Οι πιτζάμες προέρχονται από την Ινδία και ήταν ρούχο ημέρας. O κόμης που την έκανε ένδυμα για τον ύπνο στη Δύση

Οι πιτζάμες σήμερα φοριούνται ως ενδυμασία για τον ύπνο. Η προέλευσή τους είναι από την Ασία, όπου τις φορούσαν ως ρούχο εκτός σπιτιού.

«Πιτζάμα» (pae-jamah) ονομάζεται το παντελόνι και στα περσικά σημαίνει «ένδυμα ποδιών».

Στην Ινδία παραμένει βασικό στοιχείο του ρουχισμού ενώ φοριέται και σε ειδικές περιστάσεις όπως γάμους και φεστιβάλ.

Πριν από περίπου 3.000 χρόνια, οι νομάδες ιππείς της δυτικής Κίνας άρχισαν να φορούν φαρδιά παντελόνια, τα οποία έδεναν στη μέση. Το ρούχο υιοθετήθηκε αργότερα από τους Πέρσες και έγινε δημοφιλές σε όλη την Ασία.

Στην Ινδία, η πιτζάμα συνδυάστηκε με την κούρτα, ένα μακρύ, φαρδύ πουκάμισο χωρίς γιακά. Ο συνδυασμός πιτζάμας και κούρτα φοριέται στη χώρα μέχρι και σήμερα.

Οι Ευρωπαίοι που ταξίδεψαν στην Ινδία τον 17ο και 18ο αιώνα είδαν τους ντόπιους να φορούν αυτά τα ρούχα. Αποτελούταν από μαλακό βαμβάκι ή ασιατικό μετάξι, με λίγες ραφές και χαλαρό σχέδιο. Ήταν ένα χαλαρό ένδυμα συγκριτικά με τα άβολα, πολύ σφιχτά ρούχα που φορούσαν εκείνη την περίοδο στην Ευρώπη.

O κόμης που έκανε την πιτζάμα μόδα

Ο Γουίλιαμ Φίλντινγκ, ο πρώτος κόμης του Ντένμπιγκ, σε ένα ταξίδι του, το 1631, επισκέφτηκε την αυλή του Σάχη Σάφι Α’ της Περσίας και του Σαχ Τζαχάν, του Μογγάλ αυτοκράτορα της Ινδίας. Εκεί του δώρισαν την κούρτα-πιτζάμα.

Αργότερα, όταν εγκαθιδρύθηκε η βρετανική κυριαρχία στην Ινδία τον 18ο και 19ο αιώνα, η μόδα του ινδικού ντυσίματος εξαπλώθηκε στην Ευρώπη. Για άνετο ντύσιμο στο σπίτι, οι Βρετανοί υιοθέτησαν ρούχα όπως το μπανιάν, μια ρόμπα παρόμοια με το ιαπωνικό κιμονό, που φοριόταν πάνω από πουκάμισο και σακάκι.

Οι βρετανοί αξιωματούχοι στην Ινδία συνειδητοποίησαν τα πλεονεκτήματα της πιτζάμας – κούρτα ως απλό και καθημερινό ντύσιμο. Ήταν πιο άνετη και πιο βολική στη ζέστη από τα παραδοσιακά δυτικά ρούχα.

Ένδυμα για τον ύπνο

Οι Ευρωπαίοι για τον ύπνο φορούσαν ένα είδος εσωρούχου, συνήθως φτιαγμένο από λινό ή μαλλί. Τον 18ο αιώνα, διαδόθηκε ευρέως το νυχτικό, το οποίο φορούσαν τόσο γυναίκες όσο και άνδρες.

Τον 19ο αιώνα, τα νυχτικά για ύπνο είχαν διαφορετικά μήκη: ακριβώς κάτω από τα γόνατα, μέχρι τους αστραγάλους ή στο πάτωμα.

Μόλις στα τέλη του 19ου αιώνα οι πυτζάμες έγιναν ρούχα για ύπνο. Πλέον εννοούνταν ως σετ με φαρδύ παντελόνι και πουκάμισο, προσαρμοσμένο στο ευρωπαϊκό στυλ. Το πουκάμισο ήταν πιο κοντό από την κούρτα και προστέθηκαν γιακάς και κουμπιά.

Οι Βρετανοί ήταν αυτοί που τις διέδωσαν. Στην αρχή, θεωρούνταν ρούχα πολυτελείας κατασκευασμένα από εξειδικευμένους ράφτες. Στα τέλη του 19ου αιώνα, άρχισαν να παράγονται μαζικά στις ΗΠΑ και να γίνονται ευρέως γνωστές.

Πλέον, μπορούσαν να τις προμηθευτούν και όσοι δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να απευθυνθούν σε ράφτη. Οι πιτζάμες ήταν διαθέσιμες σε λογική τιμή στα πολυκαταστήματα.

Το Adam-chemisier, ένα εξειδικευμένο γαλλικό περιοδικό ανδρικής μόδας, δημοσίευσε ένα εξασέλιδο άρθρο το 1933, με το οποίο ανέφερε πόσο πιο άνετες είναι οι πιτζάμες από τα παραδοσιακά νυχτικά.

«Οι πιτζάμες αφήνουν μεγάλη ελευθερία κινήσεων, απαραίτητη για το σώμα κατά τη διάρκεια του ύπνου, και ευνοούν την αξιοπρέπεια και την ορθότητα που δεν ικανοποιήθηκαν με το νυχτικό. Υπήρχε μια σπασμένη ισορροπία (η ισορροπία είναι η αρχέγονη ιδιότητα της κομψότητας) που έχουν αποκαταστήσει οι πιτζάμες και στην οποία έχουν προσθέσει τη χάρη της γραμμής τους»

Οι πιτζάμες σε άνδρες και γυναίκες

Αρχικά, οι πιτζάμες κυκλοφορούσαν μόνο για άνδρες. Το «κλειδί» της επιτυχίας τους ήταν ότι αποτελούσαν πιο αρρενωπό ένδυμα σε αντίθεση με το νυχτικό. Σε αυτή την εξέλιξη βοήθησε και ο κινηματογράφος, στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα.

Οι γυναίκες φορούσαν το παραδοσιακό νυχτικό για περισσότερο χρονικό διάστημα, καθώς το να φορούν παντελόνια δεν είχε γίνει ακόμα πλήρως αποδεκτό. Η κατάσταση άρχισε να αλλάζει τη δεκαετία του 1920. Οι κορσέδες, οι μακριές φούστες και τα μεγάλα καπέλα παραμερίστηκαν και αντικαταστάθηκαν με πιο άνετα ρούχα, μεταξύ των οποίων και οι πιτζάμες.

Στην αρχή, τις φορούσαν μακριά και φαρδιά καλοκαιρινά παντελόνια, τα οποία ονόμαζαν πιτζάμες παραλίας. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι πιτζάμες δεν αφορούσαν τη μόδα, αλλά την πρακτικότητα.

Χρησιμοποιήθηκαν άνετα, ζεστά υφάσματα, όπως βαμβάκι ή μαλλί. Μετά τον πόλεμο, οι πιτζάμες θεωρήθηκαν πιο ταπεινές. Το γυναικείο νυχτικό, το οποίο στυλιστικά άρχισε να αποκτά φιόγκους και σχέδια, θεωρήθηκε ότι ήταν προκλητικό.

Με πληροφορίες από National Geographic

Εικόνα: ΑΙ