Οι πρώτοι πολιτικοί εξόριστοι που ζήτησαν άσυλο από Έλληνες. Ποιες ήταν οι σχέσεις των Χετταίων με τους Μυκηναίους και τους «Ahhiyawa» δηλ. τους Αχαιούς

του ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Το 2017 μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν, κάποιοι Τούρκοι αξιωματικοί κατέφυγαν στην Ελλάδα για να γλυτώσουν τη ζωή τους. Η αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης ήταν να κατηγορήσει την ελληνική ότι έδινε άσυλο σε πραξικοπηματίες, που έτσι απέφευγαν τη «δίκαιη» τιμωρία τους για τις ενέργειές τους εναντίον του Ερντογάν.

Τον 13^ο αιώνα π. Χ., δηλαδή πριν από περίπου 3.200 χρόνια, η ιστορία κατέγραψε την ίδια κατηγορία εναντίον των Ελλήνων εκείνης της εποχής από την ηγεσία ενός λαού που κατοικούσε τότε στη Μ. Ασία! Βέβαια αυτός ο λαός δεν ήταν οι Τούρκοι, αλλά οι Χετταίοι, οι οποίοι είχαν δημιουργήσει την πρώτη αυτοκρατορία στην περιοχή.

Γείτονες τους ήταν οι Μυκηναίοι – ή Αχαιοί σύμφωνα με τον Όμηρο – που κατοικούσαν στην ηπειρωτική Ελλάδα, τα νησιά του Αιγαίου και την Κύπρο. Η ελληνικότητα των Μυκηναίων αποδείχθηκε με την αποκρυπτογράφηση της γραφής τους, της Γραμμικής Β΄, τη δεκαετία του 1950 από τους Ventris και Chadwick. Έτσι καταδείχθηκε ότι η μυκηναϊκή γλώσσα ήταν ελληνική.

Στην πρωτεύουσα των Χετταίων, Χαττούσα, κοντά στη σημερινή Άγκυρα, στη διάρκεια γερμανικών αρχαιολογικών ανασκαφών στις αρχές του 20^ου αιώνα βρέθηκε το κρατικό αρχείο της αυτοκρατορίας με τη μορφή μεγάλου αριθμού πήλινων πινακίδων με κείμενα γραμμένα με τη σφηνοειδή γραφή. Τα έγγραφα αυτά ρίχνουν φως στις σχέσεις των Χετταίων με τους Μυκηναίους, τους «Ahhiyawa», («Αχαιοί»), όπως καταγράφονται.

Σε κάποιες περιπτώσεις φαίνεται ότι υπήρχαν εντάσεις και πολεμικές συγκρούσεις μεταξύ Χετταίων και Μυκηναίων. Σ’ ένα μάλιστα από τα έγγραφα αναφέρεται ότι «στα νησιά των Ahhiyawa» είχαν βρει καταφύγιο άτομα που διώκονταν από τον βασιλιά των Χετταίων και έτσι οι «Ahhiyawa» τους βοηθούσαν να αποφύγουν τη «δίκαιη τιμωρία τους». Τα εν λόγω νησιά συνδέονται στα έγγραφα των Χετταίων με τη νοτιοανατολική Μικρά Ασία, και είναι σίγουρο ότι πρόκειται για τα Δωδεκάνησα.

Εκτός από το γεγονός ότι τα έγγραφα των Χετταίων πιστοποιούν την ελληνικότητα των νησιών αυτών από το 3.200 π. Χ., αποκαλύπτουν επίσης ότι οι Μυκηναίοι μπορεί να είχαν ανάμιξη στην εσωτερική πολιτική των μεγάλων γειτόνων τους. Δεν γνωρίζουμε ποιοι μπορεί να ήταν οι αντιφρονούντες του Χετταίου βασιλιά που οι Μυκηναίοι έδωσαν άσυλο στα Δωδεκάνησα. Πιθανότατα επρόκειτο για αριστοκράτες που συμμετείχαν σε κάποιο αποτυχημένο πραξικόπημα για να τον ανατρέψουν και έτσι αναγκάστηκαν να καταφύγουν στη μυκηναϊκή επικράτεια.

Στοιχεία αντλήθηκαν από το άρθρο του R.H.Simpson, “The Dodecanese and the Ahhiyawa Question”, The Annual of the British School at Athens, 98 (2003), σελίδες 303-237.

Αρχική Εικόνα: Wikimediamtx

Διαβάστε στη «ΜτΧ»: Ονομασίες κρατών που προέρχονται από τα ελληνικά. Ιράν, Αιθιοπία, Σκωτία, Φιλιππίνες, ακόμη και το Αζερμπαϊτζάν