Οι νεαρές που δήλωναν “υπηρέτριες”, αλλά τελικά εργάζονταν στην Τρούμπα. Τα μεσιτικά γραφεία και οι “ξάδελφοι”

Γράφει ο συνεργάτης μας, ιστορικός ερευνητής Στέφανος Μίλεσης

Ήδη από την προπολεμική εποχή τα βαριετέ και τα σπίτια της «αμαρτίας» άρχισαν να πολλαπλασιάζονται στην Τρούμπα. Αποτέλεσμα αυτής της «άνθησης» ήταν να γεμίσει ο Πειραιάς από νεαρές κοπέλες που αναζητούσαν  αυτόν τον τρόπο ζωής στην Τρούμπα. Η φήμη που κυκλοφορούσε για εύκολο χρήμα, νυκτερινή διασκέδαση με απολαύσεις πολυτελείας έπειθε πολλά κορίτσια της επαρχίας να αναζητήσουν την τύχη τους στα στέκια της Φίλωνος και της οδού Νοταρά. Φυσικά δεν κατέληγαν όλες εκεί με τη θέλησή τους.

Τα υπηρετομεσιτικά γραφεία μεσολάβησης

Οι νεαρές γυναίκες όμως αφενός έπρεπε να βρουν δικαιολογία που να “στέκει” ώστε να μπορούν να φύγουν από τον κλειστό κύκλο της επαρχίας  και χρειάζονταν κάποιον μεσολαβητή ώστε να τις φέρει σε επαφή με τους “επαγγελματίες” του χώρου. Καθώς ο αριθμός τέτοιων περιπτώσεων ήταν μεγάλος, εμφανίστηκαν πολλά γραφεία εμφανιζόμενα ως “υπηρετομεσιτικά”!

Τέτοια γραφεία λειτουργούσαν από τα τέλη του 19ου αιώνα για τα αστικά σπίτια που απασχολούσαν υπηρέτριες. Όμως κάποιοι επιτήδειοι εκμεταλλευόμενοι την ύπαρξη τους χρησιμοποιούσαν αυτή την κάλυψη για την προώθηση γυναικών στα κυκλώματα της νύχτας.

Ο ξάδελφος της Μαρίας

Οι ίδιοι εμφανίζονταν πολλές φορές και ως «ξάδελφοι» που είχαν αναλάβει την «κηδεμονία» της  εκάστοτε κοπέλας, που του την είχαν εμπιστευτεί οι γονείς που ήταν στην επαρχία.

Αυτοί του έκλειναν τα δωμάτια των ξενοδοχείων και φρόντιζαν για την διαμονή τους μέχρι να αρχίσουν να βγάζουν δικά τους χρήματα. Πολλά κορίτσια τότε ενεπλάκησαν στα κυκλώματα «τρίτων» που τα «έβγαζαν» στο νυχτοκάματο με το αζημίωτο.

Μέσω τέτοιων υπηρετομεσιτικών γραφείων, τα νεαρά κορίτσια εμφανίζονταν ως απασχολούμενες σε «καλά» σπίτια δηλαδή ως οικιακές βοηθοί. Λάμβαναν συνήθως ένα ψευδώνυμο με πρώτο σε δημοφιλία το «Μαρία»!

Τα αστυνομικά μέτρα «περί υπηρετών και υπηρετριών»

Οι αστυνομικές αρχές έχοντας αντιληφθεί την απάτη  είχαν λάβει μέτρα εκδίδοντας μια σειρά αστυνομικών διατάξεων «Περί υπηρετών, υπηρετριών, τροφών και υπηρετομεσιτών».

Όμως από τα μέσα της δεκαετίας του 1930 και μετά, γέμισε ο Πειραιάς από Μαρίες… που δήλωναν απασχολούμενες ως υπηρετικό προσωπικό στις επαύλεις της Καστέλλας και του Νέου Φαλήρου. Η Αστυνομία για μια φορά ακόμα εξέδωσε νέα  αστυνομική διάταξη «περί υπηρετών και υπηρετριών» με αυστηρότερες ποινές.

Σύμφωνα με αυτήν κάθε οικοδεσπότης όφειλε μέσα σε διάστημα τριών μηνών να δηλώσει το ονοματεπώνυμο, την διεύθυνση και την ημερομηνία κατά την οποία είχε προσλάβει υπηρέτρια. Έπρεπε επίσης να προσκομίσει δύο φωτογραφίες της νεαρής οικιακής βοηθού.  Η ίδια η υπηρέτρια έπρεπε να διαθέτει βιβλιάριο εργασίας οικιακής βοηθούν που το εξέδιδε στην αστυνομία.

Εάν για την πρόσληψη μεσολαβούσε “γραφείο εργασίας” (υπηρετομεσίτης) τότε την υποχρέωση δήλωσης είχε το γραφείο. Οι υπηρέτριες που έφευγαν ή απολύονταν όφειλαν να δηλώσουν την διεύθυνση πρόχειρης κατοικίας τους μέχρι την εύρεση εργασίας σε άλλη οικία.

Την ίδια υποχρέωση είχε και ο σπιτονοικοκύρης αλλά και ο μεσίτης. Δηλαδή όφειλαν να δηλώσουν τη νέα διεύθυνση της υπηρέτριας. Η υποχρέωση αναγγελίας προς το τμήμα γενικής ασφάλειας είχε προθεσμία μόνο 24 ώρες. Τέλος εάν στο μητρώο του γραφείου εύρεσης οικιακών βοηθών καταγράφονταν πολλές “εξαφανίσεις” κοριτσιών από σπίτια, προβλεπόταν το κλείσιμο του γραφείου.

Φυσικά ούτε και η αυστηρότερη διάταξη κατάφερε να ελέγξει ή να περιορίσει τα κυκλώματα. Ούτε τότε, ούτε τώρα.