Το ναυάγιο του Όρια με 4000 Ιταλούς αιχμαλώτους κοντά στο Σούνιο. Τους μετέφεραν οι Γερμανοί, αλλά απέκρυψαν την τραγωδία. Τα ευρήματα στο βυθό και την παραλία (βίντεο)

Είχε προηγηθεί στις 8 Σεπτεμβρίου του 1943 η συνθηκολόγηση της Ιταλίας και οι Γερμανοί, που κατέλαβαν τα Δωδεκάνησα, επέταξαν πολλά πλοία και τα χρησιμοποίησαν για μεταφορά αιχμαλώτων. Το πλοίο δεν ήταν αξιόπλοο και δεν πληρούσε τους κανόνες ασφαλείας για να μεταφέρει ούτε εμπορεύματα, ούτε φυσικάκαι ανθρώπους. Το «Όρια» απέπλευσε με πολύ κακό καιρό. Οι άνεμοι ήταν θυελλώδεις σχεδόν σε όλη τη διάρκεια του ταξιδιού.

Ο Πάτροκλος ή Γαϊδουρονήσι βρίσκεται έξω από το Σούνιο, μεταξύ των οικισμών Θυμάρι και Λεγραινά. Ονομάστηκε Πάτροκλος, από τον ναύαρχο του στόλου του Αιγυπτίου βασιλιά Πτολεμαίου που έστειλε το στόλο του για να βοηθήσει τους Αθηναίους ενάντια στις επιδρομές του Αντιγόνου. Στο νησί ο Πάτροκλος είχε φτιάξει το στρατόπεδό του.

Κατά τη διάρκεια του πλου το «Όρια» δέχτηκε επίθεση από βρετανικά πλοία, αλλά κατάφερε να ξεφύγει. Όταν έφτασε στα ανοιχτά του Σουνίου, προσέκρουσε κοντά στη νησίδα Πάτροκλος. Αμέσως πήρε κλίση και βυθίστηκε, παρασύροντας στο θάνατο πάνω από 4.000 Ιταλούς, αλλά και αρκετούς Γερμανούς που ταξίδευαν με το πλοίο σαν φρουροί των αιχμαλώτων. 

Πάνω στην στρατιωτική καραβάνα γράφει: MAΜMINA TORNERO PERCHE TI VOGLIO BENE δηλ. “Μανούλα θα γυρίσω γιατί σ’ αγαπώ”. Ήταν μόλις 22 ετών. Ένα από τα ευρήματα στο ναυάγιο με τους Ιταλούς αιχμαλώτους.

Το σημείο του ναυαγίου χαρακτηρίστηκε «υγρός τάφος»

Από το ναυάγιο του διασώθηκαν μόνο τα μέλη του πληρώματος, ο καπετάνιος, ο Έλληνας μηχανικός , 45 Γερμανοί και 49 Ιταλοί στρατιώτες, οι οποίοι βγήκαν εξαντλημένοι ή τραυματισμένοι στην ακτή. Για πολλές μέρες οι ακτές της περιοχής ήταν γεμάτες με τα άψυχα κορμιά Ιταλών του «Όρια».

Κάποιοι από τους κατοίκους της περιοχής, που έσπευσαν να βοηθήσουν όσους είχαν καταφέρει να επιζήσουν, ανέφεραν στη «Μηχανή του Χρόνου» ότι ήρθαν αντιμέτωποι με έναν αμετανόητο Γερμανό, ο οποίος αντί να δεχτεί τη βοήθειά τους, ύψωσε το όπλο του για να τους απειλήσει.

Παρά τον μεγάλο αριθμό των θυμάτων, το ναυάγιο δεν έγινε γνωστό καθώς οι Γερμανοί επέβαλαν λογοκρισία και το συμβάν δεν καταγράφηκε ούτε από το ελληνικό λιμεναρχείο, ούτε από άλλη αρχή. Η ιστορία όμως το κατέγραψε.

