Οι προσπάθειες των Αμερικανών να καταλάβουν τον Καναδά και οι σκληρές μάχες. ΗΠΑ και Καναδάς έχουν σχέδια εισβολής

του συνεργάτη ιστορικού Κωνσταντίνου Λαγού

Ήδη από την εποχή της Επανάστασής τους, οι Αμερικανοί προσπάθησαν να καταλάβουν τον Καναδά. Για το λόγο αυτό πραγματοποίησαν εισβολές το 1775-1776 και το 1812-1814. Μέχρι και το 1869 που ο Καναδάς ανεξαρτοποιήθηκε από τη Μεγάλη Βρετανία, υπήρξαν κρίσεις στις σχέσεις του με τις ΗΠΑ που παραλίγο να τους οδηγήσουν σε πόλεμο. Αν και για πολλά χρόνια Ηνωμένες Πολιτείες και Καναδάς είναι καλοί γείτονες και σύμμαχοι, οι δύο χώρες έχουν έτοιμα σχέδια για να εισβάλει η μία στο έδαφος της άλλης!

Πρώτη αμερικανική εισβολή (1775-1776)

Τον Ιούνιο του 1775 ο νεοσύστατος Αμερικανικός στρατός («Ηπειρωτικός Στρατός») εισέβαλε στο Κεμπέκ στο σημερινό Καναδά. Ήταν η πρώτη μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση των Αμερικανών που είχαν μόλις επαναστατήσει κατά των Βρετανών. Στόχος τους ήταν να πάρουν την επαρχία του Κεμπέκ από τη βρετανική κυριαρχία. Οι Αμερικανοί πίστευαν ότι θα μπορούσαν να πείσουν τους Γάλλους του Κεμπέκ να συνταχθούν μαζί τους καθώς οι Βρετανοί τους συμπεριφέρονταν σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας.

Το αμερικανικό εκστρατευτικό σώμα απαρτιζόταν από δύο τμήματα. Το πρώτο υπό τον στρατηγό Ρίτσαρντ Μοντγκόμερι είχε αρχικά σημαντικές επιτυχίες στον Καναδά αφού πολιόρκησε και κατέλαβε το φρούριο του Σέιντ-Ζεν, και σχεδόν συνέλαβε τον Βρετανό στρατιωτικό διοικητή Γκάι Κάρλετον όταν κατέλαβε το Μόντρεαλ.

Το άλλο τμήμα του αμερικανικού στρατού, υπό τον στρατηγό Μπένεντικτ Άρνολντ, αφού αναχώρησε από το Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης έφθασε το Δεκέμβριο του 1775 έξω από την πόλη του Κεμπέκ. Εκεί οι δυνάμεις του Άρνολντ ενώθηκαν με αυτές του Μοντγκόμερι.

Οι Αμερικανοί γρήγορα διαπίστωσαν ότι οι περισσότεροι Γάλλοι του Κεμπέκ είχαν συνταχθεί με τους Βρετανούς και ήταν αποφασισμένοι να αποκρούσουν την αμερικανική εισβολή. Το τελευταίο που ήθελαν οι Καναδοί ήταν να γίνουν πολιτεία της Αμερικής.

Στις 31 Δεκεμβρίου 1775 οι αμερικανικές δυνάμεις εν μέσω μίας μεγάλης χιονοθύελλας έκαναν γιουρούσι στο Κεμπέκ με στόχο να καταλάβουν την πόλη.

Η εισβολή αποκρούεται

Όμως, οι Γάλλοι και Βρετανοί υπερασπιστές δεν αιφνιδιάστηκαν και προκάλεσαν μεγάλες απώλειες στους επιτιθέμενους Αμερικανούς. Στη μάχη μέσα στην πόλη, ο Μοντγκόμερι σκοτώθηκε και ο Άρνολντ τραυματίστηκε. Ο  δεύτερος παρά τα τραύματά του συνέχισε την πολιορκία του Κεμπέκ. Αυτή αποδείχτηκε αναποτελεσματική αφού δεν μπόρεσε να σταματήσει τον ανεφοδιασμό των πολιορκημένων.

