Γιατί μειώθηκαν οι τροπικοί κυκλώνες. Μόνη εξαίρεση η περιοχή του Βορείου Ατλαντικού

Οι τροπικοί κυκλώνες στη Γη εμφάνισαν μικρότερη συχνότητα τον 20ό αιώνα παγκοσμίως, σε σχέση με τον 19ο αιώνα, όπως συμπέρανε για πρώτη φορά μία νέα διεθνής επιστημονική έρευνα. Η μοναδική εξαίρεση φαίνεται να είναι η περιοχή του Βορείου Ατλαντικού, όπου οι τροπικοί κυκλώνες έχουν αυξηθεί διαχρονικά. Η νέα μελέτη, πάντως, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η κλιματική αλλαγή τελικά έχει ως συνέπεια τη μείωση του αριθμού των τροπικών κυκλώνων στον πλανήτη.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον μετεωρολόγο δρα Σαβίν Τσαντ του Πανεπιστημίου Federation της Αυστραλίας, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό για θέματα Κλιματικής Αλλαγής «Nature Climate Change», χρησιμοποίησαν ιστορικά αρχεία, δορυφορικά στοιχεία και δεδομένα μοντελοποίησης, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο παγκόσμιος ετήσιος αριθμός των τροπικών κυκλώνων μειώθηκε κατά περίπου 13% μεταξύ 1900-2000, σε σχέση με την περίοδο 1850-1900.

Στις περισσότερες περιοχές του πλανήτη η μείωση επιταχύνθηκε μετά το 1950, κυρίως λόγω της εξασθένησης της τροπικής ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας. Με το πέρασμα του χρόνου και καθώς αυξάνει η θερμοκρασία του πλανήτη, το παγκόσμιο τροποσφαιρικό περιβάλλον έχει γίνει πιο εχθρικό για τον σχηματισμό τροπικών κυκλώνων.

Η εξαίρεση του Βορείου Ατλαντικού, όπου κατά τις τελευταίες δεκαετίες (μετά το 1960) εμφανίζεται αύξηση των τροπικών κυκλώνων, δεν έχει ακόμη εξηγηθεί ικανοποιητικά. Πάντως και σε αυτήν την περιοχή ο ετήσιος αριθμός των κυκλώνων παραμένει χαμηλότερος σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο με ποιον τρόπο οι τροπικοί κυκλώνες ή τυφώνες -που είναι από τα πιο καταστρεπτικά φυσικά φαινόμενα- μεταβάλλονται υπό την επίδραση των ανθρωπογενών εκπομπών «αερίων του θερμοκηπίου». Από τη μία πλευρά, η άνοδος της θερμοκρασίας των ωκεανών αναμένεται να αυξήσει τους κυκλώνες, αλλά, από την άλλη, οι αλλαγές στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία θεωρείται ότι έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα.

Οι τροπικοί κυκλώνες γεννιούνται από μικρότερες «εστίες» σε διάστημα που διαρκεί από μερικές ώρες έως μερικές εβδομάδες, σε χαμηλά γεωγραφικά πλάτη πάνω από θερμά ύδατα τροπικών ωκεανών και σε απόσταση τουλάχιστον 1.000 χιλιομέτρων από τον Ισημερινό. Μετά τη δημιουργία τους, αυτοί οι κυκλώνες συνήθως κινούνται προς τα δυτικά και προς τους πόλους, πριν φτάσουν σε μεσαία γεωγραφικά πλάτη, όπου η ψυχρότερη επιφάνεια των θαλασσών τους εξασθενεί.

Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις θερμοδυναμικές συνθήκες που γεννούν τους τροπικούς κυκλώνες, αλλάζοντας τη συχνότητα, την ένταση, τη γεωγραφική κατανομή και την εποχικότητά τους. Παρά τη μικρότερη συχνότητά τους, έχει -πάντως- αυξηθεί η ένταση των τροπικών κυκλώνων σε σχέση με το παρελθόν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την καταστρεπτικότητά τους.