“Όταν πατούσε στην Καστοριά, η πόλη έτρεμε”. Ο εγκληματίας πολέμου Κάλτσεφ που προπαγάνδιζε την προσάρτηση της Μακεδονίας στη Βουλγαρία. Οι σφαγές, η δίκη και η εκτέλεσή του

15 Φεβρουαρίου 1946. Η πρώτη δίκη εγκληματιών πολέμου στην Ελλάδα ήταν γεγονός. Η αίθουσα του δικαστηρίου ήταν κατάμεστη. Δικάζονταν δύο εκπρόσωποι της βουλγαρικής και ιταλικής θηριωδίας στη Μακεδονία.

Ήταν ο βούλγαρος αρχικομιτατζής Άντον Κάλτσεφ και ο ιταλός υπολοχαγός, Τζιοβάνι Ραβάλι. Οι καταθέσεις των μαρτύρων για τη δράση τους ήταν ανατριχιαστικές: η κοίτη του ποταμού Αλιάκμονα στο Νεστόριο Καστοριάς ήταν καθημερινά γεμάτη πτώματα Ελλήνων που είχαν βασανιστεί από τους κατηγορούμενους. Άλλους τους κρεμούσαν από τα χέρια ώστε να εξαρθρώνονται τα άκρα και τους στριφογύριζαν στον αέρα. Άλλους τους γέμιζαν τα έντερα με αέρα και τους μαστίγωναν. Το κατηγορητήριο μεταξύ άλλων ανέφερε ότι μαζί με συνεργάτες τους προσπάθησαν να αλλοιώσουν την εθνική σύνθεση των κατεχόμενων περιοχών από τον Άξονα. Χρησιμοποιούσαν ψυχολογική και σωματική βία και ανάγκαζαν τους Έλληνες να γραφτούν στο βουλγαρικό κομιτάτο.

Ο Κάλτσεφ αρνήθηκε τις κατηγορίες και υποστήριξε ότι ήταν μόνο σύνδεσμος μεταξύ του βουλγαρικού και γερμανικού στρατού. Ο βούλγαρος αρχικομιτατζής είχε σταλεί ως υπολοχαγός στη Δυτική Μακεδονία, η οποία βρισκόταν υπό γερμανική κατοχή μετά την αιφνιδιαστική επίθεση εναντίον της Ελλάδας τον Απρίλιο του 1941. Η Βέρμαχτ βρήκε σθεναρή αντίσταση στα οχυρά της γραμμής Μεταξά στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, αλλά η κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας έφερε γρήγορα τους Γερμανούς στη Θεσσαλονίκη. Οι Βούλγαροι χωρίς να πολεμήσουν κατέλαβαν την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη ως δώρο από τον Χίτλερ, ο οποίος κράτησε τη διοίκηση της υπόλοιπης Βορείου Ελλάδος. Διακαής πόθος του βουλγαρικού εθνικισμού ήταν να φτάσουν ακόμα πιο δυτικά από τη Θεσσαλονίκη μέχρι τη Βέροια, την Κοζάνη και την Καστοριά. Ήταν οι περιοχές για τις οποίες οι Βούλγαροι είχαν βλέψεις.

Έτσι ο Κάλτσεφ βρέθηκε στην περιοχή της Καστοριάς ως άνθρωπος της μυστικής οργάνωσης Οχράνα. Ο βούλγαρος οργάνωσε ομάδες κομιτατζήδων και προπαγάνδιζε την προσάρτηση της Μακεδονίας στη Βουλγαρία. Οι άνδρες του ασκούσαν βία στον τοπικό πληθυσμό και στρατολογούσαν με απειλές άνδρες στην ομάδα τους. Στο στόχαστρό τους βρέθηκαν για μια ακόμη φορά οι έλληνες δάσκαλοι, τους οποίους κατάφεραν να αντικαταστήσουν με Βουλγάρους.

Οι καταθέσεις στο δικαστήριο για τον αρχικομιτατζή ήταν αποκαλυπτικές: “Όταν πατούσε στην Καστοριά έτρεμε η πόλη ολόκληρη. Πάνοπλος σαν αστακός, λεηλατούσε, έσφαζε, κρέμαγε και εκτελούσε χωρίς δίκη πολίτες”.

