ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Οι καινοτομίες της ΔΕΘ. Τα πρώτα κλιματιστικά, η πρώτη εκπομπή τηλεόρασης και η “εφεύρεση” του φραπέ

Οι καινοτομίες της ΔΕΘ. Τα πρώτα κλιματιστικά, η πρώτη εκπομπή τηλεόρασης και η “εφεύρεση” του φραπέ
ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης διοργανώνεται κάθε Σεπτέμβριο από το 1926. Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας, της οικονομίας και του πολιτισμού της πόλης και χαρακτηρίστηκε, στη μακρά πορεία της, από την καινοτομία και τις πρωτιές.

Ξεκίνησε από μία ιδέα του Νικόλαου Γερμανού, επιστήμονα και πολιτικού, που οραματίστηκε μια νέα προοπτική και έδωσε όλο τον εαυτό του για την υλοποίηση της ιδέας του.

Η 1η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης υποδέχτηκε 100.000 επισκέπτες στο Πεδίον του Άρεως, το σημερινό 3ο Σώμα Στρατού.

5η ΔΕΘ, 1930. Πηγή φωτογραφίας: Αρχείο ΔΕΘ

Στις σημερινές της εκθεσιακές εγκαταστάσεις η ΔΕΘ-Helexpo μεταφέρθηκε οριστικά το 1937. Η λειτουργία της διακόπηκε προσωρινά εξαιτίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ το 1950 χρηματοδοτήθηκε από το σχέδιο Μάρσαλ για την αποκατάσταση του λεηλατημένου εκθεσιακού χώρου.

Από τότε που ιδρύθηκε η ΔΕΘ, έζησε πολεμικές συρράξεις, πολιτικές αναταραχές αλλά και γεγονότα που άλλαξαν τον κόσμο. Ας δούμε μερικούς ιστορικούς σταθμούς της.

Θεσμός “λαϊκής ημέρας” και τσιγάρα “lights”

Η 7η ΔΕΘ παρόλο που πραγματοποιήθηκε εν μέσω κορύφωσης της διεθνούς οικονομικής κρίσης και της πτώχευσης του νεοελληνικού κράτους, είχε μεγάλη επισκεψιμότητα.
Ήταν η μοναδική προπολεμική διοργάνωση που ο καπνός παρουσιάστηκε σε δύο περίπτερα, ένα με το τελικό προϊόν και ένα με τις πρώτες ύλες.
Το ενδιαφέρον των επισκεπτών προκάλεσε το Αυστριακό Μονοπώλιο Καπνού γιατί εκτός από τα κλασικά εκθέματα που προωθούσε κάθε χρόνο όπως τα τσιγάρα, τα πούρα και τον καπνό, παρουσίασε το απονικοτινισμένο καπνό από το “Εργοστάσιο Απονικοτινίσεως Αυγούστου Φαλκ” της Βιέννης.
Τα τσιγάρα χωρίς ή με ελάχιστη νικοτίνη (τα γνωστά lights) δεν είχαν ιδιαίτερη εμπορική επιτυχία, αλλά άνοιξε ο δρόμος για να κυριαρχήσουν τις επόμενες δεκαετίες.
Επίσης η Έκθεση καινοτόμησε με την εισαγωγή του θεσμού της λαϊκής ημέρας με εισιτήριο των 5 δραχμών προκειμένου να προσελκύσει επισκέπτες που είχαν ταλαιπωρηθεί από τη διεθνή οικονομική κρίση.

Τα πρώτα κλιματιστικά και μάσκες προστασίας

Το 1935 η γερμανική εταιρία Telefunken παρουσίασε για πρώτη φορά στη ΔΕΘ ραδιόφωνα παγκοσμίου λήψεως, ενώ στο ιταλικό περίπτερο παρουσιάστηκε το πρώτο κλιματιστικό. Το 1936 στην Έκθεση έκαναν την εμφάνισή τους οι πρώτες μάσκες προστασίας σε περίπτωση χημικού πολέμου.

Η τελευταία προπολεμική έκθεση το 1940, πραγματοποιήθηκε στις νέες εγκαταστάσεις.  Χρησιμοποιήθηκαν μόνο για ένα έτος καθώς υπέστησαν βαρύτατες καταστροφές κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Λίγες μέρες μετά το τέλος της ΔΕΘ κηρύχθηκε ο πόλεμος. Πολλοί από τους εκθέτες δεν πρόλαβαν να πάρουν ούτε τα εκθέματά τους.

Κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 οι Έλληνες εκθέτες που συμμετείχαν στις διοργανώσεις ανέρχονταν σε 400, ενώ οι ξένοι έφταναν τους 1.500 κατά μέσο όρο ανά διοργάνωση. Το 1967 μάλιστα οι επισκέπτες άγγιξαν τον αριθμό ρεκόρ του 1,7 εκατομμυρίου.

Ο φραπές μετρά περίπου 60 χρόνια ζωής. Το εντυπωσιακό είναι ότι ανακαλύφθηκε τυχαία το 1957 στην ΔΕΘ

Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου και Τραγουδιού

Το 1959, σηματοδοτείται από την κατασκευή της πύλης του τόξου της ΔΕΘ που βρίσκεται στην πύλη της ΧΑΝΘ και του νέου κτιρίου διοίκησης.

Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, πέραν του επιχειρηματικού της ενδιαφέροντος, αναπτύσσει δραστηριότητές που επεκτείνονται και στον τομέα του πολιτισμού, με την καθιέρωση του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου το  1960 και  του Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού 1962 .

Στις 4 Σεπτεμβρίου 1960, στα εγκαίνια της 25ης ΔΕΘ, ο πρώτος πειραματικός τηλεοπτικός σταθμός στην Ελλάδα ξεκίνησε τη λειτουργία του για διάστημα 22 ημερών. Εκεί εμφανίστηκε και η Αλίκη Βουγιουκλάκη.

Αλεξάνδρειο Μέλαθρον

Το 1966, είναι η χρονιά ορόσημο για τη ΔΕΘ, η οποία φτάνει στο απόγειο της επιτυχίας της. Οι Έλληνες εκθέτες ανέρχονται σε 400 και οι ξένοι σε 1.500 κατά μέσο όρο, ανά διοργάνωση. Την ίδια χρονιά κατασκευάστηκε μέσα στις εγκαταστάσεις της το Αλεξάνδρειο Μέλαθρον.

Οι επισκέπτες συρρέουν για να θαυμάσουν τα πυροτεχνήματα, το λούνα παρκ, τα show. Η λάμψη αυτής της διοργάνωσης, έμεινε  χαραγμένη στη μνήμη των αναρίθμητων θαυμαστών της.

Τα τουρνικιέ της 31ης ΔΕΘ, 1966. Πηγή φωτογραφίας: Αρχείο ΔΕΘ

Δεκαετία ΄70. Καραμανλής, Κύπρος, ΕΟΚ

Στη δεκαετία του ’70 κατασκευάστηκαν τα μεγαλύτερα περίπτερα της ΔΕΘ-Helexpo, τα οποία λειτουργούν μέχρι και σήμερα. Το 1973 διοργανώθηκαν οι πρώτες κλαδικές εκθέσεις, η Διεθνής Έκθεση Γούνας και η Διεθνής Έκθεση Μαρμάρου.

Το 1974, μιάμιση ώρα πριν από τα εγκαίνια, ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής μίλησε από το Μακεδονία Παλλάς σε 300.000 κόσμο που τον αποθέωσε.

Το περίπτερο της Κύπρου μετά τα τραγικά γεγονότα της εισβολής, αποτέλεσε χώρο προσκυνήματος για τους Θεσσαλονικείς.

Η 41η ΔΕΘ το 1976 αποτέλεσε το πρώτο βήμα σε μια νέα δεκαετία και σε μια νέα περίοδο στην ιστορία της, καθώς συνέπεσε με την έναρξη των διαπραγματεύσεων για την πλήρη ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα.

41η ΔΕΘ, 1976. Πηγή φωτογραφίας: Αρχείο ΔΕΘ.

Το 1977 αποτελεί χρονιά ορόσημο καθώς η ΔΕΘ μετατράπηκε από Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου σε Ανώνυμη Εταιρεία με τον διακριτικό τίτλο «Helexpo-ΔΕΘ ΑΕ».