Παράλληλα, οι Αμερικανοί άρχισαν να δέχονται επιθέσεις από αντάρτες, στις περιοχές του Καναδά που είχαν καταλάβει. Στους αντάρτες συμπεριλαμβάνονταν ακόμη και Καναδοί που είχαν αρχικά συνταχθεί με τους Αμερικανούς, αλλά γρήγορα το μετάνιωσαν.

Οι Αμερικάνικες δυνάμεις συμπεριφέρονταν στους Καναδούς σαν στρατός κατοχής. Ιδιαίτερα στην πόλη του Μόντρεαλ, ο στρατηγός Ντέιβιντ Γούστερ που είχε αναλάβει τη στρατιωτική διοίκηση, ασκούσε βίαια μέτρα εναντίον των ντόπιων, ακόμη και σε αυτούς που ήταν φιλικά προσκείμενοι στην Αμερικανική Επανάσταση.

Τον Μάιο του 1776 στον Καναδά έφθασαν χιλιάδες Βρετανοί στρατιώτες και επίλεκτοι μισθοφόροι από το γερμανικό κρατίδιο της Έσσης. Αυτοί επιτέθηκαν στον Αμερικανικό στρατό και τον ανάγκασαν να αποσυρθεί από τις περιοχές που είχε καταλάβει.

Η πρώτη απόπειρα των Αμερικανών να καταλάβουν τον Καναδά υπήρξε παταγώδης αποτυχία.

Δεύτερη αμερικανική εισβολή (1812-1814)

Το 1812 οι Αμερικανοί κήρυξαν πόλεμο εναντίον των Βρετανών με αφορμή τον αποκλεισμό που είχε επιβάλει το πολεμικό ναυτικό τους στο θαλάσσιο εμπόριο μεταξύ Αμερικής την Ευρώπης όπου τότε κυριαρχούσε ο Ναπολέων. Καθώς οι Βρετανοί ήταν απασχολημένοι με τους Ναπολεόντιους Πολέμους, οι Αμερικανοί πίστεψαν ότι θα μπορούσαν εύκολα να καταλάβουν τον Καναδά.

Ο Τόμας Τζέφερσον, ο οποίος είχε διατελέσει τρίτος Πρόεδρος των ΗΠΑ μεταξύ 1801-1809 και ήταν ο ιδρυτής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος δήλωνε ότι οι Αμερικανοί θα έπαιρναν τον Καναδά κάνοντας «στρατιωτικό περίπατο». Όμως έκανε λάθος.

Μεταξύ 1812 και 1814, οι Αμερικανοί πραγματοποίησαν οκτώ εισβολές στον Καναδά και είχαν διαδοχικές ήττες από τα λιγοστά βρετανικά τακτικά στρατεύματα και τις τοπικές πολιτοφυλακές.

Τον Απρίλιο του 1814 ο Ναπολέων αφού ηττήθηκε από τους εχθρούς του υπέβαλε την παραίτησή του από αυτοκράτορας της Γαλλίας. Η ειρήνη που ενέσκηψε έδωσε την ευκαιρία στους Βρετανούς να στείλουν χιλιάδες βετεράνους στρατιώτες τους στη Βόρεια Αμερική εναντίον των Αμερικανών.

Τον Αύγουστο του 1814, οι Βρετανοί πέρασαν στην αντεπίθεση και εισέβαλαν σε αμερικανικό έδαφος. Μάλιστα κατέλαβαν και έκαψαν την Ουάσιγκτον. Οι Αμερικανοί αποδείχτηκαν καλύτεροι στην άμυνα από ότι στην επίθεση. Κατάφεραν να σταματήσουν τους Βρετανούς πετυχαίνοντας σημαντικές νίκες στη Βαλτιμόρη, το Πλάτσμπουργκ και τη Νέα Ορλεάνη.

Ο Πόλεμος του 1812 τερματίστηκε επίσημα με τη Συνθήκη της Γάνδης τον Δεκέμβριο του 1814.

