Οι πέντε θρυλικοί αθλητές της αρχαιότητας που θριάμβευσαν στους Ολυμπιακούς αγώνες. Η τραγική κατάληξη ορισμένων

Η αρχαία Ολυμπία αποτελούσε το μεγαλύτερο ιερό της Πελοποννήσου και ήταν ισάξιο με αυτό των Δελφών. Η περιοχή δεν κατοικούταν, αλλά υπήρχαν πολλοί ναοί, κτίσματα λατρευτικού -και όχι μόνο- χαρακτήρα και έργα τέχνης, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Στην περιοχή, υπήρχε χώρος όπου λατρευόταν η Ρέα, γυναίκα του Κρόνου. Εξελίχθηκε σε ιερό, προς τιμήν του οποίου γίνονταν και οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Οι ιστορικοί αναφέρουν ότι καθιερώθηκαν για πρώτη φορά το 776 π.Χ..

Σε μαρμάρινες στήλες, έγραφαν τις ημερομηνίες που διεξαγόταν η κάθε διοργάνωση, μαζί με τα ονόματα των Ολυμπιονικών. Πρώτος είχε καταγραφεί ο Ήλειος Κόροιβος, ο οποίος βγήκε ολυμπιονίκης στο αγώνισμα του σταδίου.

Αυτοί είναι πέντε θρυλικοί νικητές των Ολυμπιακών Αγώνων:

1. Γλαύκος ο Καρύστιος

Ήταν Ολυμπιονίκης στο άθλημα της πυγμαχίας. Υπήρξε ένας μύθος, σύμφωνα με τον οποίο καταγόταν από τον Γλαύκο, τον θαλάσσιο δαίμονα από την Ανθηδόνα της Βοιωτίας.

Ο πατέρας του Ολυμπιονίκη, ο Δημύλος,  ήταν αυτός που εντόπισε το ταλέντο του γιου του, καθώς τον βοηθούσε στις αγροτικές εργασίες. Μια μέρα, ο μικρός Γλαύκος προσπαθούσε να προσαρμόσει το υνί στο άροτρο. Δεν είχε σφυρί, πέτρα ή οτιδήποτε που θα μπορούσε να το χτυπήσει, για να το στερεώσει. Τότε, το κοπάνησε δυνατά με το χέρι του, έχοντας το αποτέλεσμα που ήθελε.

Ο Δημύλος εντυπωσιάστηκε, βλέποντας την τόσο μεγάλη δύναμη του γιου του. Σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να γίνει σπουδαίος πυγμάχος. Για αυτό, τον πήγε στην Ολυμπία, στην 65η διοργάνωση, το 520 πΧ.. Όμως, ο Γλαύκος δεν είχε εκπαιδευτεί κατάλληλα και υστερούσε σε τεχνική.

Κατά τη διάρκεια του Αγώνα, ο αντίπαλός του υπερτερούσε. Τότε, ο πατέρας του φώναξε: «Ω παι, την απ’ αρότρου». Του είπε να κάνει την κίνηση, με την οποία χτύπησε το άροτρο. Η οδηγία ήταν αυτό που χρειαζόταν και ο Γλαύκος νίκησε τον αντίπαλό του.

Αργότερα, σημείωσε νίκες και στα Πύθια και στα Ίσθμια. Οι συμπολίτες του τον τίμησαν ιδιαίτερα μετά τον θάνατό του. Ονόμασαν «Γλαύκου νήσο» τη νησίδα, όπου τον έθαψαν, με μεγάλες τιμές. Σύμφωνα με τον Παυσανία, ο γιος του φρόντισε να στηθεί στην Ολυμπία ο ανδριάντας του.

2. Δωριεύς

Ήταν αθλητής από τη Ρόδο, με καταγωγή από την αριστοκρατική οικογένεια των Ερατίδων και γιος του ξακουστού και ανίκητου Διαγόρα. Υπήρξε τρεις συνεχόμενες φορές Ολυμπιονίκης στο παγκράτιο (432, 428 και 424 π.Χ.).

Είχε κερδίσει οχτώ φορές στα Ίσθμια, εφτά στα Νέμεα και μία στα Πύθια. Στην Ολυμπία, είχε βρεθεί επιγραφή με την δεύτερη του νίκη στους 88ους ολυμπιακούς αγώνες.

Στον πελοποννησιακό πόλεμο, στρατεύθηκε με τη Σπάρτη. Οι Αθηναίοι, τον συνέλαβαν και σεβόμενοι το αθλητικό του παρελθόν τον ελευθέρωσαν. Αργότερα, οι Σπαρτιάτες τον εκτέλεσαν ως προδότη και επειδή η Ρόδος ήταν και σύμμαχος της Αθήνας.

3. Θεαγένης

Αθλητής διάφορων αθλημάτων, με καταγωγή από τη Θάσο. Υπήρξε Ολυμπιονίκης στην πυγμή το 480 π.Χ. και το 476 π.Χ.. Ήταν τόσο δυνατός, που οι σύγχρονοι τον χαρακτήρισαν Ηρακλή.

Το ταλέντο του έδειξε ήδη από την ηλικία των 9 ετών: κατάφερε να μετακινήσει χάλκινο άγαλμα θεού και να το μεταφέρει στο σπίτι του. Η ενέργειά του αποτέλεσε ιεροσυλία και παραλίγο να καταδικαστεί σε θάνατο. Τελικά, η τιμωρία του ήταν απλώς να μεταφέρει το άγαλμα στη θέση του.

