Οι Έλληνες πιλότοι που αποτέλεσαν το πρώτο ακροβατικό σμήνος της Πολεμικής Αεροπορίας. Οι επικίνδυνοι και καινοτόμοι ελιγμοί τους μέσα στα σύννεφα εντυπωσίασαν το ΝΑΤΟ

Ιούλιος του 1957 στη βάση της Τανάγρας έδρευε η 341 μοίρα δίωξης. Ο διοικητής, επισμηναγός Ηλίας Τσαμουσόπουλος, έλαβε εντολή από τον αρχηγό της πολεμικής αεροπορίας, να προχωρήσει στην συγκρότηση ακροβατικού σμήνους.

Η πρώτη αποστολή στο εξωτερικό

Τον Ιούνιο του 1959 το σμήνος κλήθηκε να συμμετάσχει στις αεροπορικές επιδείξεις του Μονάχου. Την ημέρα των επιδείξεων είχε χαμηλή νέφωση και υπήρξε κίνδυνος ματαίωσής τους. Ωστόσο η επίδειξη όχι μόνο έγινε αλλά οι Έλληνες αεροπόροι άφησαν τις καλύτερες εντυπώσεις. Οι Γερμανοί έμειναν με ανοικτό το στόμα, όταν είδαν τους Έλληνες πιλότους, να μπαίνουν μέσα στα σύννεφα σε κατακόρυφη άνοδο . Στη συνέχεια τα αεροσκάφη βγήκαν κατακόρυφα και συνέχισαν την επίδειξη.

Τη τελευταία φορά που βγήκαν τα ελληνικά πληρώματα, ο επισμηναγός Τσαμουσόπουλος έδωσε εντολή και τα ελληνικά αεροσκάφη έσπασαν σε 7 διαφορετικές κατευθύνσεις. Στη συνέχεια οι Έλληνες αεροπόροι μπήκαν ταυτόχρονα ξανά στα σύννεφα. Στο τέλος προσγειώθηκαν ταυτόχρνονα. Ο αρχηγός της πολεμικής αεροπορίας της Γερμανίας ήταν εκστασιασμένος: «Στην πολύχρονη αεροπορική μου ζωή, έχω παρακολουθήσει εκατοντάδες επιδείξεων κι έχω γνωρίσει δεκάδες αεροπορικές ακροβατικές μονάδες. Σήμερα όμως για πρώτη φορά είδα ακροβατική ομάδα να μπαίνει στα σύννεφα με άλλο σχηματισμό και να βγαίνει με άλλο. Μπράβο στους Έλληνες αεροπόρους που σήμερα μας έδειξαν τι μπορεί να κάνει το θάρρος και η σωστή εκπαίδευση».

Η επίδειξη στη Γερμανία ήταν μόνο η αρχή για το Ακροτίμ. Λίγους μήνες μετά επιχείρησε να κάνει κάτι που μέχρι τότε δεν είχε κάνει κανένα ακροβατικό σμήνος στο κόσμο: Την ταυτόχρονη απογείωση και προσγείωση και των 7 αεροπλάνων.

Η απόπειρα έγινε στη Τανάγρα . Εκείνη τη μέρα μπροστά στο διοικητή πέρασε ένας σκύλος . Τότε ο διοικητής διάταξε τη συνέχιση της απογείωσης, τα αεροπλάνα απογειώθηκαν ταυτόχρονα χωρίς ο σκύλος να τραυματιστεί σοβαρά.

Σκοπός αυτών των ομάδων είναι να εκπαιδεύουν αεροπόρους σε δύσκολους ελιγμούς, να διαδίδουν την αεροπορική ιδέα, να ενισχύουν το ηθικό των ενόπλων δυνάμεων και φυσικά να κάνουν επίδειξη της μαχητικής ικανότητας των ιπτάμενων αξιωματικών.

Τα αεροσκάφη που χρησιμοποιήθηκαν ήταν τα F-86 και η κωδική ονομασία του σμήνους ήταν Αcroteam. Τα μέλη του σμήνους ήταν οι υποσμηναγοί Ανδρέας Φραγκοπανάγος, Κωνσταντίνος Αδάμ, και οι ανθυποσμηναγοί Φίλιππος Κόλλιας και Νικόλαος Πατήρης.