Σχέδιο εισβολής ΗΠΑ από Καναδά

Μέχρι και το 1869 που ο Καναδάς ανεξαρτοποιήθηκε από τη Μεγάλη Βρετανία, υπήρξαν κρίσεις στις σχέσεις του με τις ΗΠΑ, τη δεκαετία του 1830 και 1860, που παραλίγο να οδηγήσουν σε πόλεμο. Όμως από τα τέλη του 19ου αιώνα και μετά, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών είναι καλές. Για τους Αμερικανούς οι Καναδοί ήταν «άψογοι γείτονες» και «ξαδέλφια»…

Όμως, ακόμη και τον 20ο αιώνα δεν έλειψε η καχυποψία μεταξύ ΗΠΑ και Καναδά. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1921 το καναδικό Γενικό Επιτελείο ανέθεσε σ’ ένα στρατιωτικό του να εκπονήσει σχέδιο για εισβολή στο αμερικανικό έδαφος!

Αυτός παριστάνοντας τον τουρίστα επισκέφθηκε πολλές αμερικανικές πόλεις στα σύνορα με τον Καναδά και φωτογράφισε στρατιωτικές εγκαταστάσεις και υποδομές . Όταν επέστρεψε στον Καναδά συνέταξε το σχέδιο επίθεσης το οποίο έδωσε στο Γενικό Επιτελείο του. Με βάση αυτό, ο καναδικός στρατός θα εξαπόλυε τρεις παράλληλες επιθέσεις εναντίον των Αμερικανών με στόχο την κατάληψη αυτών των πόλεων.

Η απάντηση των Αμερικανών ήλθε το 1930 με το σχέδιο του δικού τους Γενικού Επιτελείου και την κωδική ονομασία «Πολεμικό Σχέδιο Κόκκινο» (War Plan Red).

«Πολεμικό Σχέδιο Κόκκινο»

Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, οι Αμερικανοί δεν θα πραγματοποιούσαν απλά εισβολή του Καναδά αλλά κατάληψη ολόκληρης της χώρας!

Το «Πολεμικό Σχέδιο Κόκκινο» ήταν πιο λεπτομερές και εμπεριστατωμένο σε σχέση με τον καναδικό σχέδιο εισβολής των ΗΠΑ και την κατάληψη μερικών αμερικανικών πόλεων κοντά στα σύνορα.

Επιπλέον, οι Αμερικανοί δεν έμειναν μόνο σε θεωρητικό επίπεδο.

Το 1935 το αμερικανικό Κογκρέσο διέθεσε το αστρονομικό ποσό -για την εποχή- των 57 εκατομμυρίων δολαρίων σε μια επικαιροποιημένη έκδοση του σχεδίου, που συμπεριλάμβανε και την κατασκευή τριών μεγάλων αεροδρομίων στα σύνορα με τον Καναδά. Αυτά επίσημα ήταν πολιτικά αλλά στην πραγματικότητα θα χρησιμοποιούνταν από τις αμερικανικές δυνάμεις στην περίπτωση εισβολής του Καναδά.

Παράλληλα, στο πλαίσιο του «Πολεμικού Σχεδίου Κόκκινο», το 1936, οι Αμερικανοί πραγματοποιήσαν τη μεγαλύτερη στρατιωτική άσκηση στην ιστορία τους μέχρι τότε, με τη συμμετοχή 36.000 στρατιωτών. Αυτή έλαβε χώρα μόλις 30 μίλια από τα καναδικά σύνορα.

Κανένα από τα δύο αυτά σχέδια δεν τέθηκε ποτέ σε εφαρμογή.

Ο Καναδάς έχει πληθυσμό περίπου 40 εκατομμύρια. Είναι μια χώρα πλούσια σε αποθέματα πετρελαίου και πρώτων υλών. Η οικονομία βασίζεται στον τριτογενή τομέα και έχει εξαιρετικό κράτος πρόνοιας και υψηλό βιοτικό επίπεδο.