Κατάφερε να κατατροπώσει τον ξακουστό Ευθύμιο, ο οποίος ήταν τρεις φορές Πυθιονίκης, εννιά Νεμεονίκης και δέκα Ισθμιονίκης, είτε στο παγκράτιο είτε στην πάλη. Μετά από τη νίκη του περιόδευσε σε αγώνες, σε όλη την Ελλάδα.  Είχε βάλει στόχο να γίνει ο καλύτερος δρομέας. Ο Παυσανίας είχε γράψει ότι ο Θεαγένης κέρδισε 1.400 στεφάνια!

Στη Θάσο, οι ντόπιοι έστησαν άγαλμα προς τιμήν του. Λέγεται ότι, όταν πέθανε, κάποιος εχθρός του πήγαινε κάθε βράδυ και μαστίγωνε το άγαλμά του. Μία από αυτές τις φορές, ο αδριάντας έπεσε πάνω του και τον σκότωσε. Τα παιδιά του νεκρού κατηγόρησαν το άγαλμα για τον θάνατό του.

Εκείνη την περίοδο, οι κάτοικοι του νησιού εφάρμοζαν ένα νόμο του Δράκοντα. Σύμφωνα με αυτόν, δέχονται ποινές ακόμα και τα αντικείμενα που μπορούν να προκαλέσουν το θάνατο κάποιου. Έτσι, πέταξαν τον αδριάντα στη θάλασσα.

Κάποτε, στη Θάσο, δεν μπορούσε να καρποφορήσει τίποτα. Τότε, αποφάσισαν να πάρουν χρησμό από την Πυθία. Τους είπε ότι πρέπει να επιστρέψουν πίσω στο νησί οι εξόριστοι. Αν και εφάρμοσαν ό,τι τους είπε, τα δεινά συνεχίζονταν.

Αφού ήρθαν σε επικοινωνία με το μαντείο, η Πυθία τους είπε: «Ξεχάσατε τον μεγάλο σας Θεαγένη και έχετε πετάξει στην άμμο αυτόν τον άνδρα που έχει κάνει τόσο μεγάλους άθλους». Επειδή, οι ντόπιοι δεν ήξεραν πού να βρουν το άγαλμα, μερικοί ψαράδες έριξαν τα δίχτυα τους στη θάλασσα και το ανέσυραν. Από τότε, τιμούσαν τον Ολυμπιονίκη σαν θεό.

4. Κίμων του Στησαγόρα

Αθηναίος Ολυμπιονίκης στο τέθριππο δηλαδή στο άρμα που έσερναν 4 άλογα. Ήταν ο πατέρας του Μιλτιάδη, του περίφημου στρατηγού στη μάχη του Μαραθώνα.

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, κέρδισε στην 61η, 62η και 63η Ολυμπιάδα. Ο αρχαίος ιστορικός ανέφερε ότι ο αθλητής είχε εξοριστεί από τον Πεισίστρατο. Κατά τη διάρκεια της εξορίας, νίκησε στα Ολύμπια του 536 π.Χ..

Στην 62η Ολυμπιάδα, τη νίκη του παραχώρησε στον Πεισίστρατο, ο οποίος ανακηρύχθηκε Ολυμπιονίκης. Στην αρχαία Ελλάδα έβγαιναν ολυμπιονίκες και οι ιδιοκτήτες του άρματος.  Αποτέλεσμα ήταν ο Κίμων να επιστρέψει στην Αθήνα. Μετά την τρίτη του νίκη, τα παιδιά του τυράννου από τη ζήλια τους του έστησαν ενέδρα και τον σκότωσαν.

Οι Αθηναίοι με το θάνατό του, δεν τίμησαν μόνο τον Κίμωνα, αλλά και τα άλογά του, με τα οποία κέρδιζε στους αγώνες. Έτσι, τα έθαψαν απέναντι από τον τάφο του.

5. Οιβώτας

Ήταν αθλητής με καταγωγή από την Δύμη της Αχαΐας. Νίκησε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 756 π.Χ..

Σύμφωνα με τον Παυσανία, όταν ο αθλητής έγινε ο πρώτος Αχαιός που κέρδισε σε Ολυμπιακούς Αγώνες, οι συμπολίτες του δεν τον τίμησαν. Εκείνος τους καταράστηκε να μην νικήσει ποτέ ξανά Αχαιός στην Ολυμπία.

Τότε, κατασκεύασαν αδριάντα προς τιμήν του, γιατί η κατάρα του «έπιανε». Το άγαλμα έγραφε από κάτω: «Αυτός εδώ ο Αχαιός Οίβωτας του Οινία, με τη νίκη του, έκαμε την πατρίδα του Πάλεια (παλιό όνομα της Δύμης) περισσότερο ξακουστή».

Αμέσως μετά, ο Σώστρατος από την Πελλήνη Αχαΐας κέρδισε σε αγώνα σταδίου παίδων.

Αρχική εικόνα: AI

Πηγή πληροφοριών: Σοφία Α. Σούλη, «Αρχαίοι Ολυμπιονίκες», Εκδόσεις Κονιδάρη