Οι “κινητές βιβλιοθήκες” στην Αμερική τη δεκαετία του ΄30. Γυναίκες διένυαν τεράστιες αποστάσεις με άλογα και μουλάρια για να μοιράσουν βιβλία στους κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών

Στην Αμερική της δεκαετίας του ΄30, οι άνθρωποι που ζούσαν σε απομονωμένα χωριά είχαν ελάχιστη πρόσβαση στην εργασία, αλλά και στην εκπαίδευση για τα παιδιά τους. Στο Κεντάκι υπήρχαν πολλές τέτοιες απομονωμένες κοινότητες και οι κάτοικοι είχαν μόνο μια ευκαιρία να γνωρίσουν τα βιβλία: τους βιβλιοθηκάριους με τα άλογα.

Ο πρόεδρος Ρούσβελτ προσπαθούσε να βρει έναν τρόπο επίλυσης του προβλήματος, εν μέσω της Μεγάλης Ύφεσης. O οργανισμός που ο ίδιος δημιούργησε για την εύρεση εργασίας, έφτιαξε ένα πρόγραμμα για τη διανομή βιβλίων σε αυτές τις περιοχές, ώστε οι κάτοικοι να μορφωθούν και να έχουν περισσότερες πιθανότητες να βρουν δουλειά. Για τη διανομή προσελήφθησαν γυναίκες οι οποίες αμείβονταν με 28 δολάρια το μήνα.

H δουλειά τους δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Πάνω σε ένα άλογο ή ένα μουλάρι, έπρεπε να διανύσουν μέχρι και 120 μίλια μέσα σε μια συγκεκριμένη εβδομάδα, κάθε μήνα, ακόμη κι αν οι καιρικές συνθήκες δεν ήταν καλές. Χρειάστηκε να περάσουν μέσα από βουνά, ακόμα και χιονισμένα, να διασχίσουν ποτάμια και λασπώδεις περιοχές, ώστε να φτάσουν στον προορισμό τους και να παραδώσουν τα βιβλία στους διψασμένους για μόρφωση κατοίκους. Δεν ήταν λίγες οι φορές που αναγκάστηκαν να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις με τα πόδια, κουβαλώντας το βαρύ φορτίο, αν ο προορισμός τους ήταν πολύ απομακρυσμένος και “σκληρός” για τα ζώα τους. Σε αρκετές περιπτώσεις τα άλογα ή τα μουλάρια δεν άντεξαν στη διαδρομή και οι γυναίκες μετέφεραν μόνες τους τα βιβλία στα χωριά.

Τα βιβλία δίνονταν σε σπίτια ή σε σχολικές μονάδες οι βιβλιοθήκες των οποίων ήταν άδειες. Συνολικά αποδέκτες των βιβλίων ήταν 100.000 άνθρωποι σε διάφορα χωριά που εξυπηρετούταν από 30 κινητές βιβλιοθήκες. Κάθε μήνα οι γυναίκες συγκεντρώνονταν στην “έδρα” τους και αποφάσιζαν ποια βιβλία θα φύγουν και για ποιο χωριό.

Όταν περνούσε ο μήνας, έπαιρναν τα βιβλία που είχαν δώσει για να τα πάνε αλλού και δάνειζαν καινούργια.

Οι κάτοικοι τις περίμεναν με αγωνία. Όταν έφταναν, έτρεχαν κοντά τους κυρίως τα παιδιά φωνάζοντας “δώσε μου ένα βιβλίο να διαβάσω”. Οι ενήλικες ενδιαφέρονταν περισσότερο για βιβλία με ιστορικό ή θρησκευτικό ενδιαφέρον και βιογραφίες.

Εκτός από βιβλία οι γυναίκες παρέδιδαν εφημερίδες και περιοδικά. Όμως αυτό που ζητούσαν περισσότερο ήταν η Βίβλος.  Άλλα δημοφιλή βιβλία ήταν ο Ροβινσώνας Κρούσος και λογοτεχνία του Μαρκ Τουέιν. Οι γυναίκες των χωριών έδειχναν μια προτίμηση σε περιοδικά και βιβλία μαγειρικής.

Οι βιβλιοθηκονόμοι με τα άλογα δεν παρέδιδαν μόνο τα βιβλία αλλά σε πολλές περιπτώσεις δίδασκαν και ανάγνωση. Δυσκολεύτηκαν μέχρι να τις συνηθίσουν οι κάτοικοι, που ήταν επιφυλακτικοί απέναντι σε όσους έρχονταν από μακριά.

Στη συνέχεια όμως τους έγιναν απαραίτητες μέχρι που μια οικογένεια αρνήθηκε να μετακομίσει σε άλλη κομητεία επειδή δεν υπήρχε αυτή η υπηρεσία.

Το πρόγραμμα σταμάτησε το 1943 όταν ο οργανισμός που “γέννησε” αυτή την ιδέα, σταμάτησε να τη χρηματοδοτεί. Οι τοπικές κοινότητες προσπάθησαν να διατηρήσουν τις βιβλιοθήκες, αλλά δεν ήταν σε θέση να συνεχίσουν χωρίς χρηματοδότηση.

Διαβάστε: Riotsville, η «πόλη των εξεγέρσεων». Χτίστηκε για να εκπαιδευτούν οι αστυνομικοί να καταστέλλουν βίαια επεισόδια. Τους διαδηλωτές έκαναν οι στρατιώτες. Δείτε το συγκλονιστικό βίντεο

Διαβάστε: Ο φωτογράφος που κατέγραψε την έκρηξη του ηφαιστείου και τον θάνατό του. «Νιώθω ότι βρίσκομαι στα πρόθυρα πριν γίνει κάτι», έγραφε και έζησε για λίγο τη μεγαλύτερη κατολίσθηση της ιστορίας