Το 2000 στην 65η ΔΕΘ καθώς συμπληρώθηκαν 75 χρόνια ζωής, διοργανώθηκε έκθεση ντοκουμέντων «75 χρόνια Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, η ΔΕΘ του κόσμου, της Ελλάδος, της Θεσσαλονίκης».

Το 2000 στην 65η ΔΕΘ καθώς συμπληρώθηκαν 75 χρόνια ζωής διοργανώθηκε έκθεση ντοκουμέντων «75 χρόνια Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, η ΔΕΘ του κόσμου, της Ελλάδος, της Θεσσαλονίκης». Πηγή φωτογραφίας: Wikimediamtx Commons

 11η Σεπτεμβρίου, ευρώ, απαγόρευση καπνίσματος

Στην 66η ΔΕΘ την 11η Σεπτεμβρίου, τα νέα της τρομοκρατικής επίθεσης στις ΗΠΑ πάγωσαν το επιχειρηματικό κλίμα. Το αμερικανικό περίπτερο έκλεισε και ξανάνοιξε τρεις ημέρες αργότερα με αυξημένα μέτρα ασφαλείας. Επίσης, ήταν η τελευταία στην οποία λειτούργησαν οι συναλλαγές με δραχμή.

Η 82η ΔΕΘ  το 2017 ήταν από τις μεγαλύτερες με τιμώμενη χώρα την Κίνα και ένα ευρύ πρόγραμμα εκδηλώσεων. Η 83η αποτέλεσε την πρώτη μετά την οικονομική κρίση που φάνηκε ένας νέος χαρακτήρας για την Ελλάδα, πιο δυναμικός και ανεξάρτητος με έμφαση στην ψηφιοποίηση και τιμώμενη χώρα τις ΗΠΑ.

Η 83η  και  84η ΔΕΘ καινοτόμησαν με την απαγόρευση του καπνίσματος και σε ανοικτούς χώρους και τη διαμόρφωση ειδικών εξωτερικών χώρων για τους καπνίζοντες.

Η ΔΕΘ του Covid-19

Η δεκαετία του 2020 ξεκίνησε χωρίς τη ΔΕΘ, αλλά με το «Thessaloniki Helexpo Forum»  το οποίο αποτελούνταν από ομιλίες πολιτικών αρχηγών και επιστημόνων για όλα τα κύρια πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα, και μεταδόθηκε live.

Το Forum διοργανώθηκε με αυστηρότητα  για την τήρηση των υγειονομικών μέτρων, όπως η φυσική παρουσία, με ανώτατο αριθμό 50 ατόμων που παρακολουθούσαν κάθε πάνελ, εν μέσω μιας παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, του Covid-19.

Η 85η ΔΕΘ το 2021 μετά από έναν χρόνο απουσίας λειτούργησε ξανά, με τιμώμενη χώρα την Ελλάδα μέσα σε ένα νέο πλαίσιο με αυστηρά μέτρα προστασίας για τον κορωνοϊό.

Η 86η είχε ως τιμώμενη χώρα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με πλήθος κόσμου σε σχέση με τη διοργάνωση της προηγούμενης χρονιάς , ενώ έγινε επετειακό αφιέρωμα για τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Η 87η  είχε τιμώμενη χώρα τη Βουλγαρία. Η Βουλγαρία συμμετέχει στη ΔΕΘ από την πρώτη διοργάνωσή της το 1926 και από τότε έχει αδιάλειπτη παρουσία σε πολλές γενικές και κλαδικές εκθέσεις της ΔΕΘ-Helexpo.

Από από τη σειρά “Η ΕΡΤ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΟ ΕΛΛΑΔΑ” μια εκπομπή που διατρέχει σημαντικούς σταθμούς της ιστορίας της ΔΕΘ από την έναρξη του θεσμού ως το 1980:

Πηγή αρχικής φωτογραφίας: Wikimediamtx Commons

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΤΗΝ "ΜΤΧ"
Το πρώτο ράλι τρακτέρ έγινε στη Λαμία και ήταν φιέστα της χούντας. Οι σούζες, το όργωμα και οι αγώνες ταχύτητας (βίντεο)

Ειδήσεις σήμερα:

Ακολουθήστε την mixanitouxronou.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Διαβάστε τις σημαντικότερες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στη mixanitouxronou.gr