Οι κυνηγοί της χαμένης κιβωτού. Περιείχε τις πλάκες με τις δέκα εντολές της Παλαιάς Διαθήκης και ακόμα την αναζητούν. Τι αναφέρουν οι θρύλοι

Η κιβωτός της διαθήκης περιγράφεται στην Παλαιά Διαθήκη ως ένα ιερό κιβώτιο, μέσα στο οποίο φυλάσσονταν οι πέτρινες πλάκες όπου ήταν γραμμένες οι Δέκα Εντολές που είχε παραδώσει ο Θεός στον Μωυσή.

Εξαφανίστηκε μετά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ από τους Βαβυλώνιους και τη λεηλασία του Ναού του Σολομώντα.

Την Κιβωτός λέγεται ότι την κατασκεύασε ο τεχνίτης Βεσελεήλ από ξύλο ακακίας και την επένδυσε εσωτερικά και εξωτερικά, με καθαρό χρυσό. Προορισμός της: να προφυλάξει τις πλάκες στις οποίες είχε χαράξει ο Θεός τις δέκα εντολές. Είναι ένα από τα πιο ισχυρά σύμβολα της Παλαιάς Διαθήκης και αποτέλεσε το κεντρικό θέμα σε πολλά βιβλία και κινηματογραφικές ταινίες, όπως η παγκόσμια εμπορική επιτυχία “Οι κυνηγοί της χαμένης κιβωτού”.

Υπήρξε όμως πραγματικά η κιβωτός της διαθήκης; Υπάρχει ακόμη και σήμερα; Αν ναι που βρίσκεται και, αν ανακαλυφθεί, τι θα σημάνει αυτή η ανακάλυψη;

Σύμφωνα με τη βιβλική περιγραφή, η κιβωτός της διαθήκης ήταν ένα εκπληκτικά όμορφο αντικείμενο. Το βαρύ σκέπασμα της ήταν κι αυτό από χρυσό και στολισμένο με δύο χερουβείμ (άλλοι αναφέρουν φτερωτές σφίγγες). Στις πλευρές της είχαν στερεωθεί τέσσερις χρυσοί κρίκοι μέσα από τους οποίους περνούσαν κοντάρια για να μπορεί να μεταφερθεί η κιβωτός στους ώμους των φορέων της.

Η κιβωτός αντιπροσώπευε τη συμφωνία Θεού και Ισραηλιτών- γι’ αυτό και η ονομασία της, κιβωτός τη διαθήκης.

Η κιβωτός ως όπλο μαζικής καταστροφής

Όπως ανακαλύπτει με τρόμο και έκπληξη ο φανταστικός ήρωας της ταινίας, ο Ιντιάνα Τζόουνς, η κιβωτός δεν περιείχε μόνο μερικές λίθινες πλάκες όπου είχαν χαραχτεί οι δέκα εντολές. Στην Παλαιά Διαθήκη η κιβωτός περιγράφεται σαν απόδειξη της παρουσίας του Θεού στη Γη, σαν υπογραφή και σφραγίδα του, με τον υπαινιγμό ότι περιέχει την αδιανόητη δύναμη της θείας ενέργειας.

Οι Ισραηλίτες την έπαιρναν μαζί τους στον πόλεμο και όπως φαίνεται, ήταν το αντίστοιχο ενός σημερινού όπλου μαζικής καταστροφής, επειδή οι εχθροί της καταστρέφονταν αμέσως.

Σε μία περίπτωση, όταν την άρπαξαν για λάφυρο οι Φιλισταίοι, η κιβωτός τους τιμώρησε με μια τρομερή επιδημία και τα σώματα τους γέμισαν καρκινικούς όγκους. Η περιγραφή αυτή οδήγησε κάποιους να διατυπώσουν την υπόθεση ότι μπορεί μέσα της να έκρυβε κάποια πηγή ραδιενεργής ακτινοβολίας. Καθόλου περίεργο που οι Φιλισταίοι αποφάσισαν γρήγορα να επιστρέψουν την κιβωτό στους δικαιωματικούς κατόχους της.