Η σφαγή της Κλεισούρας

Μία από τις κτηνωδίες, στις οποίες πήρε μέρος ο Κάλτσεφ ήταν η σφαγή της Κλεισούρας στην Καστοριά. Το “ολοκαύτωμα” στις 5 Απριλίου 1944, διαπράχθηκε ως αντίποινα για το θάνατο δύο γερμανών στρατιωτών που έπεσαν νεκροί από τα πυρά ανταρτών στην περιοχή Νταούλι.  Άντρες των Ες-Ες και γερμανοντυμένοι Βούλγαροι κομιτατζήδες ξεχύθηκαν στο χωριό και σκότωναν όποιον έβρισκαν μπροστά τους. Έσφαξαν εγκυμονούσες γυναίκες, παιδιά που έτρεχαν στους δρόμους, ηλικιωμένους και νεαρές κοπέλες. Πυρπόλησαν τα σπίτια, την εκκλησία, το γυμνάσιο, ακόμα και τη βιβλιοθήκη.

Στο δικαστήριο οι μνήμες από τη σφαγή ζωντάνεψαν: “Μία γυναίκα με ανοιγμένη την κοιλιά έτρεχε κρατώντας τα έντερα της και φώναζε: σκοτώστε με, τελείωστε με”. Μόλις δύο ώρες ήταν αρκετές για να σκοτωθούν 280 άμαχοι, να τραυματιστούν 40 και να καταστραφούν 150 σπίτια. Με θράσος και χωρίς κανένα ίχνος μεταμέλειας ο βούλγαρος αρχικομιτατζής αρνήθηκε τις κατηγορίες και κατέθεσε ότι όλα τα διέπραξε κατόπιν διαταγής της βουλγαρικής κυβέρνησης.

Αισθάνομαι υπερήφανος διότι εκτέλεσα το καθήκον μου. Θα το θεωρήσω τίτλο τιμής αν με καταδικάσει το δικαστήριο σας

Μαζί του καταδικάστηκε ο ιταλός υπολοχαγός, Τζιοβάνι Ραβάλι. Οι καταθέσεις εναντίον του ήταν δραματικές. Τρομοκρατούσε και σκότωνε με τα χέρια του τους χωρικούς όταν δεν του έδιναν τρόφιμα. Συνελάμβανε γέροντες, πατέρες και συζύγους για να του παραδώσουν τα κορίτσια και τις γυναίκες τους. Ικανοποιούσε τις διαστροφές του με ανήλικα κορίτσια. Η Αγνή Ρασούλη στάθηκε μπροστά του στο δικαστήριο και τον έφερε ενώπιον των ντροπιαστικών πράξεων του. Ο ιταλός μακελάρης αφού διέταξε την εκτέλεση του πατέρα της, κατέστρεψε την περιουσία της και διαμήνυσε ότι θα σταματήσει μόνο αν περάσει ένα βράδυ μαζί του. “Είμαι Ελληνίδα και προτιμώ το εκτελεστικό απόσπασμα παρά να ατιμασθώ”, του απάντησε.

Οι δύο κατηγορούμενοι μιλούσαν άπταιστα ελληνικά. Στη δίκη που διήρκεσε 4 μήνες αρνήθηκαν τις κτηνωδίες για τις οποίες κατηγορούνταν. Ο ιταλός Τζιοβάνι μιλούσε για “παρωδία”, ενώ ο βούλγαρος Κάλτσεφ απέδωσε όσα κατατέθηκαν σε “εμπάθειες των μαρτύρων”.

Ο αρχικομιτατζής Κάλτσεφ και ο υπολοχαγός Ραβάλι καταδικάστηκαν πρωτόδικα με ισόβια κάθειρξη. Ο βασιλικός εκπρόσωπος του δικαστηρίου τους ανακοίνωσε ότι δεν είχαν δικαίωμα να προσφύγουν στον Άρειο Πάγο, μπορούσαν όμως μετά από καιρό να υποβάλουν στο βασιλιά αίτηση για να τους δώσει χάρη. Ο Κάλτσεφ φυλακίστηκε στην Κέρκυρα, απ΄ όπου μετήχθη στη Θεσσαλονίκη το 1948 και δικάστηκε σε δεύτερο βαθμό από το Διαρκές Στρατοδικείο.

Η απόφαση ήταν καταπέλτης: εις θάνατον! Εκτελέστηκε στις 27 Αυγούστου 1948 στο Επταπύργιο Θεσσαλονίκης.

Διαβάστε ακόμη στη “ΜτΧ”: Η σφαγή στο Δίστομο από τους Ναζί. Σκότωσαν ακόμα και μωρό και χάραξαν τον αγκυλωτό σταυρό στο πρόσωπό του. «Δεν θα αφήσετε ούτε γάτα» (βίντεο με μαρτυρίες)