Το «νησί των νεκρών». Ένα εκατομμύριο έχουν θαφτεί σε ομαδικούς τάφους. Βρέφη αστέγων γυναικών, θύματα του έιτζ και απόκληροι που θάβονται ακόμη και σήμερα στο νησί “νεκροταφείο” στις ΗΠΑ

Το απαγορευμένο νησάκι Χαρτ, ανοιχτά του Μπρονξ στη Νέα Υόρκη, είναι ο μεγαλύτερος μαζικός τάφος στον κόσμο. Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο σοροί ανθρώπων αγνώστων στοιχείων και αβάπτιστων βρεφών βρίσκονται θαμμένοι στο μικρό κομμάτι γης που συνορεύει με μία από τις πιο κοσμοπολίτικες πόλεις της Δύσης.

Αν ανατρέξουμε στο παρελθόν, η ιστορία του είναι ακόμη πιο σκοτεινή.

Μέχρι να περιέλθει στην κυριότητα του αμερικανικού κράτους, η νήσος Χαρτ είχε αλλάξει πολλά «χέρια».

Η πρώτη επίσημη αγορά του νησιού χρονολογείται το 1654.

Από τότε, πολλές εύπορες οικογένειες κατά καιρούς το έπαιρναν στην ιδιοκτησία τους, χρησιμοποιώντας το η καθεμία για διαφορετικούς σκοπούς.

Ιδιωτικό θέρετρο, προσωπικό ησυχαστήριο, χώρος πυγμαχικών αγώνων.

Μέχρι και τον 19ο αιώνα, οι χρήσεις του νησιού ήταν κυρίως ψυχαγωγικού χαρακτήρα.

Η σκοτεινή ιστορία του Χαρτ ξεκινά όταν στο προσκήνιο έρχεται ο αμερικανικός κρατικός μηχανισμός.

Φυλακή, εξορία, καραντίνα

Στα τέλη του 1864 ξεκίνησαν οι εργασίες ανοικοδόμησης ενός στρατοπέδου για τους αιχμαλώτους πολέμου.

Εν μέσω του Αμερικανικού Εμφυλίου, το νησί Χαρτ μετατράπηκε σε τόπο εξορίας, για περισσότερους από 3.400 στρατιώτες των Συνομοσπονδιακών Δυνάμεων.

Μερικές εκατοντάδες από αυτούς δεν άντεξαν τις κακουχίες και πέθαναν.

Ωστόσο, οι σοροί τους δεν θάφτηκαν στο σημείο, αλλά μεταφέρθηκαν στο μεγάλο κοιμητήριο του Μπρούκλιν.

Μετά τον εμφύλιο, το νησί χρησιμοποιήθηκε ως σανατόριο. Πρακτικά ήταν μια μορφή εξορίας για τους φυματικούς όπως έγινε σε πολλές χώρες.

Παράλληλα, οι πρώην φυλακές μετατράπηκαν σε ψυχιατρικό άσυλο, το οποίο φιλοξενούσε τις σοβαρές κι ανίατες περιπτώσεις, καθώς και όσους ασθενείς δεν χώραγαν στις κλινικές της Νέας Υόρκης.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, ξεκίνησε να λειτουργεί και πτωχοκομείο, όπου στέλνονταν, κατά κύριο λόγο, οι άποροι άντρες. Δούλευαν εξαντλητικά ωράρια, όμως είχαν εξασφαλισμένο ένα κρεβάτι και ένα πιάτο φαΐ.

Με την έλευση του νέου αιώνα, δεν άλλαξαν πολλά.

Ένα από τα κτίρια του νησιού άρχισε να λειτουργεί ξανά ως φυλακή και το διπλανό του ως αναμορφωτήριο.

Το πτωχοκομείο είχε επεκταθεί, ενώ γίνονταν συζητήσεις για την ίδρυση κέντρου που θα φιλοξενούσε τους τοξικομανείς.

Για ένα μικρό διάστημα κατά τον Β’ Παγκόσμιο, οι εγκαταστάσεις των φυλακών εκκενώθηκαν για να χρησιμοποιηθούν ως στρατώνες.

Με τη λήξη του πολέμου, όλα επέστρεψαν στην κανονικότητα.

Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’60, το Χαρτ είχε μετατραπεί σε ένα είδος εξορίας για όλους τους «απόβλητους» της νεοϋορκέζικης κοινωνίας.

Εγκληματίες, άστεγοι, τοξικομανείς, ετοιμοθάνατοι και ψυχικά ασθενείς στέλνονταν στο μικρό νησί ανοιχτά του Μπρονξ για να “ησυχάσει” η μεγαλούπολη των ΗΠΑ.