Η εξαφάνιση της Κιβωτού και οι θρύλοι

Το 955 π.Χ. ο βασιλιάς Σολομώντας την τοποθέτησε στο άδυτο του ναού που ανήγειρε και είναι γνωστός με το όνομα του. Η είσοδος στο άδυτο αυτό επιτρεπόταν μόνο μία φορά το χρόνο, στη γιορτή της ημέρας του εξιλασμού. Περιέργως και σύμφωνα με την αφήγηση αυτή για την καταστροφή του ναού από τους Βαβυλώνιους, η κιβωτός της διαθήκης εξαφανίζεται από την ιστορία το 586 π.Χ.

Η κιβωτός μοιάζει να εξαφανίστηκε στη βαθιά νύχτα της ιστορίας αφήνοντας πίσω της μόνο θρύλους και εικοτολογίες.

Σύμφωνα με κάποιους θρύλους, την έκλεψε ο Μενελίκ, ο γιος του Σολομώντα και την πήρε μαζί του στη Βόρεια Αιθιοπία. Σύμφωνα με τον θρύλο ο Μενελίκ ήταν γιος του Σολομώντα και της βασίλισσας του Σαβά και οι γέροντες του Ισραήλ, τυφλωμένοι από τη ζήλια τους, απαίτησαν να σταλεί ο νέος στη μητέρα του, στην Αιθιοπία.

Πριν φύγει όμως, πήρε την κιβωτό από τα άγια των αγίων και την μετέφερε στην πατρίδα της μητέρας του, όπου υποτίθεται ότι σώζεται ακόμη και σήμερα σε μια εκκλησία στο Αξούμ.

Σύμφωνα με άλλους θρύλους, την απομάκρυνε από τον ναό ο προφήτης Ιερεμίας, που την έκρυψε σε μία κοντινή σπηλιά, στο όρος Ναβαύ, που βρίσκεται στη σημερινή Ιορδανία. Σύμφωνα με μία τρίτη αφήγηση, η κιβωτός είναι κρυμμένη μέχρι σήμερα σε μία σπηλιά κάτω από το όρος του Ναού στην Ιερουσαλήμ, κοντά στην αρχική της κρύπτη, στα άγια των αγίων.

Φυσικά, υπάρχει και το ενδεχόμενο απλώς να καταστράφηκε κατά τη λεηλασία του ναού.

Βέντιλ Τζόουνς, όπως … Ιντιάνα Τζόουνς;

Ένας από τους πιο γραφικούς χαρακτήρες που αφιερώθηκαν στην αναζήτηση της κιβωτού είναι ένας Αμερικανός βαπτιστής ιερέας που ονομάζεται Βεντίλ Τζόουνς και ισχυρίζεται ότι έδωσε την έμπνευση για τον χαρακτήρα του Ιντιάνα Τζόουνς. Το 1992, όταν ήταν διευθυντής στο Ινστιτούτο Ιουδαϊκών και Χριστιανικών ερευνών στο Τέξας, ο Τζόουνς εξερεύνησε τα σπήλαια του Κουμράν, όπου το 1947 είχαν ανακαλυφθεί οι πάπυροι της Νεκρής Θάλασσας.

Ξεκινώντας από τις ενδείξεις στον λεγόμενο χάλκινο κύλινδρο, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1952 και περιέχει έναν κατάλογο με τα αντικείμενα που υπήρχαν στον δεύτερο ναό, πριν από την καταστροφή του το 70 μ.Χ. (και μέσα στα οποία λέγεται  ότι αναφέρεται και η κιβωτός της διαθήκης) , ο Τζόουνς και η ομάδα του ερεύνησαν τα σπήλαια του Κουμράν και ανακάλυψαν κάτι που θεώρησαν ότι ήταν λιβάνι από τον δεύτερο ναό.

Πριν προλάβουν όμως να προχωρήσουν την έρευνα τους, οι αρχαιολογικές αρχές του Ισραήλ τους διέκοψαν  ξαφνικά και αναιτιολόγητα τις ανασκαφές και αρνήθηκαν να παρατείνουν την άδεια παραμονής τους.

Ο Βρετανός δημοσιογράφος Γκράχαμ Χάνκοκ, που έγινε παγκόσμια διάσημος τη δεκαετία του 1990 με τα μπεστ σέλερ βιβλία του “Το σημάδι και η σφραγίδα” και  “Αποτυπώματα των θεών” έκανε τις δικές του έρευνες για την κιβωτό που τον οδήγησαν στο Αξούμ. Ο Χανκόκ πείστηκε όμως ότι η ιστορία του Μενελίκ ήταν ανακριβής και ότι την κιβωτό την πήγαν στην Ελεφαντίνη της Αιγύπτου ιερείς που φοβήθηκαν ότι θα μπορούσε να την καταστρέψει ο βασιλιάς του βασιλείου του Ιούδα, ο Μανασσής.