Η έναρξη της εκπαίδευσης

Η εκπαίδευση τους ξεκίνησε το 1957 και το προσωπικό του σμήνους άρχισε να πετά από 3 έως 5 φορές τη μέρα. Το πρόγραμμα περιελάμβανε δύο εξόδους για βολές και 3 εξόδους για ακροβατικούς ελιγμούς. Μετά από επίπονη εκπαίδευση 3 μηνών άρχισαν οι πτήσεις. Το ύψος που γινόταν οι ελιγμοί κάθε φορά μειωνόταν. Τον Απρίλιο του 1957 το ελληνικό σμήνος προσκλήθηκε από τη Βελγική αεροπορία να συμμετάσχει στις αεροπορικές επιδείξεις στις Βρυξέλλες, στις οποίες λάμβαναν μέρος όλα τα ακροβατικά σμήνη του ΝΑΤΟ.

Η επίδειξη στη Θεσσαλονίκη

Το Μάιο του 1958 το νέο ακροβατικό σμήνος της πολεμικής αεροπορίας εκτέλεσε τη πρώτη του αεροπορική επίδειξη στη Θεσσαλονίκη. Ακολούθησαν οι επιδείξεις στη Λάρισα και το Βόλο. Το νέο ελληνικό ακροβατικό σμήνος άρχισε να κερδίζει τις εντυπώσεις στις επιδείξεις τις οποίες παρουσίαζε. Όλο και περισσότερες πόλεις της Ελλάδας ζητούσαν να δουν τα ακροβατικά της πολεμικής μας αεροπορίας, που στην πραγματικότητα ήταν δύσκολοι αεροπορικοί ελιγμοί, υψηλής ακρίβειας, που δεν είχαν καμία σχέση με τσίρκο.

Η αύξηση των μελών του σμήνους

Το 1959 βλέποντας ότι οι χειρισμοί του σμήνους γινόταν με απόλυτη τελειότητα, αποφασίστηκε η αύξηση των μελών της ομάδας σε 7. Έτσι στην ομάδα προστέθηκαν οι ανθυποσμηναγοί Χ. Βάσης και Αθ. Καρβέλας που είχαν ήδη εκπαιδευτεί στους αεροπορικούς ελιγμούς. Την άνοιξη του 1959 έφτασαν στην Ελλάδα οι Αμερικανοί «SKYBLAZERS’» για να παρουσιάσουν επίδειξη στο ελληνικό κοινό.Το ΓΕΑ διέταξε το Ακροτίμ να συμμετάσχει στην εκδήλωση είτε με 5 είτε με 7 αεροσκάφη. Η επίδειξη έγινε στο αεροδρόμιο του Ελληνικού. Το σμήνος, μπροστά σε 250.000 Αθηναίους, εκτέλεσε το πρόγραμμα του με απόλυτη τελειότητα. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε στο πλήθος η διάσπαση του σμήνους σε εφτά γωνίες. Η διάσπαση έγινε σε κατακόρυφη θέση και στη συνέχεια τα αεροσκάφη διασταυρώθηκαν ταυτόχρονα σε ύψος 3-5-10-12 μέτρων από το έδαφος.

Όπου εμφανιζόταν το Ακροτίμ με τις εναέριες φιγούρες εντυπωσίαζε. Το 1963 ο επισμηναγός Τσαμουσόπουλος παραιτήθηκε από αρχηγός του σμήνους και αναχώρησε για τις ΗΠΑ. Νέος αρχηγός ανέλαβε ο υποσμηναγός Αν. Φραγκοπανάγος. Το ελληνικό σμήνος διαλύθηκε το 1965 ολοκληρώνοντας μια λαμπρή πορεία στους ελληνικούς και ξένους ουρανούς.

Σήμερα η ακροβατική ομάδα της πολεμικής αεροπορίας ονομάζεται ΖΕΥΣ.

Πηγή αρχικής εικόνας: Youtube

 Διαβάστε επίσης στην ΜτΧ: Οι Έλληνες αεροπόροι στον Πόλεμο της Κορέας. Το 13ο Σμήνος έμεινε 56 μήνες στην ασιατική χερσόνησο, εκτέλεσε σχεδόν 3.000 αποστολές και διακρίθηκε για την παρουσία του