Ένας τεράστιος ομαδικός τάφος

Το 1977 έπαψε οριστικά να λειτουργεί το κέντρο για τους τοξικομανείς. Ήταν το τελευταίο εναπομείναν ίδρυμα κι έτσι, μετά το κλείσιμό του, το Χαρτ εγκαταλείφθηκε.

Τουλάχιστον από όσους βρίσκονταν εν ζωή.

Διότι κατά τη διάρκεια του ενός και πλέον αιώνα ιστορίας του, οι νεκροί κάτοικοι ήταν πλέον πολλαπλάσιοι των ζωντανών.

Ήδη από τον 19ο αιώνα, υπήρχε μία τεράστια ανεκμετάλλευτη έκταση που προοριζόταν για νεκροταφείο.

Ωστόσο, το κοιμητήριο αυτό ήταν διαφορετικό από τα άλλα.

Δεν υπήρχαν ξεχωριστοί τάφοι, επιτύμβιες πλάκες και περιποιημένοι σταυροί.

Όσοι άφηναν την τελευταία τους πνοή στο νησί Χαρτ συνήθως δεν είχαν συγγενείς και φίλους να τους κηδέψουν.

Έτσι, οι υπεύθυνοι τοποθετούσαν τις σορούς τους σε ξύλινα κουτιά, τα οποία έθαβαν μαζικά σε μεγάλους λάκκους.

Μάλιστα, η χρήση του νεκροταφείου εντατικοποιήθηκε από τα μέσα του 20ου αιώνα.

Σοροί αγνώστου ταυτότητας, άποροι, αλλά και βρέφη που πέθαιναν στη γέννα άρχισαν να μεταφέρονται απ’ όλη τη Νέα Υόρκη στο Χαρτ.

Το 1985, η διοίκηση της πολιτείας αποφάσισε να ενταφιάσει στο νησί δεκαέξι πτώματα ασθενών του AIDS. Τοποθετήθηκαν σε μία άκρη του νεκροταφείου σε μεγάλη απόσταση από τους υπόλοιπους τάφους, προκειμένου «να μην τους μολύνουν».

Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2000, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι βρίσκονταν θαμμένοι στο νησάκι.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο δημόσιο νεκροταφείο των ΗΠΑ, καθώς και το μεγαλύτερο κοιμητήριο τέτοιου είδους στον κόσμο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το ένα τρίτο των ετήσιων ταφών ήταν νεογέννητα βρέφη. Οι ανύπαντρες, νεαρές και φτωχές γυναίκες που έχαναν τα μωρά τους στον τοκετό, συχνά συναινούσαν, δίχως να το αντιλαμβάνονται, να θαφτούν τα νεκρά έμβρυα στα αζήτητα του Χαρτ.

Μια ιστορική απόφαση

Για πολλές δεκαετίες, η πρόσβαση στο τεράστιο νεκροταφείο ήταν απαγορευμένη στους πολίτες.

Στο νησί μετέβαιναν δυο με τρεις φορές το μήνα μόνο οι νεκροθάφτες κουβαλώντας τα δεκάδες νέα φέρετρα που προορίζονταν για τους λάκκους.

Μετά από τους πολυετείς δικαστικούς αγώνες που έδωσαν οι γυναίκες των οποίων τα παιδιά βρίσκονται μέχρι σήμερα θαμμένα στο χώμα του Χαρτ, η πολιτεία της Νέας Υόρκης έκανε πίσω.

Με απόφαση του 2019, το «νησί των νεκρών» θα ανοίξει τις πύλες του στους επισκέπτες μέσα στο 2020.

Οι συγγενείς των αιώνιων κατοίκων του Χαρτ έχουν πλέον το δικαίωμα να επισκεφθούν τους τάφους των δικών τους ανθρώπων, ενώ μία αναλυτική βάση δεδομένων ρίχνει φως στο σημείο που κατά προσέγγιση βρίσκεται θαμμένος ο καθένας.

Βέβαια, το κοιμητήριο σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί ιστορικό χώρο.

Οι μαζικές ταφές συνεχίζονται κανονικά μέχρι σήμερα, αν και έχουν μειωθεί σημαντικά.

Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο στο μικρό νησάκι του Μπρονξ εξακολουθούν να θάβονται περίπου 1.200 άνθρωποι.

Πηγή χαρακτηριστικής εικόνας:

Διαβάστε στη “ΜτΧ”: Το μυστήριο του ομαδικού τάφου με 800 παιδιά σε ίδρυμα για ανύπαντρες μητέρες στην Ιρλανδία. Καλόγριες «εξαφάνιζαν» τα άρρωστα παιδιά και προωθούσαν παράνομα τα υγιή στις ΗΠΑ (φωτο & βίντεο)