Όταν το 410 π.Χ. καταστράφηκε ο ναός όπου φυλασσόταν, η κιβωτός σώθηκε και πάλι και μεταφέρθηκε στη λίμνη Τάνα στην Αιθιοπία. Από εκεί μεταφέρθηκε βόρεια στο Αξούμ από τον βασιλιά Εζάνα, το 350 π.Χ. Εδώ χτίστηκε νέος οίκος για την κιβωτό, η εκκλησία της Παναγίας της Σιών. Εκεί λέγεται ότι βρίσκεται η κιβωτός, ακόμη και σήμερα.

Οι θρύλοι της κιβωτού είναι ακόμη ζωντανοί

Στο βιβλίο του, The Unexplained, o Καρλ Σούκερ διατυπώνει τα προφανή ερωτήματα: “Γιατί λοιπόν υποτίθεται ότι έχει χαθεί; Πως μπορεί να περιτριγυρίζει οτιδήποτε μυστήριο την κιβωτό εφόσον μπορούμε να τη δούμε αμέσως εκεί που βρίσκεται σήμερα;”

Η απάντηση είναι ότι σε δημόσια θέα περιφέρεται μια φορά το χρόνο (στον εορτασμό των Επιφανείων) ένα αντίγραφο της κιβωτού, σκεπασμένο με βαριά υφάσματα αλλά η ίδια η κιβωτός παραμένει κρυμμένη μέσα στα “κεντουσά κεντουσάν”, τα αντίστοιχα άγια των αγιών και ο μοναδικός άνθρωπος που επιτρέπεται να βρίσκεται στον ίδιο χώρο με την κιβωτό είναι το πρόσωπο που ονομάζεται φύλακας της κιβωτού.

Υπάρχουν και άλλα αντίγραφα της κιβωτού σε διάφορους ναούς της Αιθιοπίας αλλά και αυτά απαγορεύεται να τα δει κανείς.

Ιστορικοί και άλλοι ερευνητές διατυπώνουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια υποθέσεις για το τι μπορεί να ήταν στην πραγματικότητα η κιβωτός. Μερικές από τις πιο ευφάνταστες θεωρίες υποθέτουν ότι μπορεί να ήταν κάποιο είδος απίστευτα πανίσχυρης μηχανής- κάποιο αντικείμενο από έναν μυστηριώδη πολιτισμό, εξαφανισμένο εδώ και πάρα πολύ καιρό.

Αναμφίβολα, οι ιδιότητες που της αποδίδονται τείνουν να ενισχύσουν μια τέτοια υπόθεση. Όμως δε θα το μάθουμε ποτέ εκτός αν ανακαλύψουμε και εξετάσουμε την κιβωτό, όπως λέει ο Σούκερ: “Με δεδομένο ότι τίποτε από όσα μπορούμε να κατασκευάσουμε ακόμη και με τα σημερινά επίπεδα της τεχνολογίας μας δεν φαίνεται να μπορεί να αναπαράγει όλες τις φοβερές ιδιότητες  που της αποδίδονται, θα μπορέσουμε να ελέγξουμε  τις δυνάμεις που ίσως απελευθερώσουν οι μελέτες μας στην κιβωτό;”

Πηγή αρχικής φωτογραφίας: Flickr

Πηγή: Αινίγματα της ιστορίας, μύθοι, μυστήρια και παραφροσύνη από ολόκληρο τον κόσμο, του Alan Baker, εκδόσεις Κλειδάριθμος

Διαβάστε επίσης στη “ΜτΧ”: «Σεβόμαστε τις δέκα εντολές μόνο όταν δεν μας βλάπτουν οικονομικά και επανερχόμαστε σ΄ αυτές μόνο όταν παραιτηθούμε από την προσπάθειά μας να πλουτίσουμε.» Ο Βασίλης Ραφαηλίδης περιγράφει πως έγιναν τα μεγάλα «τζάκια»