Το ναυάγιο του «Όρια» που δεν είναι τόσο «διάσημο», είχε σχεδόν τετραπλάσια θύματα από αυτό του πασίγνωστου Τιτανικού, γι΄αυτό πολλοί το χαρακτήρισαν «άγνωστο Τιτανικό». Μετά τον πόλεμο, το πλοίο ανασύρθηκε από το βυθό και διαλύθηκε για να πουληθούν τα υλικά του για άλλες χρήσεις.

Στο βυθό του Σουνίου υπάρχουν ακόμα ελάχιστα απομεινάρια της τραγωδίας.

Δείτε στο βίντεο της «Μηχανής του Χρόνου» της συγκλονιστικές μαρτυρίες των κατοίκων της περιοχής, όπου ξεβράστηκαν χιλιάδες πτώματα.

Η μαρτυρία του Ιταλού

Ο Julius Antoniacci υπηρετούσε στη Ρόδο στο 148ο Σύνταγμα ως ραδιοτηλεγραφητής. Συνελήφθη από τους Γερμανούς και είχε την “τύχη” να μην μπει στο “Όρια” αλλά να μεταφερθεί στην Αθήνα με αεροπλάνο. Μαζί με άλλους ιταλούς αιχμαλώτους στάλθηκε στον τόπο του ναυαγίου για να θάψουν τα θύματα. Η μαρτυρία του είναι αποκαλυπτική:

“Μας φόρτωσαν μαζί με άλλους συντρόφους σ’ ένα φορτηγό αυτοκίνητο και μας είπαν ότι θα πηγαίναμε σε κάποια παραλία και από εκεί θα φεύγαμε για τη Γερμανία. Μόλις πλησιάσαμε κοντά στην ακροθαλασσιά συνειδητοποίησα ότι ο κόλπος ήταν γεμάτος πτώματα, ξεβρασμένα στην παραλία ή έπλεαν στο έλεος των κυμάτων. Ο αριθμός των θυμάτων ήταν τόσο μεγάλος που λιποθύμησα μόλις αντίκρισα τα πτώματα επειδή ήμουν μικρός.

Αφού συνήλθα, οι δύο Γερμανοί φρουροί που μας συνόδευαν μας διέταξαν να θάψουμε όλα τα πτώματα σ’ ένα μαζικό τάφο. Μας έδωσαν μια σωσίβια λέμβο, γάντια, φτυάρια και μασούσαμε καπνό για να καλυφθεί η μυρωδιά και δυσωδία των πτωμάτων. Ο τάφος ήταν αδύνατο να σκαφτεί βαθιά ,γιατί στο μισό μέτρο βρήκαμε ένα στρώμα από σκληρό βράχο. Έτσι ο τάφος έγινε επιφανειακά, όσο μπορούσαμε να σκάψουμε για να θάψουμε τα πτώματα που είχαν γίνει τροφή στα αρπακτικά πουλιά και στα αγρίμια της νύχτας. Τα πτώματα των στρατιωτών μετά από μέρες που βρισκόταν στο νερό, βρωμούσαν , ήταν τρομερό. Η εργασία αυτή διήρκησε περίπου δύο μήνες . Μέναμε με τέσσερις άλλους συντρόφους και μαζί με δύο φύλακες Γερμανούς σ’ ένα κτίριο κοντά στην ακτή. Η θάλασσα ξέβραζε συνεχώς πτώματα και έπρεπε να τα θάψουμε. Όταν τελειώσαμε με τον τάφο, φύτεψα αγριολούλουδα και με πέτρες έγραψα την λέξη «DUX= ηγέτες» για να θυμίζω ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν ήταν ποτέ «ΦΑΣΙΣΤΕΣ”. 

Τα ονόματα των θυμάτων του Όρια που καταμετρήθηκαν μεταπολεμικά είναι 4.116 . Όλη η  λίστα με τα ονόματα. 

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: «Λακωνία», το όνομα που φοβούνται όλοι οι καπετάνιοι. Η τραγική ιστορία με τα τρία πολύνεκρα ναυάγια πλοίων που όλα είχαν το ίδιο όνομα. Τα σενάρια για σαμποτάζ και ο μυστηριώδης θησαυρός που πήγε στο βυθό της θάλασσας