένοβα, το Μιλάνο και άλλες ιταλικές πόλεις, για να εκφράσουν τη συμπαράστασή τους στην οικογένεια του Τζουλιάνι και να καταδικάσουν την αστυνομική βία

Πολλοί φίλοι του Κάρλο Τζουλιάνι αλλά και άγνωστοι έσπευσαν στο σημείο όπου έπεσε νεκρός, προκειμένου να αφήσουν λουλούδια.

Δύο ημέρες μετά τη δολοφονία, πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε έξω από την ιταλική πρεσβεία στις Βρυξέλλες, για να διαμαρτυρηθεί. Με λευκή μπογιά σχημάτισαν τη σορό του Τζουλιάνι στην άσφαλτο και τοποθέτησαν λουλούδια, ενώ από πάνω τοποθέτησαν ένα πανό που έγραφε: “Αυτή η G8 καλύπτεται με αίμα“.

Η απαλλαγή του δολοφόνου

Ο καραμπινιέρος που δολοφόνησε τον 23χρονο φοιτητή ήταν ο 21χρονος, Μάριο Πλακανίκα. Εξαρχής η εκδοχή της ιταλικής αστυνομίας και της υπερασπιστικής γραμμής του νεαρού καραμπινιέρου, ήταν ότι ο Τζουλιάνι κατευθυνόταν απειλητικά προς το αστυνομικό όχημα με τον πυροσβεστήρα και έτσι ο Πλακανίκα ενήργησε βρισκόμενος σε νόμιμη αυτοάμυνα.

Σύμφωνα με φωτογράφο του πρακτορείου Reuters, ο οποίος βρέθηκε μπροστά σε όσα συνέβησαν, ο Τζουλιάνι και αρκετοί άλλοι νεαροί άνδρες διαδηλωτές είχαν περικυκλώσει το αστυνομικό τζιπ. Ιταλικά ΜΜΕ έγραψαν ότι ο 23χρονος είχε απασχολήσει στο παρελθόν τις αρχές.

Τον Μάιο του 2003, η υπόθεση απορρίφθηκε και δεν οδηγήθηκε στο δικαστήριο, γιατί έγινε δεκτό το σκεπτικό της αυτοάμυνας. Θεωρήθηκε επίσης ότι η σφαίρα του δεν στόχευε απευθείας τον Τζουλιάνι, αλλά εξοστρακίστηκε σε μια πέτρα που βρισκόταν στον αέρα.

Εκτός από τον Πλακανίκα, απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες και ο οδηγός του τζιπ, το οποίο πέρασε πάνω από τη σορό του 23χρονου διαδηλωτή. Μετά από μερικά χρόνια, ο Πλακανίκα εγκατέλειψε το σώμα των καραμπινιέρων και άλλαξε δουλειά, παραμένοντας όμως δημόσιος υπάλληλος.

Οκτώ χρόνια μετά τη δολοφονία του Τζουλιάνι, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) έκρινε ότι το ιταλικό κράτος δεν έκανε υπερβολική χρήση βίας και δεν παραβίασε το άρθρο 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) για το δικαίωμα στη ζωή.

Η οικογένεια του νεαρού διαδηλωτή εξέφρασε την αντίθεσή της με τις αποφάσεις των ιταλικών αρχών και του ΕΔΑΔ και έκανε λόγο για “απόκρυψη της αλήθειας“. Ιατροδικαστές που εξέτασαν τη σορό του, αποφάνθηκαν πως η καρδιά του χτυπούσε και μετά τον πυροβολισμό στο κεφάλι.

“Ο πόνος της οικογένειας είναι πάντα ο ίδιος”

Όταν συμπληρώθηκαν έξι μήνες και ένας χρόνος από τη δολοφονία του Κάρλο Τζουλιάνι, πραγματοποιήθηκαν ογκώδεις διαδηλώσεις στη Γένοβα. Ανάλογες εκδηλώσεις μνήμης πραγματοποιούνται κάθε 20ή Ιουλίου και σε άλλες πόλεις της Ευρώπης.

Τον Ιούλιο του 2002, ο πατέρας του 23χρονου φοιτητή και ένας από τους πιο γνωστούς συνδικαλιστές της Γένοβας, Τζουλιάνο Τζουλιάνι παραχώρησε συνέντευξη στην εφημερίδα “Τα Νέα“. Μεταξύ άλλων δήλωσε:

“Η αδιαφορία είναι “το πραγματικό τέρας της ιστορίας”, όπως γράφει ο Γκράμσι, δηλαδή το να μη συμμετέχεις. Ο Κάρλο δεν αδιαφορούσε για τα δράματα του κόσμου ή για την ανυπόφορη αδικία.

Από μαθητής οργάνωνε διαδηλώσεις στο σχολείο του. Στις 3 το μεσημέρι της 20ής Ιουλίου μιλήσαμε από το τηλέφωνο και μου είπε να μην ανησυχώ.

Η δολοφονία του Κάρλο έγινε σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. Ήταν μία πραγματική παγίδα. Μέχρι το πρωί της 20ής Ιουλίου, το λεγόμενο “μαύρο μπλοκ” είχε μπει στη διαδήλωση.

Ήταν άτομα από παντού: νεοναζί, φασίστες και άνθρωποι της αστυνομίας που μπήκαν, για να προκαλέσουν επεισόδια. Αφέθηκαν ελεύθεροι να καταστρέψουν την πόλη και έτσι να δικαιολογήσουν την πιο βίαιη και αδικαιολόγητη καταστολή στην ιστορία της Ιταλίας.

Ο πόνος της απώλειας είναι πάντα ο ίδιος. Κάθε ώρα της ημέρας. Η μόνη παρηγοριά είναι η αλληλεγγύη των φίλων και των πολλών ανθρώπων που γνώρισα χάρη στον Κάρλο. Αυτό ήταν ένα από τα πολλά του δώρα“.

Δικαιοσύνη δεν αποδόθηκε ποτέ, αλλά η βία που στιγμάτισε τη Σύνοδο της G8 στη Γένοβα δεν έπαψε να αποτελεί μια μελανή σελίδα στην νεότερη ιστορία της Ιταλίας.

Μέχρι σήμερα ο Κάρλο Τζουλιάνι αποτελεί σύμβολο του κινήματος κατά της παγκοσμιοποίησης και γίνεται σύνθημα στα χείλη εκατομμυρίων νέων που εξεγείρονται εναντίον του νεοφιλελευθερισμού, του καπιταλισμού, του ιμπεριαλισμού, της φτώχειας και της αστυνομικής βίας.

Πηγές εικόνων κεντρικής φωτογραφίας: EPA PHOTO DPA/MARCEL METTELSIEFEN και EPA/LUCA ZENNARO (μέσω ΑΠΕ-ΜΠΕ)